Beicio a cherdded: 'Diffyg arweinyddiaeth'

lon feicio

Mae diffyg arweinyddiaeth wedi cyfrannu at ganlyniadau gwael Deddf Teithio Llesol Llywodraeth Cymru, yn ôl un o bwyllgorau'r Cynulliad.

Dywedodd Pwyllgor yr Economi, Seilwaith a Sgiliau'r Cynulliad mai diffyg arweinyddiaeth strategol gan Lywodraeth Cymru ac awdurdodau lleol sy'n gyfrifol am y diffyg cynnydd yn y maes.

Mae'r pwyllgor yn galw am gryfhau'r arweinyddiaeth ac i egluro disgwyliadau i gynghorau.

Mewn digwyddiad diweddar i hyrwyddo seiclo, cyfaddefodd y prif weinidog Carwyn Jones na fyddai ef ei hun yn seiclo i'r gwaith.

Er bod y pwyllgor yn croesawu buddsoddiad diweddar o £60m gan Lywodraeth Cymru, mae'r cyfanswm sy'n cael ei wario y pen ar ran poblogaeth Cymru yn llai nag argymhelliad y pwyllgor.

'Cynnydd cyfyngedig'

Cafodd y Ddeddf Teithio Llesol ei chyflwyno pum mlynedd yn ôl, ond dywedodd cadeirydd y pwyllgor, Russell George AC:

"Nod y Ddeddf Teithio Llesol oedd trawsnewid y ffordd y mae pobl yng Nghymru yn teithio dros bellterau byr trwy hwyluso ffyrdd gwell o feicio a cherdded yn hytrach na defnyddio'r car.

"Fodd bynnag, gan fod nifer y bobl sy'n beicio neu'n cerdded yng Nghymru yn sefydlog neu'n gostwng, mae'n amlwg mai cynnydd cyfyngedig sydd wedi'i wneud.

"Nid oedd uchelgais y Ddeddf byth yn mynd i gael ei gyflawni mewn ychydig o flynyddoedd, ond yn sicr ni ellir ei wireddu trwy gamau gweithredu ac ewyllys da ychydig o swyddogion beicio ymroddedig.

"Dyna pam mae'r Pwyllgor yn galw ar Lywodraeth Cymru i ddysgu gwersi ar y cynnydd hyd yn hyn, rhoi arweinyddiaeth well a llawer mwy o arian i sicrhau bod uchelgeisiau gwreiddiol y Ddeddf yn cael eu gwireddu."

Fe wnaeth Carwyn Jones sylwadau dadleuol yn ddiweddar

Gwnaeth y Pwyllgor 24 o argymhellion, gan gynnwys:

  • Dylai Llywodraeth Cymru weithio gyda chyrff proffesiynol datblygwyr a pheirianwyr sifil, awdurdodau lleol a staff Llywodraeth Cymru ei hun i fynd i'r afael â'r rhwystrau diwylliannol i weithredu canllawiau teithio llesol, yn enwedig drwy hyfforddiant a rheoli'r broses o newid diwylliant;

  • Dylai Llywodraeth Cymru ddefnyddio'r prosiectau seilwaith y mae'n eu cyflawni i ddangos y dulliau teithio llesol arloesol y mae'n disgwyl eu gweld gan awdurdodau lleol;

  • Dylai Llywodraeth Cymru adolygu ei chanllawiau statudol i gynnwys cyd-gynhyrchu fel safon ofynnol ar gyfer cyflawni Deddf Teithio Llesol (Cymru) 2013, gan sicrhau bod rhanddeiliaid yn rhan o'r ateb i'r broblem yn ogystal â'r broses o nodi'r broblem;

  • Mae gordewdra yn broblem gynyddol yn y sector iechyd. Mae teithio llesol a ffyrdd o fyw llesol yn ffordd gymharol rad o fynd i'r afael â'r broblem hon. Dylai Llywodraeth Cymru roi cyfarwyddyd i Iechyd Cyhoeddus Cymru flaenoriaethu hyrwyddo teithio llesol a newid ymddygiad fel un o'i nodau allweddol ar gyfer gweddill y Cynulliad hwn/y tair blynedd nesaf.

Straeon perthnasol