Posteri Cymraeg y 19eg ganrif

Mae Llyfrgell Genedlaethol Cymru yn digideiddio miloedd o ddogfennau a phapurau er mwyn eu gwneud ar gael ar wefannau am flynyddoedd i ddod.

Mae Jason Evans, Wicimediwr Cenedlaethol y llyfrgell, wedi casglu nifer o bosteri a thaflenni Cymreig sy'n dyddio o'r 19eg ganrif ynghyd, a'u huwchlwytho i Wikipedia.

Dyma rai sydd yn rhoi cipolwg diddorol ar fywyd yn Nghymru Gymraeg yr 1800au.

"Mae'r werin 'di'i magu ar datws drwy'u crwyn" oedd cân Hogia'r Wyddfa, ac mae'r poster yma, o 1862, yn profi fod yna fynd mawr ar y 'Tato o'r Ywerddon' yn ardal Llangrannog

Tybed ai cynlluniau a newidiodd, neu a benderfynodd y cwmni yma ailgylchu posteri yn gwerthu lle ar long o Aberteifi i New Brunswick, Canada ym mis Ebrill 1820?

'Dyw rheolau treth incwm erioed wedi bod yn syml

Diflannodd 'Caseg Wineu-goch' John Philip ym mis Medi 1818. Mae'n cynnig gini o wobr i unrhyw un all ei dwyn yn ôl iddo, ond mae'r llun o ddyn yn crogi yn awgrymu na fyddai'n hapus iawn os yw'n dod i wybod pwy a ladratodd y gaseg yn y lle cynta'...

Dyma boster i nodi fod cwmni S Rooney Grant & Co o 'Fanchester' wedi mynd i'r wal - y Rhyfel Cartref yn America sydd yn cael ei feio. Diddorol fod y poster yn un dwyieithog

Er fod nifer wedi addo i Lewis Pugh Pugh eu bod am bleideisio drosto yn Etholiad Cyffredinol 1880, roedd eisiau sicrhau eu bod yn gwybod yn union sut i fwrw eu pleidlais. Mae'n rhaid fod y taflenni yma wedi gweithio - ef oedd Aelod Seneddol Ceredigion o 1880 tan 1885

Mae'n siŵr fod beirdd a cherddorion ardal Tremadog wedi heidio i'r eisteddfod yma yn 1810

Roedd E Morgan eisiau hysbysu trigolion Machynlleth ei fod wedi adnewyddu ei stoc o ddefnyddiau a nwyddau yn ei siop ddillad a groser ar Stryd Maengwyn

Collodd Eleanor Jones a'i theulu druan eu holl eiddo a'u cartref mewn tân yn 1864. Dyma gais i'w 'cymdogion a cydwladwyr Cristionogol' i roi arian iddi i'w helpu yn ôl ar ei thraed

Poster hanfodol ar gyfer unrhyw ysgol - cafodd ei argraffu gan E Williams, Aberystwyth. Diddorol nodi nad yw 'Rh' yn cael ei ystyried yn rhan o'r wyddor yma, a thybed beth yw arwyddocâd nodi 'yr egwyddor blith-draphlith'?

Hefyd o ddiddordeb