Gall drysau oergell siopau arbed defnydd ynni'r DU
- Cyhoeddwyd
Fe allai defnydd y DU o drydan ostwng 1% petai'r pum prif archfarchnad yn rhoi drysau ar oergelloedd, medd ymgyrchwyr.
Mae cwmni Aldi wedi gwneud addewid i roi drysau ar oergelloedd ei holl siopau newydd yn y DU, gan arbed 2,000 o dunelli metrig o garbon y flwyddyn.
Dywed archfarchnadoedd eraill eu bod am geisio sicrhau bod oergelloedd agored yn fwy effeithlon.
Ond dywed y mudiad amgylcheddol, EIA (Environmental Investigation Agency) y gallai archfarchnadoedd gwtogi eu biliau trydan 33% ar gyfartaledd, dolen allanol drwy osod drysau.
Dywed cwmni Aldi y bydd pob un o'u 100 o siopau newydd yn arbed 20 tunnell fetrig o garbon bob blwyddyn trwy osod drysau ar oergelloedd, gan leihau eu defnydd o ynni 20%.
Yn ôl cricedwr Morgannwg, Joe Cooke, sydd hefyd yn ymgyrchydd amgylcheddol, dylai pob archfarchnad sydd â siopau yng Nghymru, ddilyn esiampl Aldi.
"Mae'n newid mor syml," meddai. "Fe allai arbed gymaint o egni sy'n mynd i fod mor bwysig wrth inni geisio dad-garboneiddio a gwneud newidiadau i fod yn wlad wyrddach."
Yn ôl Cooke dim ond siopau Co-op ac Aldi sydd wedi ymroi i osod drysau ar oergelloedd ar bob un o'u siopau newydd a siopau sy'n cael eu hailwampio.
"Mae cyflwyno drysau oergell yn gam arall y siwrne i leihau ein defnydd o ynni ac rydym yn gobeithio bod cwsmeriaid yn mwynhau'r profiad siopa newydd, mwy cynaliadwy," dywedodd rheolwr gyfarwyddwr cyfrifoldeb corfforaethol Aldi, Mary Dunn.
Dywed cwmnïau Tesco, Sainsbury's, Morrisons, Waitrose ac M&S eu bod am ddefnyddio technolegau "wal aer" sy'n cyfeirio aer oer tuag ar gefn cypyrddau arddangos i arbed ynni.
Dywedodd Lidl eu bod yn defnyddio llenni pan fo'u siopau ar gau a dywed Asda bod bwriad cael arbrawf gosod drysau yn 2022.
Mae gwaith ymchwil yn Sweden wedi awgrymu bod oergelloedd gyda drysau'n perfformio'n well na'r cypyrddau arddangos agored mwyaf effeithlon, a bod drysau ddim yn peri anhawster i gwsmeriaid.
Awgrymodd yr ymchwil hefyd bod archfarchnadoedd, sy'n gosod drysau ar oergelloedd, yn gweld llai o wastraff bwyd ac yn helpu torri biliau cynhesu yn y gaeaf.
Yn 2019, fe wnaeth pwyllgor deisebau Cynulliad Cymru, fel ag yr oedd ar y pryd, drafod ymgyrch i wahardd oergelloedd agored mewn archfarchnadoedd cyn dod i'r casgliad nad oedd gan Gymru'r pwerau i ymyrryd.
Yn yr un flwyddyn, fe benderfynodd Llywodraeth y DU i beidio gwahardd oergelloedd agored mewn siopau gan ddweud bod camau ar droed i wella effeithlonrwydd ynni.
Mewn datganiad, dywedodd yr Adran Fusnes, Ynni a Strategaeth Fusnes eu bod "yn edrych ar ffyrdd amrywiol o annog mwy o effeithlonrwydd ynni" ac yn "annog manwerthwyr i gynyddu eu defnydd o dechnoleg ynni-effeithlon pan fo hynny'n bosib".