Byddai uno'r Scarlets a'r Gweilch 'ddim y peth hawsaf' - cadeirydd URC

Mae angen gwella a "chynyddu crynodiad ein talent mewn llai o dimau", medd Richard Collier-Keywood

Mae cadeirydd Undeb Rygbi Cymru [URC] wedi cydnabod na fyddai hi'n hawdd uno rhanbarthau'r Scarlets a'r Gweilch.

Daeth sylwadau Richard Collier-Keywood er gwaethaf y ffaith bod yr undeb wedi cyhoeddi mai dim ond un tîm fydd wedi'i leoli yng ngorllewin Cymru yn 2027.

Dywedodd mai un posibilrwydd fyddai uno'r ddau glwb i ffurfio un tîm, ond pwysodd bod llawer o hanes a "llawer o gystadleuaeth, felly alla' i ddim dychmygu mai dyna'r peth hawsaf yn y byd i ddigwydd".

Yn y cyfamser, mae clybiau ar hyd a lled Cymru yn teimlo'n rhwystredig gyda newyddion URC ac yn eu plith mae Castell-nedd - lle cafodd URC ei sefydlu ym 1881.

"Y Scarlets yw ein nemesis," meddai Brian Hopkins, sydd wedi cael tocyn tymor am y rhan fwyaf o'i fywyd.

"Ydych chi'n meddwl y gallwn i chwifio baner y Scarlets neu weiddi dros Lanelli?"

"Ydych chi'n meddwl y gallwn i chwifio baner y Scarlets neu weiddi dros Lanelli?" Cwestiynodd Brian Hopkins, cefnogwr Castell-nedd

Yn siarad ar Radio Wales fore Sadwrn, dywedodd Richard Collier-Keywood fod angen gwella a "chynyddu crynodiad ein talent mewn llai o dimau".

"Dyna gyfrinach llwyddiant wrth symud ymlaen," meddai.

Esboniodd fod URC wedi cynnal ymgynghoriad a bod dros 7,000 o bobl wedi ateb holiadur ganddyn nhw.

"Felly, fe wnaethon ni wrando ac fe wnaethon ni ddysgu."

Dywedodd Mr Collier-Keywood eu bod wedi mynd am yr opsiwn sy'n "debygol o fod yr un mwyaf cynaliadwy yn ariannol i ni yn y tymor hir".

Ychwanegodd mai eu nod ydy "gwella ansawdd" rygbi clybiau yng Nghymru a'r timau cenedlaethol.

"Mae teyrngarwch cefnogwyr yn newid dros gyfnod o amser," meddai, gan gyfeirio at 2003 - pan newidiodd y drefn o naw rhanbarth i lawr i bump.

Mae cae chwarae enwog Clwb Castell-nedd, y Gnoll, yn gartref i atgofion melys iawn dros y 150 mlynedd diwethaf, gyda Seland Newydd, Awstralia a'r Springboks - i gyd wedi chwarae yno.

Ond, wrth i'r oes broffesiynol ddatblygu yng Nghymru, gofynnwyd i gefnogwyr Castell-nedd i deithio ymhellach i ffwrdd a newid eu teyrngarwch.

Gallai'r posibilrwydd o orfod teithio ymhellach i'r Gorllewin, efallai hyd yn oed at y Scarlets - i wylio rygbi proffesiynol, brofi'n gam yn rhy bell i rai.

"Ydych chi'n meddwl y gallwn i chwifio baner y Scarlets neu weiddi dros Lanelli?" Gofynnodd Brian Hopkins.

"Yn union fel na fydd cefnogwyr Pontypridd byth yn dilyn Caerdydd, oherwydd ei fod yn eu natur i gefnogi eu clwb eu hunain".

Ychwanegodd Mr Hopkins ei fod yn "cofio'r dyddiau" pan fyddai 6,000 o gefnogwyr yn dod i wylio rygbi o'r radd flaenaf yn y Gnoll.

Mae Emlyn Jones yn poeni y bydd chwraeawyr ifanc yn gadael ein clybiau a'n cymunedau ac efallai byth yn dychwelyd

Yr un ymdeimlad sydd i'w glywed gan glybiau yn y canolbarth ac yng ngorllewin a gogledd Cymru, sef bod angen iddyn nhw weithio'n galetach er mwyn i'w lleisiau gael eu clywed gan URC yng Nghaerdydd.

Mae Clwb Rygbi Aberystwyth yn rhan fawr o'r gymuned a dywedodd eu cadeirydd, Emlyn Jones, "ei bod hi'n llawer anoddach i chwaraewyr ifanc talentog o glybiau fel Aberystwyth i ddatblygu na chwaraewr ifanc yn y de".

"Y duedd nawr yw eu bod yn mynd dros y ffin ac rydyn ni wedi colli chwe chwaraewr y tymor hwn o'n tîm ieuenctid ein hunain i Loegr," ychwanegodd.

Mae'n rhybuddio y bydd chwaraewyr ifanc yn gadael ein clybiau a'n cymunedau ac efallai byth yn dychwelyd "os ydyn nhw'n dewis aros, gweithio a chwarae eu rygbi yn Lloegr".

'Y cyfan dros y lle'

Mae Clwb Rygbi Blaenafon yn dweud bod ganddyn nhw berthynas agos iawn â'r Dreigiau.

Wrth ymateb i'r newyddion bod URC'n bwriadu cael gwared ar ranbarth, dywedodd cadeirydd y clwb, Paul Tanner, fod y "cyfan wedi bod dros y lle braidd, a dweud y gwir".

Esboniodd bod y Dreigiau'n gwneud llawer â nhw a bod chwaraewyr yn mynd yno "i gynnal gwersylloedd hyfforddi ac rydym yn gefnogwyr rheolaidd i lawr yn Rodney Parade".

Ni allai Paul a'i ffrindiau byth weld eu hunain yn teithio i Gaerdydd i gefnogi clwb mwy - "byddai'n well gen i fynd i Gaerloyw neu Fryste" meddai.

"Byddai'r syniad o gael dau dîm proffesiynol yn welliant o ran beth sydd gyda ni nawr," medd Laura Satterly

Un rhan o rygbi Cymru sydd yn dal i obeithio y byddan nhw'n elwa o'r cynlluniau newydd ydy gêm y menywod - ond does dim sicrwydd ganddyn nhw chwaith o ran sut olwg fydd ar y gêm yn y dyfodol.

Fe gafodd tîm y merched amser anodd ym Mhencampwriaeth y Chwe Gwlad ac yng Nghwpan y Byd.

Ond, mae'r Undeb yn dal i ddweud y byddan nhw'n cyllido dau dîm elît yng ngêm y merched, yn ogystal ag academi cenedlaethol.

Un o'r clybiau rygbi merched sy'n tyfu fwyaf yng Nghymru ydy tîm merched Clwb Rygbi Cymry Caerdydd.

Dywedodd Laura Satterly, sy'n chwarae ail-reng i'r clwb bod llawer mwy o sylw i gêm y menywod bellach, "felly byddai'r syniad o gael dau dîm proffesiynol yn welliant o ran beth sydd gyda ni nawr".

Ychwanegodd er bod gêm y merched yn "ffynnu" bod angen yr holl gymorth sydd ar gael gan yr Undeb - Undeb sydd yn y gorffennol, wedi cael eu beirniadu am eu hagwedd tuag at fenywod a'u rôl mewn chwaraeon.

Dilynwch Cymru Fyw ar Facebook, X, Instagram neu TikTok.

Anfonwch unrhyw syniadau am straeon i [e-mail] neu cysylltwch drwy WhatsApp ar 07709850033.

Lawrlwythwch yr ap am y diweddaraf o Gymru ar eich dyfais symudol.