Perchennog siop yn 'torri fy nghalon' wedi llifogydd
- Cyhoeddwyd
Mae perchennog siop sydd wedi cael ei tharo gan lifogydd ddwywaith mewn dwy flynedd yn dweud ei bod hi'n "torri fy nghalon" wrth i'r gwaith o lanhau'r difrod ddechrau.
Dywedodd Gaynor Lloyd fod ei siop antiques yng Nghastell-nedd "wedi'i ddifetha tu mewn a thu allan" ar ôl i law trwm daro rhannau o dde Cymru ddydd Mercher a dydd Iau.
Mae cynghorydd lleol wedi rhoi'r bai am y llifogydd yn ardal Melyn yn y dref ar y ffaith fod ceuffos sydd i fod i gario dŵr o dan yr A474 wedi dymchwel.
Dywedodd Cyngor Castell-nedd Port Talbot fod y geuffos wedi gorlenwi, a'u bod yn gweithio ar gynllun gwell i atal llifogydd yn yr ardal.
Dywedodd Ms Lloyd fod ei siop - Vintage 7 - heb allu ailagor yn llawn ers y tro diwethaf i lifogydd daro'r busnes ychydig dros ddwy flynedd yn ôl.
"Mae'n ofnadwy - union yr un geuffos wnaeth achosi'r llifogydd i'r busnes yn Awst 2020," meddai.
"Oherwydd gwaith adnewyddu, dydw i ddim wedi ailagor yn llawn ers hynny."
Ychwanegodd nad oes ganddi yswiriant "oherwydd llifogydd yn y gorffennol".
"Mae rhywun ar fai - dylai rhywun fod wedi gweld y rhybuddion tywydd," meddai Ms Lloyd.
"Dydw i methu credu'r peth - rwy'n torri fy nghalon."
Dywedodd Heddlu De Cymru fod yr A474 yng Nghastell-nedd "dan ddŵr yn llwyr" nos Iau o Castle Bingo i'r garej Esso.
Yn ôl y cynghorydd lleol Dan Thomas, methiant ceuffos oedd achos y llifogydd, a dywedodd nad oes digon o "flaenoriaeth" wedi'i roi i gynnal a chadw'r ffyrdd.
"Yn ôl adroddiadau roedd 'na lawer o falurion wedi cael eu llusgo lawr o'r cymoedd, gan rwystro'r geuffos," meddai'r Cynghorydd Plaid Cymru.
"Gyda phwysau'r dŵr o'r glaw, fe wnaeth e ddymchwel yn y canol.
"Mae'n rhaid i ni gydweithio fel cyngor i ganfod pam fod yr ardal yma ym Melyn yn dal i gael llifogydd."
Dywedodd Cyngor Castell-nedd Port Talbot fod y geuffos wedi "gorlenwi" am fod malurion yn cael eu tynnu i mewn iddo mor sydyn fel nad oedd modd ei glirio mewn amser.
Cafodd cynllun gwerth £100,000 ei gwblhau ar y geuffos y llynedd, meddai'r cyngor.
"Mae wedi dod i'r amlwg fod angen cynllun mwy sylweddol ar gyfer yr ardal gyfan i atal llifogydd," meddai llefarydd, gan ychwanegu eu bod wedi dechrau ar gais am arian gan Lywodraeth Cymru er mwyn gwneud hynny.
Nid dyma'r unig ardal i gael ei tharo gan lifogydd dros y dyddiau diwethaf, wedi i dafarn yn Ystradgynlais orfod cau ar ôl i ddŵr ddechrau llifo mewn i'r adeilad.
Gerllaw yng Nghwm-twrch cafodd tŷ Sheila Powell hefyd ei daro gan lifogydd nos Fercher. Dyma oedd yr eildro mewn tair blynedd i hynny ddigwydd.
Dywedodd nad yw'r difrod mor ddrwg eleni, ond ei bod yn byw gyda'r ofn y gallai ddigwydd unwaith eto.
Mae mwy o law a gwyntoedd cryfion yn y rhagolygon ar gyfer y penwythnos hefyd, er nad oes rhybuddion swyddogol mewn grym gan y Swyddfa Dywydd hyd yma.
Mae Cyngor Abertawe wedi canslo ei ddigwyddiad tân gwyllt blynyddol nos Sadwrn oherwydd y rhagolygon hynny.
Pynciau cysylltiedig
Straeon perthnasol
- Cyhoeddwyd3 Tachwedd 2022
- Cyhoeddwyd2 Tachwedd 2022