Agor gorsaf reilffordd dreftadaeth £1m yn Abergwili

Bydd Gorsaf Cyffordd Abergwili yn agor am y tro cyntaf ddydd Sadwrn

Mae rheilffordd dreftadaeth yn agor gorsaf newydd gwerth £1m ddydd Sadwrn ger Caerfyrddin.

Bu'n rhaid codi ffordd newydd a maes parcio ar gyfer 300 o gerbydau yng ngorsaf Cyffordd Abergwili mewn ymateb i nifer cynyddol o ymwelwyr yng ngorsaf pentref Bronwydd, ychydig filltiroedd i ffwrdd - 30,000 y llynedd.

Mae'r maes parcio newydd hefyd yn datrys problemau parcio'r blynyddoedd diwethaf i staff Ysbyty Cyffredinol Glangwili, sydd ar bwys yr orsaf.

Mae yna adeiladau dros dro ar y safle hefyd ac mae'n fwriad i gynnal gwelliannau iddyn nhw ymhen amser.

Fe gafodd yr hen reilffordd, rhwng Caerfyrddin ac Aberystwyth ei chau yn 1965.

Ond ers 1975 roedd ymdrechion i adfer yr hen lein a chynnal teithiau ar hyd wyth milltir a hanner o drac trwy Gwm Gwili i Lanpumsaint.

Eglurodd cadeirydd Cymdeithas Rheilffordd Gwili, Matt Bowen: "Fe ddechreuon ni redeg trenau i safle Cyffordd Abergwili yn 2017 ond tan nawr fu'n amhosib i'n teithwyr ymuno â'r trên yn y lleoliad yna.

"Mae'n nod gan y rheilffordd ers nifer o flynyddoedd i godi maes parcio newydd a mynedfa ar ben deheuol y lein sydd ar gyrion Caerfyrddin ger yr A485.

Does dim digon o lefydd parcio yng ngorsaf Bronwydd Arms yn ystod cyfnodau prysur

"Mae ein pwynt ymuno blaenorol, Bronwydd Arms, yn hyfryd ond roedd yna le cyfyng [ar gyfer parcio] ac roedd hynny'n broblem gynyddol yn ystod cyfnodau prysur.

"Diolch i ymdrechion ein gwirfoddolwyr ffyddlon rydym wedi gallu codi'r arian i gwblhau'r gwaith a phenodi contractwr i'n cynorthwyo."

Mae'r trefnwyr hefyd wedi llwyddo i sicrhau sawl grant, gydag unigolion a mudiadau wedi cyfrannu i'r achos, ac mae gwirfoddolwyr wedi gwneud rhywfaint o'r gwaith eu hun.

Mae'r gwirfoddolwyr "wedi gwnud job ardderchog", medd Jeremy John

Dywedodd gweinyddwr busnes y rheilffordd, Jeremy John: "Roedd y lle fel jyngl adeg yma'r llynedd ac mae'n rhaid talu teyrnged i'n gwirfoddolwyr ac eraill sydd wedi helpu creu'r orsaf ryfeddol yma.

"Feddyliais i erioed y byddwn i'n gweld cwblhad prosiect mor fawr. Rhaid talu teyrnged i'n gwirfoddolwyr sydd wedi gwneud job ardderchog."

Mae'r gymdeithas bellach yn rhedeg dau drên stêm, gyda chefnogaeth 600 o gyfranddalwyr a 500 o aelodau yng nghymdeithas gadwraeth y rheilffordd.