Llywodraeth Cymru yn cyhoeddi cyllideb ddrafft £14bn

Roedd Jane Hutt yn cyhoeddi'r gyllideb ddrafft brynhawn Mawrth

Mae'r Gweinidog Cyllid, Jane Hutt, wedi cyhoeddi cyllideb ddrafft Llywodraeth Cymru.

"Mae ein gweledigaeth ar gyfer Cymru yn golygu economi fwy ffyniannus, gwasanaethau cyhoeddus mwy effeithlon fel bod modd i bobl gyflawni eu potensial a chyfrannu hyd yr eitha at y gymdeithas a'r economi," meddai.

Dywedodd y byddai £288m yn ychwanegol ar gael dros y tair blynedd nesaf ar gyfer y Gwasanaeth Iechyd.

"Fe fyddwn yn parhau i roi blaenoriaeth i iechyd," meddai wrth annerch Aelodau Cynulliad.

Cyhoeddodd Ms Hutt y byddai £27m yn ychwanegol ar gyfer ysgolion yn 2014-15.

Heb fwyafrif yn y Cynulliad fe fydd angen cymorth y pleidiau eraill i gael sêl bendith i'r gyllideb sy'n werth £14bn.

Pwysleisiodd y gweinidog fod buddsoddi cyfalaf yn hanfodol fel modd o ddarparu gwasanaethau a hybu'r economi.

"Bydd £75 miliwn ar gael dros tair blynedd ar gyfer cynllun creu gwaith i bobl ifanc a'r nod yw helpu 4,000," meddai.

Toriad

Roedd hyn, meddai, er bod yna doriad mewn termau real yn y gyllideb o 12% rhwng 2010-11 a 2014-15.

Dywedodd y byddai £55m ar gael dros gyfnod o dair blynedd ar gyfer cynllun Dechrau'n Deg, y cynllun ar gyfer 18,000 o blant oedran meithrin.

Hefyd fe fyddai cyllid ar gael er mwyn cyflogi 500 o swyddogion cymunedol i helpu'r heddlu yng Nghymru.

"Bwriad y llywodraeth," meddai Ms Hutt, "yw bod yn gyfrifol a chredadwy fel llywodraeth."

Fe fydd yr Adran Dai, Adfywio a Threftadaeth yn colli bron 5% o'u cyllideb y flwyddyn nesa.

Ac fe fydd cyllid ar gyfer menter a busnes yn gostwng £8.9m i £271m.

Cadarnhaodd y gweinidog fod y llywodraeth yn ceisio cael yr hawl i godi arian o'r marchnadoedd.

Amddiffyn

Roedd y Ceidwadwyr wedi galw am amddiffyn lefelau gwariant ar iechyd, gan gyhuddo Llywodraeth Carwyn Jones o doriadau gwerth £1 biliwn ar ôl ystyried effaith chwyddiant.

Dywedodd Arweinydd Plaid Cymru, Ieuan Wyn Jones, na allai'r llywodraeth honni bod hon yn "gyllideb ar gyfer swyddi a thwf" os oedd cyllideb y Gweinidog Economi'n cael ei chwtogi.

"Sut bydd y llywodraeth yn medru achub swyddi ac ymateb i argyfwng economaidd sy'n gwaethygu?"

Mae llefarydd cyllid y Democratiaid Rhyddfrydol, Peter Black, wedi dweud: "Mae'r gyllideb hon yn rhy ddof ... fydd hi ddim yn gwneud gwahaniaeth i anghenion Cymru.

"Rydyn ni'n croesawu mwy o wario ar ysgolion ond fydd e ddim yn arwain at yr adnoddau y mae plant Cymru eu hangen."