'Dim digon yn sôn am droseddau casineb'
- Cyhoeddwyd
Y prif arolygydd Joe Jones yn dweud bod Heddlu'r De yn gweithio'n galed i symud y rhwystrau sy'n atal pobl rhag sôn am drosedd casineb
Does yna ddim digon o bobl yn adrodd am "achosion o drosedd casineb", medd Heddlu'r De.
Mae ffigyrau swyddogol a gyhoeddwyd fis diwethaf yn dangos fod achosion o drosedd casineb ar draws Cymru a Lloegr wedi codi 29% yn 2016-7.
Yn ôl adroddiad gan y Swyddfa Gartref roedd y cynnydd mwyaf o achosion yn ymwneud ag anabledd a throseddau casineb trawsrywiol - ac mae'n debyg mai gwelliant mewn cofnodi troseddau o'r fath oedd yn gyfrifol am y cynnydd.
Troseddau casineb yn uwch adeg y refferendwm
Mae Heddlu'r De yn dweud ei bod yn fwy pwysig nag erioed i "gymunedau adrodd ar faterion y maent yn dioddef yn eu sgil".
Mae trosedd casineb yn drosedd sy'n cael ei chyflawni yn erbyn pobl neu eiddo ac yn cynnwys materion yn ymwneud ag anabledd, ethnigrwydd a chyfeiriadedd rhywiol.
Nododd adroddiad y Swyddfa Gartref bod cynnydd wedi bod mewn troseddau casineb adeg refferendwm yr UE ac yn ystod y cyfnodau wedi'r ymosodiadau ar Bont Westminster, Arena Manceinion a Phont Llundain.
Mae Heddlu De Cymru yn chwilio am ffyrdd newydd i gysylltu â chymunedau a'i gwneud yn haws iddynt adrodd ar achosion o droseddau casineb.
Yn ôl Joe Jones, prif arolygydd Heddlu'r De: "Yn hanesyddol mae 'na rwystrau sy'n atal pobl o gymunedau lleiafrifol rhag ymddiried a chael ffydd yn yr heddlu wrth adrodd ar faterion.
"Wrth i ni gael llai o adnoddau mae'n rhaid i ni fod yn fwy ymwybodol o lle mae'r problemau ac mae angen i gymunedau sôn wrthym am faterion sy'n achosi loes iddynt."
Troseddau casineb yng Nghymru a Lloegr 2016-7
78% (62,685) yn droseddau casineb yn ymwneud â hil;
11% (9,157) yn ymwneud â chyfeiriadedd rhywiol;
7% (5,949) yn gysylltiedig â chrefydd;
7% (5,558) yn gysylltiedig ag anabledd;
2% (1,248) yn ymwneud â thrawsrywedd.
Yn ôl Amal Beyrouty, o'r elusen Women Connect First yng Nghaerdydd mae rhai dioddefwyr yn aml "ddim yn barod" i gofnodi trosedd am eu bod yn "credu na fydd eu llais yn cael ei glywed a chwaith ddim yn bwysig".
"I ddechrau mae'r rhwystr iaith - mae rhai yn teimlo na allant fynegi eu hunain yn glir i'r heddlu a hefyd mae'r rhwystr diwylliannol wrth i rai ofni y byddant yn cael cerydd gan eu teuluoedd am sôn am bethau."
'Yn flin ac yn ofnus'
Bedair blynedd yn ôl symudodd Aziza (nid ei henw iawn) o'r Aifft i Gymru.
Mae'n dweud bod hi a'i merch 18 oed wedi dioddef cam drin geiriol a chorfforol yn gyson gan gynnwys rhywun yn ceisio symud ei hijab.
"Ro'n i'n flin," dywedodd, "ond roeddwn i hefyd yn ofnus.
"Mae fy merch yn dweud nad yw'n hoff o'r ardal ac nad yw hi am fyw yma."
Mae Heddlu'r De yn cynnal cystadleuaeth coginio rhwng swyddogion a chymuned o ferched lleol yng Nghaerdydd er mwyn ennill ymddiriedaeth y gymuned
Mae Heddlu'r De yn galw ar ddioddefwyr troseddau casineb i ddod atynt gan fynnu y bydd pawb yn cael cydymdeimlad a pharch gan blismyn.
Er mwyn ennill ymddiriedaeth maent wedi sefydlu cystadleuaeth goginio rhwng swyddogion yr heddlu a merched lleol o dras ethnig yng Nghaerdydd.
Dywedodd y prif arolygydd Jones: "Mae hon yn un ymgais i geisio cael gwared ar y rhwystrau sy'n atal sôn am droseddau casineb ac felly ry'n yn ceisio hwyluso y ffyrdd o ddod at yr heddlu a chynyddu hyder pobl fel eu bod yn gallu dweud wrthym be sy'n digwydd."