Gofal iechyd meddwl y gogledd yn 'annheg'

  • Cyhoeddwyd
Iechyd meddwl

Mae cleifion sydd â chyflyrau iechyd meddwl yn y gogledd yn wynebu "rhwystrau diangen" i dderbyn cefnogaeth, medd un elusen.

Ychwanegodd Mind Cymru fod y gwahaniaeth rhwng lefel y cymorth sydd ar gael ar draws y wlad yn "bryderus iawn".

Dywedodd un claf, Laura Burton o Gaergybi, Ynys Môn, fod y gefnogaeth oedd ar gael yn y de o'i gymharu â'r gogledd yn "annheg".

Mae Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr wedi cyfadde' bod angen gwelliannau.

Canslo apwyntiadau

Roedd Ms Burton yn diodde' o iselder er pan yn 16 oed, a dywedodd ei bod wedi cael trafferth cael cymorth meddygol pan waethygodd y cyflwr.

"Pan gefais i'r diagnosis, doedd dim ymgynghorydd seiciatryddol ar Ynys Môn. Fe gefais i chwe mis o gael apwyntiadau'n cael eu canslo," meddai.

"Mae pobl yn credu nad yw iechyd meddwl yn broblem yng ngogledd Cymru... mae'n ymddangos nad ydyn nhw'n credu hynny tan i rywun ladd ei hun.

"Does dim normalrwydd pan mae'n dod yn fater o iechyd meddwl yng ngogledd Cymru."

Ffynhonnell y llun, Laura Burton
Disgrifiad o’r llun,

Laura Burton yw'r unig un o'i chydweithwyr sy'n byw yng ngogledd Cymru

Mae Ms Burton bellach yn gweithio fel swyddog gydag elusen Amser i Newid Cymru, ond yn dweud mai hi yw'r unig berson o'r elusen sy'n byw yn y gogledd a bod mwyafrif y gwaith yn digwydd yn y de.

'Annerbyniol'

Ychwanegodd elusen Mind Cymru fod y gwasanaethau sydd ar gael i bobl yn y gogledd yn "annerbyniol".

Dywedodd pennaeth polisi'r elusen, Simon Jones: "Fe ddaeth arolwg diweddar i'r casgliad bod llai na 10% o siaradwyr Cymraeg yn cael cynnig therapi yn eu mamiaith.

"Mae hynny'n ychwanegu rhwystr diangen i bobl sy'n ceisio cael y gefnogaeth sydd angen pan mae ei angen o.

"Dros y blynyddoedd diweddar, mae cannoedd o bobl wedi gorfod croesi'r ffin o'r gogledd i Loegr am nad yw gwasanaethau ar gael yn lleol."

Andy Roach yw cyfarwyddwr iechyd meddwl Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr, a dywedodd: "Ein blaenoriaeth yw sicrhau fod pobl sy'n profi problem iechyd meddwl yn cael cefnogaeth amserol mor agos i'w cartref ag sy'n bosib."

Dywedodd llefarydd ar ran Llywodraeth Cymru: "Mae gwella gwasanaethau iechyd meddwl ar draws Cymru gyfan yn parhau i fod yn flaenoriaeth i Lywodraeth Cymru."