Gofal babanod yn symud i Loegr?

Ni fydd y CIC yn herio'r cynllun i symud gofal dwys i fabanod dros y ffin

Mae Cyngor Iechyd Cymuned Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr wedi cymeradwyo penderfyniad dadleuol y bwrdd i symud gwasanaethau gofal dwys babanod newydd anedig i ysbyty yn Lloegr.

Y cynghorau iechyd cymuned yng Nghymru yw'r cyrff sydd â'r cyfrifoldeb o oruchwylio'r Byrddau Iechyd, gan gynrychioli buddiannau'r cyhoedd.

Yn dilyn cyfarfod arbennig o fwrdd gweithredol y cyngor ddydd Mercher, mae'r cyngor wedi cyhoeddi datganiad.

Bu aelodau'r bwrdd gweithredol yn trafod yn ddwys am "nifer o faterion anodd ac emosiynol" yn eu cyfarfod, gan ystyried barn llawr o bobl a sefydliadau.

Roedden nhw hefyd wedi ystyried gwybodaeth bellach a ddaeth gan y Bwrdd Iechyd ei hun.

Mae'r cyngor wedi penderfynu cefnogi cynlluniau Bwrdd Iechyd Betsi Cadwaladr ar gyfer :-

• Datblygu gwasanaethau cychwynnol a chymunedol;

• Darparu mwy o ofal yn y cartref i bobl fregus gan gynnwys defnyddwyr gwasanaethau gofal iechyd meddwl;

• Canoli gwasanaethau llawdriniaeth arbenigol a llawdriniaeth fasgwlaidd frys;

• Darparu gwasanaethau gofal dwys cymhleth i fabanod newydd anedig yn Ysbyty Arrowe Park yng Nghilgwri.

Elfennau eraill

Ond dywed y datganiad hefyd:

"Fodd bynnag mae elfennau eraill o gynlluniau'r Bwrdd Iechyd sydd angen ystyriaeth bellach, ac yn dilyn y Canllawiau Ymgynghori a Thrafod rydym yn parhau i weithio gyda'r Bwrdd Iechyd - drwy'r cyfnod penderfyniad lleol - i ofyn am eglurdeb a sicrhad ar rai o'r materion eraill yma."

Gall y materion yma gynnwys nifer o gynlluniau dadleuol fyddai'n arwain at gau sawl ysbyty cymunedol ac adrannau man anafiadau ar draws gogledd Cymru.

Mae'r cynllun i symud gofal babanod i Gilgwri yn un sydd wedi cael ei feirniadu gan Aelodau Cynulliad o'r pedair prif blaid ynghyd â'r Coleg Nyrsio Brenhinol, cymdeithas feddygol y BMA a'r Coleg Bydwragedd Brenhinol.

Mae'r bwrdd iechyd wedi mynnu nad yw'r gwasanaethau presennol yn Ysbyty Maelor Wrecsam ac Ysbyty Glan Clwyd ym Modelwyddan yn cwrdd â safonau'r DU, ac y byddai'r newid yn cynnig gwasanaeth gwell i nifer fach o fabanod o'r gogledd sydd angen y gofal arbenigol.

'Syndod mawr'

Wrth ymateb i'r cyhoeddiad, roedd Aelod Cynulliad y Democratiaid Rhyddfrydol dros Ogledd Cymru, Aled Roberts, wedi ei synnu

"Mae'n syndod mawr i mi nad oes unrhyw un o gynlluniau'r Bwrdd Iechyd wedi cael eu cyfeirio at y Gweinidog Iechyd," meddai.

"Mae'r Cyngor Iechyd Cymuned i fod i gynrychioli barn pobl gogledd Cymru - mae wedi methu â gwneud hynny heddiw. Mae'r holl broses yn codi cwestiynau difrifol am bwrpas Cyngor Iechyd Cymuned.

"Yr wythnos ddiwethaf, fe wnaeth ACau gogledd Cymru gwrdd gydag aelodau o'r CIC, a bryd hynny doedden nhw ddim yn fodlon gyda chynlluniau'r Bwrdd Iechyd i symud gofal dwys i fabanod i Arrowe Park.

"Beth sydd wedi digwydd dros gyfnod o wythnos i wneud iddyn nhw newid eu barn?

"Rwy'n annog y CIC i ryddhau'r wybodaeth ychwanegol y maen nhw'n cyfeirio ati yn eu datganiad fel y gallwn graffu'r wybodaeth ymhellach.

"Mae angen i'r CIC egluro pam eu bod wedi gwneud y penderfyniad yma gan ei fod, yn fy marn i, yn un cwbl anghywir."

'Dim asgwrn cefn'

Dywedodd AC Plaid Cymru dros ogledd Cymru, Llŷr Huws Gruffydd:

"Maen nhw (y CIC) wedi anwybyddu clinigwyr, y BMA, yr RCN, yr RCM a'r gymuned ehangach ac wedi ochri gyda chynlluniau gwallus y bwrdd iechyd.

"Mae'n benderfyniad di-asgwrn cefn.

"Mae hyn yn achosi mwy a mwy o ddicter ar draws y gogledd gan ein bod yn gweld pryderon didwyll y cyhoedd yn cael eu hanwybyddu.

"Rhaid i'r gweinidog nawr gadw at ei gair ac ymyrryd cyn ei bod yn rhy hwyr."

Mawrth 1

Os nad yw'r Cyngor Iechyd Cymuned yn cymeradwyo unrhyw ran o gynlluniau Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr, mae ganddyn nhw'r hawl i gyfeirio'r materion hynny at y Gweinidog Iechyd Lesley Griffiths.

Mae'n rhaid iddyn nhw wneud hynny erbyn Mawrth 1, 2013, a'r gweinidog fydd â'r gair olaf ar y mater. Mae hyn yn wir am gynlluniau bob un o'r byrddau iechyd yng Nghymru.

Yn y cyfamser, mae Cyngor Conwy wedi pleidleisio o blaid cynnig o ddiffyg hyder ym Mwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr.

Roedd y cynnig yn cyfeirio'n benodol at aelodau o fwrdd gweithredol y Bwrdd Iechyd, ac nid at reolwyr o fewn y Gwasanaeth Iechyd Gwladol yn gyffredinol.