Llythyru perchnogion tai gwag i'w gwerthu i gyngor sir

Mae Aberdyfi yn boblogaidd fel cyrchfan ail gartrefi

Mae Cyngor Gwynedd wedi llythyru perchnogion dros 1,000 o dai gwag y sir mewn ymgais i gynyddu stoc dai yr awdurdod.

Mewn ymateb i bryderon bod llawer o bobl lleol wedi'u prisio allan o'r farchnad dai, mae'r cyngor yn dweud bod dod a thai gwag yn ôl i ddefnydd yn rhan annatod o gynllun gweithredu a'i gymeradwywyd y llynedd.

Gwerth £77m, yr uchelgais yw darparu 1,500 o dai fforddiadwy ychwanegol o fewn y sir.

Dywedodd deilydd portffolio tai y cyngor bod yr ymgais i leihau nifer tai gweigion Gwynedd ond yn un o'r 33 cynllun sy'n ffurfio'r strategaeth.

• Cynllun 1,500 o dai fforddiadwy i daclo 'argyfwng'

• Ail gartrefi: Pwerau newydd i gynghorau?

'Ymateb 'di bod yn dda'

"Mae 'na nifer uchel iawn o dai gwag yng Ngwynedd a 'da ni'n trio targedu nhw ac os ydi'r perchenogion yn fodlon gwerthu nhw i ni ac i ni gartrefi pobl lleol," dywedodd y Cynghorydd Craig ab Iago, yr aelod cabinet dros dai ac eiddo, ar raglen Post Prynhawn.

Craig ab Iago: 'Mae'r broblem mor gymhleth a mor fawr ein bod angen trio gwneud bob dim'

"Mae'r ymateb 'di bod yn dda, 'da ni heb brynu ddim un o'r tai ond da ni wedi cael dros 100 o bobl yn dod yn ôl yn gofyn am fwy o fanylion.

"Be' 'da ni wedi cael ydi llwythi o bobl, ar ôl cyflwyno'r cynlluniau eraill rydym yn ei wneud, yn fodlon cydweithio 'efo ni am fod hi'n amlwg fod ni'n trio cartrefu pobl lleol.

"Mae hynny'n rhywbeth really positif fod y sir i gyd eisiau datrys y broblem yma."

Esboniodd hefyd byddai'r cyngor yn talu pris y farchnad am unrhyw dŷ gwag, gyda'r bwriad o'u rhentu allan i bobl lleol.

Mae gan Wynedd fwy o ail gartrefi nag unman arall yng Nghymru

"Da ni hefyd yn adeiladu tai newydd... mae'r broblem mor gymhleth a mor fawr ein bod angen trio gwneud bob dim.

"Mae 33 cynllun gwahanol, da ni angen ymosod ar le bynnag da ni'n gallu cael unrhyw fath o effaith."

'Dros 115 o ymatebion'

Gwynedd sydd gyda'r nifer uchaf o ail gartrefi yng Nghymru - 5,098 - sef 20% o gyfanswm Cymru gyfan.

Yn pryderu bod un ymhob 10 o stoc dai y sir bellach yn ail gartrefi mae'r cyngor lleol - ymysg eraill yng Nghymru wledig - wedi bod yn lobïo am reolau llymach.

Cadarnhaodd llefarydd ar ran Cyngor Gwynedd: "Cysylltodd swyddogion o Adran Tai ac Eiddo'r Cyngor â thros 1,000 o berchnogion tai gwag, ag adnabuwyd trwy'r Gofrestr Dreth Gyngor, yn gofyn a fyddai ganddynt ddiddordeb yn gwerthu eu heiddo i'r Cyngor.

Ymgyrchwyr wnaeth gerdded o Ben Llŷn i bencadlys Cyngor Gwynedd yng Nghaernarfon i gwyno am y diffyg tai yn eu hardal

"Hyd yma mae dros 115 o ymatebion wedi cyrraedd yn gofyn am ragor o wybodaeth, ac mae swyddogion wrthi'n gweithio gyda'r perchnogion hyn ar hyn o bryd.

"Ers 2021, mae'r Cyngor wedi dod â thros 40 o dai gwag yn ôl i ddefnydd ar draws y sir trwy gynlluniau eraill yn y Cynllun Gweithredu Tai, neu sydd ynghlwm ag o."

Mewn ymateb i bryderon lleol yn gynharach eleni fe gyhoeddwyd gynllun peilot yn ardal Dwyfor o'r sir.

Bydd yn cynnwys Llywodraeth Cymru yn gwneud £1m ar gael i brynu ac adnewyddu cartrefi gwag yn yr ardal, a bydd dau swyddog yn cael eu penodi i ymgynghori â phobl leol ar yr hyn y gellir ei wneud i helpu'r farchnad dai leol.