Canolfan Bedwyr ym Mhrifysgol Bangor yn 20 oed

Mae Canolfan Bedwyr ym Mhrifysgol Bangor, sy'n arbenigo mewn darparu gwasanaethau, ymchwil a thechnoleg ar gyfer y Gymraeg, yn dathlu ei phen-blwydd yn 20 oed eleni, ac fe fydd yn agor ei drysau ar gyfer prynhawn agored ddydd Mawrth i nodi'r achlysur.

Cafodd ei henwi ar ôl y diweddar Athro Bedwyr Lewis Jones a'i hagor yn swyddogol gan ei weddw, Mrs Eleri Wynne Jones ar 1 Awst 1996.

Gyda Dr Cen Williams yn Gyfarwyddwr ac Eleri Jones yn Swyddog Gweinyddol, dim ond dau aelod o staff oedd gan y ganolfan yn ei dyddiau cynharaf, ac roedd ei gwaith yn canolbwyntio'n bennaf ar ddarparu cyrsiau gloywi iaith i staff a myfyrwyr a datblygu polisi dwyieithog y Brifysgol.

Dros y blynyddoedd, mae gwaith y ganolfan wedi ehangu i gynnwys cyfieithu, terminoleg, meddalwedd, technolegau iaith a chynllunio iaith yn ei holl amrywiaeth.

Arbenigedd

Yn ogystal ag ymateb i anghenion y Brifysgol ei hun, mae'r ganolfan hefyd wedi bod yn rhannu ei harbenigeddau gyda llu o gyrff, sefydliadau a chwmnïau allanol. Erbyn heddiw, mae'r ganolfan yn cyflogi dros 20 aelod o staff.

Fel Athro'r Gymraeg ym Mhrifysgol Bangor, roedd Bedwyr Lewis Jones yn adnabyddus fel llais cryf dros y Gymraeg yn y Brifysgol ac fel ysgolhaig oedd yn credu mewn rhannu gwybodaeth gyda'r gymdeithas yn ehangach.

Mae Canolfan Bedwyr wedi ennill bri cenedlaethol a rhyngwladol am ei gwaith dros y blynyddoedd yn datblygu, hyrwyddo a hwyluso defnydd o'r Gymraeg yn y Brifysgol ei hun a thu hwnt.

Prynhawn agored

Yn ystod y prynhawn agored ddydd Mawrth, bydd cyfle i gyfarfod â staff y ganolfan ac i weld a thrafod y datblygiadau diweddaraf yn ei gwaith. Mae'r datblygiadau hyn yn cynnwys cyrsiau a chyfleoedd hyfforddi newydd yn ogystal â datblygiadau mewn technoleg lleferydd a chyfieithu.

Dywedodd Dr Llion Jones, Cyfarwyddwr y Ganolfan: "O'i dyddiau cynharaf, mae'r ganolfan wedi rhoi pwyslais ar rannu ei harbenigeddau a cheisio ymateb i anghenion y byd y tu hwnt i'r Brifysgol. Mae'n addas felly mai ein digwyddiad cyntaf ar ddechrau blwyddyn o ddathliadau yw prynhawn agored i rannu gwybodaeth a syniadau."

Dywedodd Yr Athro Jerry Hunter, Dirprwy Is-Ganghellor Prifysgol Bangor gyda chyfrifoldeb penodol am y Gymraeg: "Mae Prifysgol Bangor yn ymfalchïo yn ei statws fel y sefydliad addysg uwch arweiniol o ran y Gymraeg ac yn y ffaith fod hyrwyddo'r Gymraeg yn un o'i phedair nod strategol.

"Mewn sawl ffordd, Canolfan Bedwyr ydy'r pwerdy sy'n tanio'r dyhead hwnnw, a hynny mewn sefydliad lle mae 70% o'r gweithlu yn siarad neu ddysgu Cymraeg erbyn hyn."

Cynhelir y Prynhawn Agored yng Nghanolfan Bedwyr, sef Neuadd Dyfrdwy, Ffordd y Coleg, brynhawn Mawrth 13 Medi.