Seicosis a fi: 'Angen sgwrs agored a chwalu stigma'

Mae angen sgwrs agored am seicosis er mwyn chwalu'r stigma o gwmpas y salwch meddyliol yn ôl dioddefwr.

Yn ôl Lauren Buxton, sy'n byw yn Abersoch, does dim digon o siarad am y cyflwr wnaeth ei harwain at fod yn ddigartref am sbel.

Dywedodd y gwasanaeth iechyd fod 3% o'r boblogaeth yn profi cyfnodau o seicosis yn ystod eu bywydau.

Fe all seicosis achosi rhywun i golli cysylltiad â realiti ac mae symptomau'n gallu cynnwys clywed lleisiau, gweld pethau nad yw eraill yn eu gweld, a phrofi meddyliau paranoiaidd.

'Neb isio chdi yma go iawn'

"Pryd o'n i'n sâl, byddai'r diwrnod wedi dechrau'r noson gynt oherwydd 'swn i heb gysgu," meddai Lauren, sy'n 23 oed.

"'Sa'r llais 'ma'n dod mewn i'r meddwl ac yn d'eud: 'Ti'n hopeless, ti heb fod i weld dy ffrindiau na dy deulu ers oes'.

"Ac wedyn 'sa fo'n mynd ymlaen i: 'Ti'n dallt does 'na neb isio chdi yma go iawn'.

"O'n i wedi dod at y canlyniad fod y bobl oedd yn meddwl y byd ohonof i yn trio gwneud imi ladd fy hun."

Mae Lauren yn gobeithio y bydd rhannu ei stori yn helpu pobl eraill

Tra roedd Lauren yn sâl fe dreuliodd gyfnodau mewn ysbytai meddwl fel Hergest ym Mangor ac uned arbenigol ym Manceinion.

"Roedd o'n anodd. Ro'n i mor bell i ffwrdd o fy nheulu a'n ffrindiau. Pawb yn siarad Saesneg.

"Doeddwn i ddim yn 'nabod yr ardal a doedd 'na'm byd i 'neud imi deimlo'n saff," meddai.

'Codi calon'

Ar un cyfnod roedd Lauren mewn ysbyty meddwl am gyfnod o wyth mis ac fe gollodd hi ei thŷ a'i hincwm.

Yn ddiweddarach fe gafodd ei chyfeirio at yr elusen Cyfle Cyf sy'n helpu unigolion ifanc bregus a digartref i ganfod llety.

Dywedodd dirprwy reolwr yr elusen, Jane Watkinson ei bod hi'n "anodd ac mae 'na broses hir i geisio cael tai".

Ychwanegodd: "Mae stori Lauren yn codi calon rhywun o feddwl lle'r oedd hi. 'Da ni'n falch iawn ohoni ac mae pethau mawr o'i blaen."

Erbyn hyn mae Lauren yn byw mewn tŷ a gafodd ei glustnodi iddi drwy gymorth Cyfle ac mae hi wedi trafod ei phrofiad mewn blog ar wefan Meddwl.org [dolen allanol].

Mae Lauren bellach yn gwirfoddoli gyda'r elusen ac yn gobeithio helpu unigolion sydd mewn angen fel yr oedd hithau.

Am wybodaeth ar fudiadau y gallwch chi gysylltu â nhw am gyngor a chefnogaeth, ewch i bbc.co.uk/actionline.