'999? Dwi wedi colli fy nannedd gosod!'
- Cyhoeddwyd
Mae Gwasanaeth Ambiwlans Cymru wedi datgelu cynnwys rhai o'r galwadau amhriodol a gafodd eu gwneud wrth ffonio 999 yn ystod y flwyddyn ddiwethaf.
Yn eu plith roedd rhywun oedd wedi colli ei lais, rhywun â modrwy yn sownd ar ei bys, rhywun oedd wedi bwyta gormod o gebab a rhywun oedd wedi colli ei ddannedd gosod.
Mae'r gwasanaeth yn annog y cyhoedd i "ddefnyddio synnwyr cyffredin" ac i edrych ar wefan GIG 111 am wybodaeth yn y lle cyntaf.
O'r 414,149 o alwadau i'r gwasanaeth ambiwlans y llynedd, roedd 68,416 ohonynt yn rhai nad oedd yn argyfwng bywyd neu farwolaeth.
Ar gyfartaledd roedd 188 o alwadau'r dydd i'r gwasanaeth 999.
Ffonio mewn argyfwng yn unig
Mae'r Gwasanaeth Ambiwlans yn atgoffa pobl i ffonio 999 dim ond os yw rhywun yn ddifrifol wael neu wedi'i anafu.
Dywedodd Andy Swinburn, Cyfarwyddwr Gweithredol Parafeddygaeth: "Mae galwadau amhriodol yn rhoi straen ychwanegol ar wasanaeth sydd eisoes dan bwysau ac fe allent ohirio cymorth i eraill."
Pwysleisiodd fod "ein parafeddygon a'n technegwyr wedi'u hyfforddi i helpu'r rhai y mae eu bywyd mewn perygl".
"Mae angen gofal clinigol ar bobl sydd wedi cael peswch ers cwpl o ddiwrnodau ac mae'n annoeth ffonio 999 pan fo cymaint o ffyrdd eraill o gael cymorth," meddai.
'Defnyddio'ch synnwyr cyffredin'
Ychwanegodd: "Ein neges i'r cyhoedd yw defnyddio'ch synnwyr cyffredin - mae'r rhan fwyaf o bobl yn gwybod y gwahaniaeth rhwng argyfwng go iawn a rhywbeth sy'n anghyfforddus, a ddim yn bygwth bywyd."
Mae'r gwasanaeth yn gofyn i bobl addysgu eu hunain am y dewisiadau y tu hwnt i ffonio 999.
Dywedodd Lee Brooks, Cyfarwyddwr Gweithredol Gweithrediadau: "Os nad yw'n argyfwng difrifol neu'n un sy'n bygwth bywyd, mae'n bwysig iawn eich bod yn ystyried y dewisiadau amgen i 999.
Dywedodd wrth bobl edrych ar wefan GIG 111 Cymru, dolen allanol i gael gwybodaeth, ffonio 111 os yw'n fater brys neu ymweld â'ch fferyllydd lleol.
Roedd hefyd yn annog pobl i sicrhau eu bod yn casglu eu presgripsiwn mewn da bryd.
Dywedodd wrth bobl am holi eu hunain "a ydw i wir angen sylw'r gwasanaethau brys neu a alla' i ddefnyddio dewis arall neu mynd i'r ysbyty fy hun".
"Rydyn ni yma i helpu pobl, ond rydyn ni hefyd angen i'r cyhoedd gymryd rywfaint o berchnogaeth ac atebolrwydd am eu hiechyd a'u lles ar adeg pan fo gwasanaethau'r GIG dan bwysau y tu hwnt i fesur," meddai.
"Mae gan bob un ohonom gyfrifoldeb i ddefnyddio gwasanaethau'r GIG yn ddoeth a'u hamddiffyn ar gyfer y rhai sydd eu hangen fwyaf."
Pynciau cysylltiedig
Straeon perthnasol
- Cyhoeddwyd3 Rhagfyr 2020
- Cyhoeddwyd11 Rhagfyr 2022