Datgan 'digwyddiad difrifol' yn Sir Gaerfyrddin yn dilyn llifogydd

Fore Mercher roedd 16 o rybuddion llifogydd mewn grym yn y de orllewin gan Cyfoeth Naturiol Cymru

Mae Gwasanaeth Tân ac Achub Canolbarth a Gorllewin Cymru wedi datgan "digwyddiad difrifol" yn ardal Hendy-gwyn ar Daf yn Sir Gaerfyrddin yn dilyn llifogydd.

Fe gafodd digwyddiad o argyfwng ei ddatgan am 02:10 fore Mercher wrth i griwiau ymateb i dros 450 o alwadau mewn cyfnod o 12 awr - gan gynnwys pobl yn gaeth yn eu cartrefi ac mewn cerbydau.

Mae Cyngor Sir Gaerfyrddin wedi cau sawl ysgol yn y sir oherwydd y llifogydd, ac mae canolfan orffwys wedi ei hagor yng nghanolfan hamdden Caerfyrddin.

Mewn datganiad dywedodd y Gwasanaeth Tân ac Achub Canolbarth a Gorllewin Cymru bod "lefelau uwch afonydd a glaw trwm wedi arwain at 24 awr eithriadol o heriol" i'w criwiau.

Cafodd y digwyddiad difrifol ei ddatgan yn ardal Hendy-gwyn ar Daf wrth i griwiau ymateb i lifogydd ar safle cartrefi pobl sydd wedi ymddeol.

Fe gafodd 48 o bobl eu hachub yno ac maen nhw'n cael eu cadw dros dro yn Neuadd y Dref meddai'r Gwasanaeth Tân ac Achub.

Mae'r Prif Swyddog Tân Cynorthwyol, Craig Flannery, yn diolch i bawb am ymateb mor gyflym.

Ychwanegodd eu bod am barhau i weithio'n galed "a chydweithio ar yr hyn sy'n debygol o fod yn ymdrech adfer heriol".

Cafodd pobl eu symud o'u cartrefi yn ystod y nos yn Hendy-gwyn, Sir Gaerfyrddin

Mae rhai ysgolion ar gau ar ôl i law trwm achosi llifogydd mewn sawl man yng Nghymru.

Ymhlith yr ysgolion sydd wedi cau mae Ysgol Bro Myrddin, Lacharn, Llanmilo a Thre Ioan, a Dyffryn Taf yn Hendy-gwyn ar Daf yn Sir Gaerfyrddin.

Roedd y Swyddfa Dywydd wedi cyhoeddi rhybudd melyn am law yn ne a gorllewin Cymru rhwng 12:00 dydd Mawrth a 08:00 fore Mercher.

Nos Fawrth dywedodd llefarydd ar ran Cyngor Sir Penfro fod llawer o ffyrdd ar gau yn sgil y tywydd garw a bod Gwasanaeth Tân Canolbarth a Gorllewin Cymru wedi gorfod achub sawl gyrrwr o'u cerbydau.

Am 09:00 fore Mercher roedd gan Cyfoeth Naturiol Cymru 16 o rybuddion llifogydd mewn grym yn y de orllewin, yn ogystal â 44 o rybuddion 'byddwch yn barod' ar hyd y wlad.

Mae'r amodau ar ffyrdd yn siroedd Penfro, Caerfyrddin, Ceredigion a Phowys wedi'u disgrifio fel rhai peryglus mewn mannau.

Oherwydd llifogydd mae'r A483 yng Nghwmbwrla, Abertawe wedi'i chau rhwng y gylchfan a Rhodfa Gors.

Does yna ddim trenau yn teithio rhwng Hendy-gwyn a Chaerfyrddin na thrwy Bontarddulais.

Mae cylchfan Cwmbwrla yn Abertawe dan ddŵr fore Mercher

Yn ôl Cyngor Sir Caerfyrddin dyma'r rhestr lawn o ysgolion sydd wedi cau:

• Ysgol Bro Dinefwr

• Ysgol Bro Myrddin

• Ysgol Dyffryn Taf

• Ysgol Tre Ioan

• Ysgol Talacharn

• Ysgol Gymunedol Llanmilo

• Ysgol Uwchradd Y Frenhines Elisabeth

Mewn datganiad gan Cyngor Sir Ceredigion fe ddywedon nhw bod disgwyl llifogydd ar gyfer:

• eiddo ger Afon Teifi yng Nghenarth gan gynnwys y Melinau Llifio yn Abercych

• eiddo ger Afon Teifi yn Llechryd gan gynnwys ffordd yr A484 a Phont Llechryd

• ac eiddo ger Afon Teifi yng Nghastellnewydd Emlyn gan gynnwys y cae rygbi.

Roedd Louie newydd gyrraedd y lloches ac roedd yn gi "tawel iawn"

Mae 30 o gŵn yn sownd mewn lloches cŵn yn ardal Trimsaran yn Sir Gaerfyrddin oherwydd y llifogydd gwael yn yr ardal.

Dywedodd Alison Clark o loches cŵn Glanrhyd eu bod wedi "colli popeth" pan ddaeth y llifogydd nos Fawrth.

Fe gafodd naw ci eu hachub gan y gwasanaethau brys ond mae gweddill y cŵn yn dal i fod yn sownd yn yr eiddo.

Dyffryn Tywi dan ddŵr ddydd Mercher

Mae Pont Llechryd yng Ngheredigion dan ddŵr yn llwyr

'Noson digon anodd' yn Sir Gâr

Dywedodd Arweinydd Cyngor Sir Caerfyrddin - y cynghorydd Darren Price - ei bod wedi "bod yn noson digon anodd yma yn Sir Gaerfyrddin".

Esboniodd fod "timau cymorth wedi bod mas trwy'r nos yn cefnogi'r gwasanaethau brys" gan symud trigolion mewn rhai achosion.

"Mae gymaint o ardaloedd wedi cael eu heffeithio" ond "mae'r ochr orllewinol wedi'i chael hi'n wael iawn," meddai.

Dywedodd fod "canolfan gorffwys" wedi cael ei sefydlu yng nghanolfan hamdden Caerfyrddin a bod y cyngor am "gefnogi gymaint â ni'n gallu".

"Ni'n annog pawb i fynd ar wefan y cyngor i wirio os ydy eu hysgol nhw wedi ei heffeithio" ychwanegodd.

Dywedodd Arweinydd Cyngor Sir Caerfyrddin bod sawl ardal wedi ei chael hi'n wael ond yn enwedig ochr orllewinol y sir

Dywedodd Vicky Sheffield o dafarn The Gatehouse yng Nghwmbwrla, fod y llifogydd yn "waeth" nag yr oeddent chwe wythnos yn ôl.

"Mewn 26 mlynedd nid yw hyn erioed wedi digwydd o'r blaen ac mae bellach wedi digwydd ddwywaith mewn chwe wythnos. Mae'n eithaf brawychus."

Dywedodd Cyngor Abertawe eu bod yn gwneud popeth o fewn eu gallu i wella'r sefyllfa o gwmpas cylchfan Cwmbwrla.

"Mae'r cylfat o dan glwb Cwmfelin yn dal i fod wedi blocio a dyma yw'r brif broblem," medd llefarydd.

"Yn y cyfamser, rydym wedi dod ag offer pwmpio i mewn i gynorthwyo llif y dŵr.

"Fodd bynnag, mae glaw trwm a pharhaus yn golygu efallai bod gormod o ddŵr i'r offer pwmpio ac efallai y bydd yn rhaid cau'r ffordd nes bod y gwaith trwsio wedi digwydd.

"Rydym yn gwneud popeth o fewn ein gallu i ailagor y ffordd cyn gynted â phosibl."

Mae Llywodraeth Cymru'n dweud eu bod yn diolch i'r gwasanaethau brys a'r awdurdodau lleol am eu hymateb.

"Mae ein meddyliau gyda'r rheiny y mae'r llifogydd wedi effeithio arnyn nhw," ychwanegodd y datganiad.

"Mae CNC yn cynnig cefnogaeth" ar eu gwefan ac "rydym wir yn annog unrhyw un sy'n pryderu neu wedi cael eu heffeithio gan lifogydd i ymgynghori â'r gefnogaeth hon."

Dilynwch Cymru Fyw ar Facebook, X, Instagram neu TikTok.

Anfonwch unrhyw syniadau am straeon i [e-mail] neu cysylltwch drwy WhatsApp ar 07709850033.

Lawrlwythwch yr ap am y diweddaraf o Gymru ar eich dyfais symudol.