Cyfyngiadau Coronofeirws: Disgwyl 'mân newidiadau'

Llanberis, GwyneddGetty Images

Bydd canlyniadau adolygiad i'r cyfyngiadau coronafeirws yng Nghymru yn cael eu cyhoeddi gan Lywodraeth Cymru ddydd Gwener.

Mae disgwyl i'r prif weinidog Mark Drakeford amlinellu sut a phryd y gellir cyflwyno "mân newidiadau" i'r cyfyngiadau teithio a chymdeithasu.

Daw hyn wedi i Downing Street gydnabod y gallai gwledydd datganoledig y DU ddilyn trywydd gwahanol o ran llacio'r cyfyngiadau.

Dywedodd Llywodraeth Cymru y bydd rhagor o fanylion yn cael eu cyhoeddi yn y gynhadledd newyddion ddyddiol.

Mae disgwyl i Mr Drakeford ddilyn trywydd pwyllog, gan ganolbwyntio ar geisio atal cynnydd yn y raddfa R - sef raddfa trosglwyddo'r feirws o fewn y gymuned.

Fe wnaeth gweinidogion Cymru gwrdd ddwywaith ddydd Iau i drafod canlyniadau'r adolygiad o'r cyfyngiadau, sy'n digwydd bob tair wythnos.

Tensiynau

Bydd Llywodraeth Cymru'n datgelu eu cynlluniau diweddaraf ddeuddydd cyn i Brif Weinidog y DU, Boris Johnson, gyhoeddi'r camau nesaf yn Lloegr.

Mae awdurdodau iechyd y DU yn anelu at gadw'r raddfa R dan 1.0, sy'n golygu fod person sydd wedi ei heintio yn trosglwyddo'r feirws, ar gyfartaledd, i un person.

Does dim cadarnhad swyddogol ynghylch yr union ffigwr yng Nghymru ond y gred yw ei fod yn 0.8, ac mae Llywodraeth Cymru unwaith yn rhagor yn apelio ar bobl i aros adref dros benwythnos gŵyl y banc.

Bydd Mark Drakeford yn gwneud datganiad swyddogol ar BBC1 brynhawn Gwener

Cafodd tensiynau rhwng llywodraethau Cymru a'r DU eu hamlygu ddydd Iau wedi adroddiadau yn y wasg fod Lloegr ar fin llacio'r cyfyngiadau.

Yn ôl papur newydd The Guardian doedd Mr Drakeford heb gael gwybod o flaen llaw beth yw cynlluniau Mr Johnson.

Roedd yna alwad ffôn ddydd Iau rhwng y ddau, ac arweinwyr Yr Alban a Gogledd Iwerddon, i drafod y sefyllfa ddiweddaraf.

Dywedodd llefarydd ar ran Downing Street fod Mr Johnson yn awyddus i holl wledydd y DU fynd i'r afael â'r feirws ar y cyd "hyd yn oed os yw rhannau gwahanol o'r DU yn dechrau symud ar gyflymderau ychydig yn wahanol".

"Bydd y penderfyniadau hynny'n cael eu gwneud ar sail y wyddioniaeth yn achos pob gwlad," meddai'r llefarydd.

Maes datganoledig

Roedd rhai papurau newydd wedi awgrymu fod y cyfyngiadau ar ymarfer corff ar fin cael eu llacio yn Lloegr a byddai mwy o bobl yn cael eu hannog i ddychwelyd i'r gwaith.

Ers hynny mae Llywodraeth y DU wedi dweud eu bod yn bwriadu symud ymlaen "gyda'r pwyll mwyaf".

Fe wnaeth yr adroddiadau ysgogi pryder o fewn Llywodraeth Cymru nad oedd y straeon yn ei gwneud hi'n ddigon clir fod iechyd yn fater datganoledig ac mai gweinidogion ym Mae Caerdydd sy'n penderfynu ar y cyfyngiadau yng Nghymru.

Mewn datganiad dywedodd Llywodraeth Cymru fod rhai o'r straeon newyddion "yn ddryslyd ac yn danfon negeseuon cymysg i bobl ar draws y DU".

Getty Images

Mewn cyfweliad â BBC Cymru, awgrymodd Ysgrifennydd Cymru yn Llywodraeth y DU, Simon Hart fod "Llywodraeth y DU a Llywodraeth Cymru'n agosach o lawer nag y mae'n ymddangos ar hyn o bryd".

Dywedodd fod "angen tystiolaeth i gefnogi" unrhyw wahaniaethau o ran y camau nesaf, ond nad yw'n sicr "fod y dystiolaeth wedi ei gweld gan naill ai Mark Drakeford na finnau ar hyn o bryd".

Ychwanegodd ei fod yn disgwyl newidiadau "cymharol fach" i'r cyfyngiadau yn Lloegr yng nghyhoeddiad Mr Johnson ddydd Sul.

Yn y cyfamser, mae Adam Price, arweinydd Plaid Cymru, a Liz Saville Roberts, arweinydd y blaid yn Nhŷ'r Cyffredin wedi ysgrifennu llythyr at Mr Drakeford a Mr Johnson yn dweud na ddylid gwneud newidiadau sylweddol i'r mesurau.

Maen nhw'n galw am lynu i'r neges 'aros adref i achub bywydau'.

"Byddai hyd yn oed mân newid i'r neges yn peri risg o greu dryswch gyda chanlyniadau a allai fod yn drychinebus," meddai'r llythyr.

"Rydym yn eich annog nid yn unig i gadw'r polisi, ond i sicrhau nad oes yna unrhyw newid ym meddyliau pobl bod yn rhaid aros adref i achub bywydau."

Mae disgwyl i Mr Drakeford wneud datganiad am y camau nesaf yng nghynhadledd ddyddiol Llywodraeth Cymru am 12:30.

Straeon perthnasol