Cynnydd cost teithio yn 'tanseilio addysg Gymraeg'
- Cyhoeddwyd
Mae rhieni ac ymgyrchwyr dros addysg Gymraeg yn poeni am gynnig cyngor i gynyddu costau teithio i ddisgyblion.
Pryder ymgyrchwyr yw y byddai cynnydd costau teithio gan Gyngor Castell-nedd Port Talbot yn tanseilio addysg Gymraeg yn yr ardal oherwydd cost ychwanegol i gyrraedd yr ysgol.
Dywedodd un cynghorydd lleol wrth raglen Taro'r Post bod y cynnydd yn "gwbl afresymol".
Mae'r cyngor yn dweud y byddai'r newid yn effeithio ar ysgolion o bob math, ac yn golygu bod y gost yn debyg i gynghorau eraill yn yr ardal.
Beth yw'r cynnig?
Agorodd Ysgol Gymraeg Bro Dur ym Mhort Talbot yn 2018 fel chwaer ysgol i Ysgol Gyfun Ystalyfera.
Mae'r chweched ddosbarth yn parhau ar safle'r ysgol yn Ystalyfera - taith o hyd at 20 milltir i'r rheiny sy'n byw yn ardal Port Talbot.
Mae Cyngor Castell-nedd Port Talbot yn cynnig teithiau am ddim i rai plant, ond mae'n rhaid i ddisgyblion sy'n byw yn agos a rhai dros 16 oed dalu.
Pris y cynllun i ddisgyblion meithrin a dan 16 yw £260 y flwyddyn, tra bod disgyblion chweched dosbarth yn talu £100.
Ond fe fyddai'r cynllun arfaethedig yn cynyddu'r gost i £390 - sef £130 y tymor, neu £2 y dydd ar sail blwyddyn academaidd gyda 195 o ddiwrnodau.
'Yn groes i'r polisi'
Pryder nifer yw y byddai'r gost yn annog teuluoedd i ddewis addysg ddi-Gymraeg dros ddanfon eu plant i Ysgol Ystalyfera, gan fod yr ysgol yn anodd i'w chyrraedd gyda thrafnidiaeth gyhoeddus.
"Mae hyn yn mynd yn groes i'r polisi o geisio cael mwy i dderbyn addysg cyfrwng Cymraeg," meddai Alun Llywelyn, Cadeirydd Llywodraethwyr yr Ysgol a chynghorydd sir leol.
"Y gwir yw bydd pobl yn dewis peidio parhau ag addysg Gymraeg os fydd y polisi yma yn dod mewn oherwydd y gost, a gan nad yw'r drafnidiaeth gyhoeddus yn wych a fydda nhw methu cyrraedd yr ysgol," meddai.
Caniatáu cynnwys Twitter?
Mae’r erthygl hon yn cynnwys deunydd gan Twitter. Gofynnwn am eich caniatâd cyn llwytho unrhyw beth, gan y gallai Twitter ddefnyddio cwcis neu dechnoleg arall. Mae’n bosib eich bod am ddarllen polisi cwcis Twitter, dolen allanol a pholisi preifatrwydd, dolen allanol cyn derbyn. Er mwyn gweld y cynnwys dewiswch ‘derbyn a pharhau’.
Ategu pryderon Mr Llywelyn mae Mabli Siriol, cadeirydd grŵp addysg Cymdeithas yr Iaith.
Dywedodd bod yr achos "yn dangos yr angen am ddeddf addysg newydd, lle byddai mynediad i addysg, a thrafnidiaeth am ddim".
"Dylai cost mynediad at addysg Gymraeg ddim bod yn ddibynnol ar fympwy cynghorau sir," meddai.
Mae ymgyrchwyr yn galw ar y llywodraeth a Chomisiynydd yr Iaith Gymraeg i ymyrryd.
Pris tebyg i eraill
Dywedodd llefarydd ar ran Cyngor Castell-nedd Port Talbot fe fyddai'r newid yn effeithio disgyblion ysgolion cyfrwng Saesneg a Chymraeg ac ysgolion ffydd.
"Mae hyn yn golygu bydd yr un gost ar gyfer disgyblion o bob oed gan gynnwys meithrin, cynradd, uwchradd ac ar ôl-16.
Ychwanegodd y byddai'r "cynnydd yn golygu y bydd Cyngor Castell-nedd Port Talbot yn codi o gwmpas yr un pris a chynghorau cyfagos".
Straeon perthnasol
- Cyhoeddwyd6 Medi 2018
