Llifogydd: Y gwaith clirio'n dechrau
- Cyhoeddwyd
Mae pobl hyd a lled Cymru'n ceisio cyfri'r gost wedi i lifogydd achosi llanast a difrod i eiddo preifat a chyhoeddus ddydd Gwener.
Mae'r bobl fu'n rhaid gadael eu cartrefi'n Aberystwyth oherwydd perygl llifogydd bellach wedi cael dychwelyd i'w cartrefi.
Ond mae promenâd y dref wedi cael ei chwalu mewn sawl man ac mae'n debyg y bydd y gost o'i atgyweirio yn uchel.
Dywedodd Cyngor Ceredigion: "Nid oedd y sefyllfa fore Sadwrn cyn waethed ag yr oedd yn sgil y llanwau blaenorol. Mae gweithwyr y cyngor wrthi'n clirio'r gwaddol mwyaf ar ben deheuol Rhodfa'r Môr, a rhwng Heol y Wig a Ffordd y Môr.
"Mae'r ffordd rhwng Ffordd y Môr a Chraig Glais yn dal ar gau. Mae'r gweithwyr hefyd wedi clirio'r ffordd i Orsaf y Bad Achub. Bydd gwaith clirio helaeth yn dechrau yn yr wythnos nesaf."
Mae Prifysgol Aberystwyth wedi cyhoeddi y bydd arholiadau'n cael eu gohirio am wythnos
Achub nifer
Cafodd ardaloedd yn y de ddwyrain ac yng Ngwynedd eu heffeithio'n ddrwg hefyd.
Deliodd y gwasanaethau brys gyda llifogydd mewn tua 30 o gartrefi yng nghanol Aberteifi ac roedd rhaid achub menyw feichiog o'i chartref yn Stryd y Santes Fair yng nghanol y dref.
Yn ogystal cafodd rhyw 70 o garafannau eu difrodi mewn parc gwyliau ger Cydweli.
Bu'n rhaid i griwiau'r bad achub symud pedwar o bobl o fferm yn Llanbedr ac achub pump o bobl oedd yn sownd yn eu carafannau ym Mhwllheli.
Problemau teithio yn parhau
Mae rhai ffyrdd yn parhau i fod ynghau gan gynnwys yr A4042 rhwng y Fenni a Llanellen a'r A487 yn Niwgwl.
Dyw gwasanaeth Trenau Arriva Cymru, dolen allanol ddim yn weithredol mewn sawl ardal gyda gwasanaethau bws yn cludo teithwyr rhwng:
Cyffordd Llandudno a Blaenau Ffestiniog;
Machynlleth a Phwllheli;
Machynlleth ac Aberystwyth;
Llanelli a Chaerfyrddin;
Abertawe a Pantffynnon.
Yn ogystal mae nifer o rybuddion llifogydd dal mewn grym, gyda'r manylion i'w cael ar wefan Asiant yr Amgylchedd, dolen allanol.
'Fel bom'
Yn Aberystwyth a Borth bu'n rhaid i rhyw 100 o drigolion y dref symud i ganolfanau pwrpasol oherwydd pryderon y gallai ail lanw uchel y dydd am 21:20 achosi llifogydd i eiddo yn y dref.
Er i donnau sylweddol daro'r arfordir doedd y difrod ddim mor ddrwg ac yr oedd yn y bore, yn rhannol oherwydd bod y gwynt yn chwythu i gyfeiriad gwahanol, a chafodd y bobl ddychwelyd i'w tai yn fuan wedyn.
Roedd y llanw uchel blaenorol a'r gwyntoedd cryfion wedi achosi difrod sylweddol ar hyd y prom yn Aberystwyth, gydag un perchennog gwesty'n dweud bod yr olygfa "fel tase bom wedi mynd off".
Dywedodd y cyngor ar wefan Twitter bod difrod i'r rheiliau, potiau planhigion, celfi stryd ac arwynebedd y prom yn golygu bod y prom yn debygol o fod ynghau tan wythnos nesaf "er mwyn diogelu'r cyhoedd".
Dywedodd Richard Griffiths, perchennog gwesty'r Richmond, wrth Taro'r Post ar BBC Radio Cymru:
"Mae 'na mess aruthrol yma. Mae'r prom wedi codi, a'r cerrig a'r brics a'r pafin wedi cael eu taflu reit o gwmpas y prom.
"Mae'n cymdogion ar hyd y prom wedi cael eu floodio mas. Mae 'na lanast ofnadw'... Mae mwy nac un wedi padlo o gwmpas y basement... Mae 'na ffenestri wedi chwalu, mae fe'n edrych fel tase bom wedi mynd off a dweud y gwir..."
Wrth gyfeirio at y difrod i'w westy yntau, dywedodd Mr Griffiths: "Daeth y môr trwy'r drws ffrynt, ac i lawr i'r 'stafell waelod... Mae'r trydanwyr wedi bod fewn yn barod i sicrhau bod y trydan wedi cael ei ddiffodd, a bod y lle'n ddiogel ac mae'r saer yma... yn rhoi boardings i fyny ar y drws ffrynt, ond yn bersonol, ni'n ffodus iawn - mae lot o'n cymdogion ni mewn sefyllfa lot gwaeth."
Difrodwyd prom Aberystwyth gan storm arall ym mis Tachwedd.
Yn Aberteifi roedd llifogydd yn Heol y Santes Fair. Dywedodd Christopher Clarke brynhawn Gwener: "Pan agores i'r drws llifodd y dŵr i mewn ac roedd un droedfedd a hanner o ddyfnder."
Dywedodd Emyr Jones o'r gwasanaeth tân: "Ry'n ni'n pwmpo mas yn soled nawr ... ond ry'n ni'n gorfod meddwl am heno a dydd Sul."
Straeon perthnasol
- Cyhoeddwyd3 Ionawr 2014
- Cyhoeddwyd3 Ionawr 2014
- Cyhoeddwyd3 Ionawr 2014
- Cyhoeddwyd4 Tachwedd 2013