Cymru v Yr Eidal mewn rhifau
- Cyhoeddwyd
Y penwythnos yma mae Cymru'n herio'r Eidal yn y Stadio Olimpico, Rhufain, ym mhedwaredd rownd Pencampwriaeth y Chwe Gwlad 2021.
Mae Cymru wedi enwi carfan gryf a phrofiadol ar gyfer y gêm, gan wybod y bydd buddugoliaeth yn arwain at gêm anferthol ym Mharis ar gyfer y Gamp Lawn.
Y disgwyliad gan y rhan fwyaf o bobl yw y bydd Cymru'n ennill yn Rhufain, a hynny'n gymharol hawdd. Ond mae Cymru wedi colli yno o'r blaen, ac fe fydd garfan Wayne Pivac yn ymwybodol o hynny wrth geisio am y cyfle i chwarae gêm Camp Lawn yn erbyn Ffrainc.
Felly beth yw hanes y gemau rhwng Cymru a'r Eidal?
Canlyniadau ben-ben
Mae Cymru a'r Eidal wedi wynebu ei gilydd 29 o weithiau ers 1994. Yn y gemau yna mae Cymru wedi ennill 26, yr Eidal ennill dwywaith, gyda un gêm gyfartal yn 2006.
Pwyntiau
Yn y 29 gêm rhwng Cymru a'r Eidal mae Cymru wedi sgorio cyfanswm o 992 o bwyntiau, gyda'r Eidal wedi sgorio 454.
Daeth buddugoliaeth fwyaf Cymru dros yr Eidal yn 2016 pan sgoriodd Cymru naw cais i ennill 67-14 yng Nghaerdydd.
Y gêm gyntaf
Yn y Stadiwm Cenedlaethol yng Nghaerdydd ar 12 Hydref, 1994 oedd y gêm gyntaf rhwng Cymru a'r Eidal. Roedd Cymru newydd ennill Pencampwriaeth y Pum Gwlad, gyda'r gêm yma'n gêm ragbrofol ar gyfer Cwpan y Byd yn Ne Affrica yn 1995.
Ymhlith aelodau carfan Cymru'r flwyddyn honno oedd Rupert Moon, Nigel Walker, Gareth Llewellyn a Neil Jenkins. Ond roedd y canlyniad yn ddigon agos, gyda Chymru'n ennill 29-19.
Colli yn Rhufain
Cafodd y ddwy gêm a gollodd Cymru yn erbyn yr Eidal eu chwarae yn y Stadio Flaminio yng ngogledd orllewin Rhufain, yn 2003 a 2007. Ers 2011 mae'r tîm cenedlaethol yn chwarae yn y Stadio Olimpico - mesur dros dro oedd hwn i fod ond mae'n debyg bod y garfan yn hapus i setlo yno.
Collodd Cymru yn y gêm gyntaf ym Mhencampwriaeth Chwe Gwlad 2003, yn Rhufain o 30-22. Fe aeth carfan Steve Hansen ymlaen i ennill y wobr dydi'r un tîm ei eisiau, sef y Llwy Bren.
Yn 2007 fe gollodd Cymru unwaith eto, 23-20. Sgoriodd Mauro Bergamasco, a oedd yn flaenasgellwr yn arferol ond yn chwarae fel canolwr, gyda thri munud o'r gêm ar ôl.
Cafodd Gymru gic gosb hwyr, ond wedi i'r dyfarnwr ddweud bod yna ddigon o amser, penderfynodd Cymru fynd am linell, a pheidio rhoi cic at y pyst a fyddai wedi bod yn driphwynt gymharol syml.
Ond yna fe chwibanodd y dyfarnwr Chris White i nodi bod y gêm ar ben, a doedd carfan Cymru ddim yn hapus. Dim ond buddugoliaeth yn erbyn Lloegr yn rownd ola'r gystadleuaeth a olygodd bod Cymru'n osgoi'r llwy bren - Yr Alban gafodd yr anrhydedd y flwyddyn honno.
Chwaraewyr nodedig o'r Eidal
Mae chwaraewyr gorau erioed yr Azzurri'n cynnwys y cefnwr Andrea Masi, y blaenasgellwr Mauro Bergamasco, y prop Martin Castrogiovanni, y mewnwr Alessandro Troncon, a'r dewin o faswr, Diego Dominguez.
Ond mae'n debyg mai'r chwaraewr gorau erioed i gynrychioli'r Eidal yw Sergio Parisse.
Enillodd Parisse 142 o gapiau dros yr Eidal rhwng 2002 a 2019. Mae'n drydydd yn rhestr y chwaraewyr gyda'r nifer mwya' o gapiau erioed, tu ôl i Alun Wyn Jones (155) ac Richie McCaw (148). Parisse sydd yn dal y record am y nifer mwyaf o gapiau Chwe Gwlad gyda 69 ymddangosiad, gan ddechrau pob un o'r gemau.
Cafodd ei enwebu ar restr fer IRB ar gyfer chwaraewr gorau'r byd ddwywaith, yn 2008 ac yn 2013 - yr unig Eidalwr i gael ei enwebu erioed.
Roedd Parisse yn chwaraewr medrus, cyflym a chryf, ac mae'n cael ei ystyried fel un o'r wythwyr gorau erioed.
Yr Eidalwr Cymraeg
Cafodd Stephen Varney, mewnwr yr Eidal, ei eni yng Nghaerfyrddin a chafodd ei fagu yn Sir Benfro. Roedd yn chwarae dros dîm ieuenctid Crymych ond oherwydd bod teulu o ochr ei fam yn dod o'r Eidal mae'n gymwys i chwarae drostynt.
Mae'n chwarae dros dîm Gaerloyw, ac yn un o ddau chwaraewr yng ngharfan yr Eidal sy'n chwarae tu allan i'r wlad - gyda'r prop Pietro Ceccarelli yn chwarae dros Brive. Varney a'i gyd-Eidalwr Riccardo Favretto yw'r ddau chwaraewr ifancaf ym Mhencampwriaeth y Chwe Gwlad eleni.
Y gwahaniaeth mewn profiad
Mae pob aelod o garfan yr Eidal o dan 30 mlwydd oed, gyda dim ond dau chwaraewr wedi cael 50 cap neu fwy - Tommaso Allan (61) a Carlo Canna (50).
Mae gan Cymru, ar y llaw arall, 11 chwaraewr sydd wedi ennill dros 50 o gapiau, gyda Jake Ball yn cyrraedd y garreg filltir os daw i'r cae yn Rhufain.
Alun Wyn Jones, wrth reswm, yw'r chwaraewr mwyaf profiadol o'r ddau dîm, ac fe enillodd ei gap cyntaf fis ar ôl pen-blwydd Stephen Varney yn bump oed.
Cawn weld os fydd profiad tîm Cymru'n ddigon i sicrhau buddugoliaeth yn Rhufain.
Hefyd o ddiddordeb: