Cofio'r Cymry fu farw yn ystod Rhyfel y Falklands

  • Cyhoeddwyd
Seremoni gosod torchau
Disgrifiad o’r llun,

Cafodd y Caniad Olaf ei ganu yn ystod seremoni gosod torchau o flodau wrth y gofeb ym Mharc Cathays

Mae digwyddiadau wedi cael eu cynnal yng Nghaerdydd i nodi union 40 mlynedd ers diwedd Rhyfel y Falklands ac i goffáu'r unigolion na ddychwelodd i Gymru nôl yn 1982.

Cafodd gwasanaeth coffa ei gynnal nos Iau yn Eglwys Gadeiriol Llandaf, ac yn gynharach yn y dydd fe gafodd torchau o flodau eu gosod ger Cofeb y Falklands ym Mharc Cathays.

Cafodd bron 1,000 o unigolion eu lladd yn ystod dau fis a hanner o frwydro - 250 yn aelodau o'r tasglu a anfonodd llywodraeth Margaret Thatcher 8,000 o filltiroedd i Dde'r Iwerydd i amddiffyn Ynysoedd y Falklands wedi ymosodiad gan yr Ariannin.

Fe gollodd y Gwarchodlu Cymreig fwy o aelodau nag unrhyw gatrawd Prydeinig arall - bu farw 32 o'i milwyr ar long y Sir Galahad pan gafodd honno ei bomio yn ystod y rhyfel.

Fe wnaeth perthnasau'r meirw a chyn gyd-filwyr osod torchau er cof amdanyn nhw yn y digwyddiad cyntaf ddydd Iau.

Cafodd y Caniad Olaf ei chwarae ac roedd y Prif Weinidog, Mark Drakeford, a chynrychiolwyr y Fyddin, yr Awyrlu a'r Llynges Frenhinol ymhlith y gwestai.

Yn ei deyrnged i'r unigolion na ddychwelodd i Gymru, dywedodd Mr Drakeford: "Maen nhw wedi gadael teuluoedd a phobl oedd yn eu caru - ac iddyn nhw, doedd y byd byth yr un fath eto."

Disgrifiad o’r llun,

Mae'r meirw'n fwy nag enwau ar gofeb i gyn-filwyr fel Maldwyn Jones

Roedd Maldwyn Jones o Fangor ar fwrdd y Sir Galahad pan gafodd y llong ei bomio gan awyrennau'r Archentwyr. Fel swyddog meddygol bu'n rhaid trin anafiadau a llosgiadau cyd-aelodau'r Gwarchodlu Cymreig.

"Dim enwa' 'di 'hein - ma' 'hein yn wyneba' i ni," meddai, gan gyfeirio at y gofeb ym Mharc Cathays.

"O'n i'n nabod bob un... dau, dri yn ffrindia' o'n i'n agos efo... dwi'n dwad i gofio'r hogia. 'Dan ni gyd 'di d'eud nawn ni byth anghofio nhw."

Pynciau cysylltiedig