Abertawe'n gobeithio am deitl Dinas Diwylliant y DU

Bydd Abertawe yn clywed nos Iau a ydy'r ddinas wedi llwyddo i ennill yr hawl i fod yn Ddinas Diwylliant y DU yn 2021.

John Glen, Gweinidog Celfyddydau a Diwylliant Llywodraeth Prydain, fydd yn cyhoeddi'r enillydd yn fyw ar raglen The One Show.

Y dinasoedd eraill sydd ar y rhestr fer yw Sunderland, Coventry, Stoke-on-Trent a Paisley, a'r dref yn Yr Alban ydy ffefryn bwcis Ladbrokes.

Er hynny, does yna ddim un ffefryn clir gyda bwcis gwahanol yn methu â dewis rhwng Paisley a Coventry.

Hull ydi'r ddinas diwylliant presennol, ac mae yna amcangyfrif bod y statws wedi rhoi hwb o £60m i'r ddinas.

Cafodd cystadleuaeth Dinas Diwylliant y DU ei chreu ar ôl llwyddiant Lerpwl fel Prifddinas Diwylliant Ewrop yn 2008.

Fe welodd y ddinas fuddsoddiad o £800m, a gafodd ei ddefnyddio i adfywio nifer o strydoedd, adeiladau a gorsafoedd rheilffordd.

Yn ogystal fe ddaeth 9.7m yn rhagor o ymwelwyr yn ystod y flwyddyn 2008 - cynnydd o 35%.

Mae'r bont hon yn un eiconaidd yn ninas Abertawe

Ceisiadau'r dinasoedd ar y rhestr fer

• Mae cais Sunderland yn cyfeirio at fuddsoddiad o £10m i ddatblygu ardal gelfyddydol gan gynnwys canolfan gelf mewn hen orsaf dân.

• Coventry ydy man geni'r bardd, Philip Larkin, ac mae'r tîm y tu ôl i'r cais yn dweud bod hyn yn "gyfle i newid meddyliau pobol am y ddinas."

• Llestri (a Robbie Williams) yw cynnyrch enwocaf Stoke-on-Trent ac mae'r trefnwyr yn gobeithio manteisio ar dreftadaeth diwydiant crochendai'r ddinas fel Emma Bridgwater, Spode a Portmeirion.

• Paisley ydy'r lle cafodd yr actor David Tennant ei fagu ac mae tad Paolo Nutini yn rhedeg siop bysgod a sglodion yno. Mae cynlluniau i wario £42m ar Amgueddfa Paisley, ond fydd y newidiadau ddim i'w gweld tan 2022!

• Mae Abertawe wedi bod ar restr fer y gystadleuaeth o'r blaen, gyda rhaglen oedd yn pwysleisio cysylltiadau'r ddinas gyda Dylan Thomas. Ond ar ôl colli i Hull, mae yna lai o sylw i'r bardd yn y cais diweddaraf.

• Ymhlith y digwyddiadau a gafodd eu hawgrymu i fod yn rhan o'r rhaglen waith mae cynhyrchiad gan Michael Sheen fyddai'n cael ei berfformio mewn lleoliadau o amgylch y ddinas.

• Bydd cyfarwyddwr y ffilm Twin Town, Kevin Allen, yn cynhyrchu Sioe Gerdd wedi'i selio ar gymeriadau'r ddinas a bydd cân fwyaf enwog Bonnie Tyler, Total Eclipse of the Heart, yn cael ei pherfformio ar draeth Abertawe.

Cadeirydd y panel, Phil Redmond, sydd wedi bod yn ystyried yr holl geisiadau - crëwr rhaglenni teledu Brookside a Grange Hill.

"Ry'n ni'n ddinas ddiwylliannol," meddai'r Cynghorydd Robert Francis-Davies, aelod cabinet Cyngor Abertawe, sy'n gyfrifol am ddiwylliant.

"Mae'r ddinas yn gartref i unig dîm Cymru yn Uwchgynghrair Lloegr, oriel Glynn Vivian, Dylan Thomas, a phrydferthwch Gŵyr," meddai.

• Abertawe ar restr fer Dinas Diwylliant y DU 2021

"Mae hi yn anodd. Mae gan bob un o'r dinasoedd ar y rhestr fer straeon tebyg i'w hadrodd," meddai Tracey McNulty, sydd wedi bod yn arwain cais Abertawe.

Michael Sheen yw un o'r enwogion sydd wedi cefnogi cais Abertawe

Ymhlith y bobl adnabyddus sydd wedi cefnogi cais Abertawe mae'r actor Michael Sheen, yr actor a'r cyflwynydd Rob Brydon a'r gantores Bonnie Tyler.

"Gallai hyn fod yn un o'r pethau pwysicaf i ddigwydd i Abertawe o ran buddsoddiad, swyddi a llewyrch," meddai prif weithredwr Rhanbarth Gwella Busnes Abertawe, Russell Greenslade.

"Mae nifer yr ymwelwyr a refeniw wedi cynyddu'n sylweddol, felly pe bai Abertawe'n ennill mae gennym lawer i'w ennill," meddai.