Rhedwr wedi cael afiechyd ar ôl canfod trogod ar ei goesau
- Cyhoeddwyd
Mae rhedwr o Wynedd wedi datgelu ei fod wedi cael afiechyd ar ôl canfod 128 o drogod ar ei goesau tra'n ymarfer tuag at her ym mynyddoedd Eryri.
Ar ôl darganfod y trogod (ticks) wrth baratoi am Her 47 Copa Paddy Buckley dywedodd Huw Brassington ei fod wedi treulio oriau yn eu tynnu i ffwrdd.
Wythnosau'n ddiweddarach fe wnaeth y rhedwr ddarganfod bod ganddo afiechyd Lyme o ganlyniad i frathiadau'r trogod.
Dywedodd Mr Brassington: "Falle mai record yw hon. Fel arfer un neu ddau sy'n cael ei ffeindio."
Roedd Mr Brassington allan yn ymarfer am Her Paddy Buckley - ras 100 cilomedr dros 47 copa yng ngogledd Eryri - pan ddaliodd y trogod.
Ar ôl rhedeg rhwng llwybr Rhyd Ddu a'r Aran sylweddolodd ar drogen ar ei goes.
"I ddechrau nes i sylweddoli bod gen i un drogen. Ond y peth nesaf o'n i'n gwybod oedd gen i 128," meddai.
Yn ôl Mr Brassington, roedd e'n rhedeg yn y tywyllwch "trwy ardal oedd heb lwybr mewn gwair hir gyda lot o ddefaid o gwmpas".
Ychwanegodd fod ei bartner rhedeg, Lowri Morgan, yn gwisgo llewys a throwsus hir, ac ni ddaliodd hi unrhyw drogod er eu bod wedi rhedeg gyda'i gilydd.
Dywedodd tad yng nghyfraith Mr Brassington, Twm Elias - sydd wedi gweithio yng Nghanolfan Astudiaethau Amgylcheddol Parc Cenedlaethol Eryri ers degawdau - nad yw e "byth wedi gweld y fath beth o'r blaen".
'Anodd' deall symptomau
Fe aeth Mr Brassington ymlaen i redeg her 47 Copa Eryri ar ôl darganfod brathiadau'r trogod.
"Ar ôl rhedeg y 100 cilomedr a mwy fe wnaeth fy nghoesau chwyddo fyny'n ddifrifol," meddai.
Ond oherwydd bod symptomau o chwyddo yn digwydd yn aml ar ôl rhedeg ras o'r fath bellter, "roedd yn anodd gwybod os oedd rhywbeth yn bod neu ddim".
"Ges i X-Ray ar fy nhroed, ond dim esgyrn 'di torri oedd y broblem, ond y clefyd Lyme," meddai.
Cafodd gwrs o wrthfiotigau yn syth am chwe wythnos er mwyn trin y clefyd.
Cynefin cymwys i drogod
Dywedodd Dr Robert Smith, arweinydd Milheintiau a Heintiau Gastroberfeddol Iechyd Cyhoeddus Cymru (ICC): "Mae Eryri nid yn unig yn dirwedd hyfryd i ni bobl ei hedmygu a'i mwynhau, mae'r ehangdir mawr o rostir agored sy'n cynnwys glaswellt hir a rhedyn yn gynefin sy'n addas i gynnal poblogaeth fawr o drogod ar draws y rhanbarth.
"Nid yw Iechyd Cyhoeddus Cymru yn ymwybodol o unrhyw gynnydd anarferol yn nifer y bobl sy'n nodi brathiadau gan drogod ac nid ydym wedi gweld unrhyw gynnydd anarferol yn nifer yr achosion o glefyd Lyme a adroddwyd i ni."
Er hyn, dywedodd ICC rhaid bod "yn ymwybodol o'r risgiau wrth ymweld ag ardaloedd lle ceir trogod a chymryd rhagofalon synhwyrol".
Er mwyn osgoi brathiadau trogod gallwch:
Gorchuddio croen agored drwy wisgo dillad priodol fel crysau llewys hir a throwsus hir;
Gwisgo dillad lliw golau i helpu sylwi ar unrhyw drogod;
Cadw at lwybrau troed ac osgoi cerdded drwy ardaloedd o borfa hir.
Bydd cyfres newydd '47 Copa' - sy'n dilyn Mr Brassington - yn dechrau ar S4C nos Fercher am 21:30.
Straeon perthnasol
- Cyhoeddwyd26 Hydref 2019
- Cyhoeddwyd28 Hydref 2019
- Cyhoeddwyd10 Ionawr 2019