Mwy yn gwirfoddoli oherwydd toriadau i wasanaethau cyhoeddus?

Awgrymodd Dr Cynog Prys fod gwirfoddolwyr yn camu mewn i gynnig gwasanaethau sydd wedi'u torri

Fe allai cynnydd yn nifer y bobl sy'n penderfynu gwirfoddoli fod o ganlyniad i doriadau i'r wladwriaeth les, yn ôl academydd o Brifysgol Bangor.

Yn ôl ffigyrau Llywodraeth Cymru mae bron i un o bob tri yn gwirfoddoli yn eu cymunedau erbyn hyn.

Yn ô Dr Cynog Prys, uwch ddarlithydd mewn cymdeithaseg a pholisi cymdeithasol, gallai'r cynnydd fod oherwydd i nifer o wasanaethau cyhoeddus ddod i ben, a bod pobl ar lawr gwlad yn "llenwi'r bwlch".

Mae Llywodraeth Cymru yn dweud eu bod wedi buddsoddi £4.6m mewn cynlluniau i annog gwirfoddoli.

Mae criw o wirfoddolwyr yn helpu i gynnal y Park Run ar ystâd y Penrhyn ym Mangor

Ar draws Cymru mae miloedd yn rhoi o'u hamser er mwyn gwella cymunedau yn ogystal â magu profiadau.

Un digwyddiad wythnosol sy'n gwbl ddibynnol ar wirfoddolwyr ydi Park Run - taith 5km, sy'n cael ei gynnal ar draws nifer o lefydd drwy'r Deyrnas Unedig.

Mae un yn cael ei gynnal ar ystâd y Penrhyn ym Mangor, a Gwyn Williams ydi un o'r selogion sy'n gwirfoddoli bob bore Sadwrn.

"Fydda i bob tro yn teimlo'n hapusach ar ôl bod yma," meddai.

Dywedodd Gwyn Williams fod cael gair gyda phawb cyn y cychwyn y Park Run yn "'neud fi'n hapus bob tro"

Dywedodd fod "cael gair efo pawb cyn y cychwyn, a dweud wrth y bobl newydd pa ffordd i fynd, neu lle mae'r toiledau... mae'n gwneud dipyn o wahaniaeth i mi".

"Mae'n 'neud fi'n hapus bob tro."

Ategu hynny wnaeth cyfarwyddwr y ras, Steffan Evans.

"Pan ti'n gwirfoddoli ti'n rhoi amser dy hun i fyny i bobl eraill a dwi yn meddwl bod pobl yn gwerthfawrogi hynna," meddai.

Dywedodd Steffan Evans ei fod yn credu fod pobl yn gwerthfawrogi pan mae rhywun yn "rhoi amser dy hun i fyny i bobl eraill"

Mae ffigyrau Llywodraeth Cymru yn dangos bod 32% o bobl yng Nghymru yn gwirfoddoli a bod hynny yn cael effaith "ar filoedd o fywydau mewn cymunedau".

Ond yn ôl Dr Cynog Prys, gallai'r cynnydd hwnnw ddeillio o heriau economaidd.

"Mae'n bosib dadlau bod rhai gwasanaethau wedi cael eu cynnig, yn hanesyddol gan y wladwriaeth a gan y llywodraeth i drigolion Cymru, ond bod rhai o'r rheiny wedi mynd bellach."

Ychwanegodd Dr Prys fod gofyn i bobl Cymru, felly, i "gamu mewn i gynnig y gwasanaethau yna a llenwi'r bwlch ar liwt eu hunain".

"Felly mae 'na elfen feirniadol bod hwn y dangos tystiolaeth o hynny o fewn y gymdeithas," meddai.

Mae gwirfoddoli yn "beth da i wneud", medd Ann Hopcyn

Yng Nghaernarfon mae siop o law i law ar Stryd Llyn yn cynnig bwyd am ddim dros y penwythnos, sydd wedi dod o archfarchnadoedd.

Mae'r siop hefyd yn derbyn rhoddion ac yn gwerthu teganau, llyfrau a dillad am bris rhesymol i deuluoedd sydd eu hangen.

Mae'r siop hefyd yn ddibynnol ar nifer o wirfoddolwyr fel Ann Hopcyn, sy'n gynghorydd tref yng Nghaernarfon.

"Pam 'mod i'n gwirfoddoli? Wel... ni'n gweld bod hyn yn beth da i wneud," meddai.

"Ni'n arbed pethau rhag mynd i landfill, ac yn arbed arian i deuluoedd ifanc sydd eisiau magu plant.

"Mae nifer o fam-gu a tad-cuoedd yn siopa yma hefyd.

"Dwi'n credu mai gweld bod o'n gwneud lles i'r gymuned a chefnogi'r cymunedau.. dyna pam dwi'n gwirfoddoli yn sicr."

Dywedodd Llywodraeth Cymru eu bod wedi buddsoddi £4.6m ers 2022 ar brosiectau gwirfoddoli a bod hynny wedi arwain at fwy na 419,000 awr o wirfoddoli a hyfforddiant i 6,710 o bobl drwy'r wlad.

Dilynwch Cymru Fyw ar Facebook, X, Instagram neu TikTok.

Anfonwch unrhyw syniadau am straeon i [e-mail] neu cysylltwch drwy WhatsApp ar 07709850033.

Lawrlwythwch yr ap am y diweddaraf o Gymru ar eich dyfais symudol.