Oriel: Lluniau 2022

  • Cyhoeddwyd

Dros y flwyddyn mae nifer o luniau trawiadol wedi eu cyhoeddi yn adran Gylchgrawn BBC Cymru Fyw: dyma edrych nôl dros ddetholiad ohonyn nhw sy'n ein hatgoffa o olygfeydd godidog Cymru a rhywfaint o stori'r flwyddyn a fu.

Ffynhonnell y llun, Carly Davies
Disgrifiad o’r llun,

Llyn y Fan Fawr ar droed Fan Brycheiniog. Meddai Carly Davies: "Ar ôl deg diwrnod o law, roedd cerdded yn yr eira dan awyr las yn fendigedig."

Ar ddechrau 2022 daeth eira cynnar fis Ionawr i orchuddio copaon y mynyddoedd.

Ffynhonnell y llun, CLEMENTINE SCHNEIDERMANN / CHARLOTTE JAMES

Fe rannodd rhai o bobl ifanc Brynmawr a Merthyr Tydfil oedd wedi bod yn gweithio gyda dylunwyr Alexander McQueen luniau trawiadol o'u gwaith wedi iddyn nhw gymryd rhan mewn gweithdai ffasiwn, ffotograffiaeth a brodwaith.

Ffynhonnell y llun, Dylan Parry Evans
Disgrifiad o’r llun,

Bryngaer Caer Drewyn yn y nos

Fis Chwefror roedd rhan o ucheldir y gogledd-ddwyrain yn ceisio am statws awyr dywyll. Cafwyd digwyddiadau syllu ar y sêr ar Foel Famau fel rhan o Wythnos Awyr Dywyll Cymru.

Tynnwyd y llun atmosfferig yma o fryngaer Caer Drewyn yn y nos gan Dylan Parry Evans.

Ffynhonnell y llun, Keith O.Brien
Disgrifiad o’r llun,

Llwybrau'r Sêr o Gwm Dolgain

Roedd Awdurdod Parc Cenedlaethol Eryri ar y cyd gyda Prosiect Nos hefyd yn dathlu harddwch naturiol yr Awyr Dywyll gyda gweithgareddau ac oriel arbennig gan y ffotograffydd Keith O'Brien.

Ffynhonnell y llun, cclare-harding-lyle
Disgrifiad o’r llun,

Enfys uwch Rosneigr yn arwydd o oleuni'r gwanwyn

Tynnodd Clare Harding-Lyle luniau oedd yn dangos arwyddion o'r gwanwyn inni ym mis Mawrth wrth i'r flwyddyn ddechrau goleuo.

Ffynhonnell y llun, carwyn rhys jones
Disgrifiad o’r llun,

Cefnogwr Wrecsam Jan Robinson, 61, sydd wedi bod yn gwylio'r tîm gyda'i thad a'i brodyr ers pan oedd yn wyth oed

A hwythau ar drothwy blwyddyn ryfeddol dan law eu perchnogion newydd Rob McElhenny a Ryan Reynolds fe gyhoeddon ni luniau o gefnogwyr selog Clwb Pêl-droed Wrecsam o brosiect Up the Town gan Carwyn Rhys Jones.

Ffynhonnell y llun, EPA
Disgrifiad o’r llun,

Dafydd Iwan yn Stadiwm Caerdydd ar 24 Mawrth yn cyd-ganu Yma o Hyd gyda 33,000 o gefnogwyr Cymru

Dyma lle dechreuodd y cyfan i Yma o Hyd - Dafydd Iwan yn ei ddagrau yn canu'r gân aeth yn feiral yn Stadiwm Dinas Caerdydd pan gurodd Cymru Awstria yn y gemau ail gyfle i Gwpan y Byd.

Ffynhonnell y llun, Arwyn herald
Disgrifiad o’r llun,

Millie, pump oed o Ynys Môn, ddaeth yn gyntaf yn yr adran merlod Cymreig wedi ei reidio

Roedd Sioe Nefyn, sioe amaethyddol gynta'r flwyddyn fel arfer, yn ôl yn well nag erioed yn 2022 gan dorri eu record o ran nifer ymwelwyr ar ôl dwy flynedd o hoe oherwydd y pandemig.

Ffynhonnell y llun, Iolo Penri
Disgrifiad o’r llun,

Band Batala Bangor yn gwneud lot o sŵn ar Stryd y Llyn yng Nghaernarfon

Gŵyl arall ddaeth nôl wedi bwlch oherwydd Covid oedd Gŵyl Fwyd Caernarfon gyda miloedd yn y dref yn mwynhau yn yr haul.

Ffynhonnell y llun, Iolo Penri

Roedd Gŵyl Triban yn ŵyl o fewn gŵyl yn Eisteddfod yr Urdd Dinbych ar gyfer aelodau hŷn y mudiad ieuenctid.

Ffynhonnell y llun, Iolo Penri

Gyda Chaernarfon yn rhan o'r cais llwyddannus i ennill statws treftadaeth UNESCO y byd fe dynnon ni sylw at luniau arbennig y ffotograffydd Iolo Penri o bobl y dref yn hytrach na'r castell a'r muriau sy'n denu'r sylw fel arfer.

Ffynhonnell y llun, Ffotonant
Disgrifiad o’r llun,

Eädyth Crawford oedd un o berfformwyr Tafwyl 2022

Er gwaetha'r glaw daeth miloedd o bobl i fwynhau adloniant, bwyd, cerddoriaeth byw a chymdeithasu yn Tafwyl, yr ŵyl gelfyddydol Gymraeg boblogaidd yn y brifddinas ar benwythnos 18 a 19 Mehefin.

Ffynhonnell y llun, Gwyl y Felinheli

Un arall o'r gwyliau bach lleol oedd yn falch o fod yn ôl oedd Gŵyl Felinheli gyda sioe dalent, noson gwis, Ras 10k, ffair cynnyrch lleol, noson lawen, a gorymdaith a charnifal a llwyth o luniau lliwgar.

Ffynhonnell y llun, outwest photos

Wedi tair blynedd o seibiant oherwydd Covid roedd digwyddiad Top Dre yng Ngŵyl Rhuthun yn fwy poblogaidd nag erioed yn 2022 meddai'r trefnwyr - a Dafydd Iwan unwaith eto yn denu'r dorf i ganu.

Disgrifiad o’r llun,

Harm, 8 oed, o'r Iseldiroedd wedi dod o hyd i dap dŵr i geisio cadw'r gwres i lawr yn y Sioe Fawr

Ar ddiwrnod cyntaf y Sioe Frenhinol yn Llanelwedd - digwyddiad arall oedd nôl wedi absenoldeb o ddwy flynedd - roedd y gwres poeth yn gwneud i bawb chwilio am ffyrdd o oeri.

Disgrifiad o’r llun,

Rhybuddio pobl am beryglon y gwres ar draeth Porthcawl

Profodd Cymru ddeuddydd o wres mawr - y poethaf ar record ddydd 18 Gorffennaf wrth i'r tymheredd gyrraedd 37.1C ym Mhenarlâg, Sir y Fflint.

Ffynhonnell y llun, Ffotonant
Disgrifiad o’r llun,

Perfformiad ar y stryd yn Nolgellau gan Gwilym Bowen Rhys ac offerynwyr

Daeth miloedd nôl i sgwâr Dolgellau i ddathlu'r Sesiwn Fawr gyntaf ers dwy flynedd a gwrando ar gerddoriaeth werin a phop byw ar draws naw llwyfan.

Ffynhonnell y llun, Sion Tomos Owen

Fe gawson ni gip ar olygfeydd cyfarwydd a llai cyfarwydd Y Rhondda fis Medi drwy luniau Sion Tomos Owen o'i gynefin yn y Cymoedd.

Disgrifiad o’r llun,

Archesgob Cymru, Andy John, gyda llyfr o deyrnged i'r Frenhines Elizabeth yng Nghadeirlan Bangor

Ar Medi 9 dechreuodd cyfnod o alaru swyddogol ar draws Cymru a gweddill y DU wedi marwolaeth y frenhines Elizabeth II.

Roedd haf 2022 yn un eithriadol o sych ac fe ddatgelwyd rhai o'r cyfrinachau oedd wedi bod o dan ddŵr rhai o'n cronfeydd a'n hafonydd ers degawdau wrth i lefelau dŵr ostwng yn y tywydd poeth.

Ffynhonnell y llun, Lowri Cooper

Daeth miloedd i Gaerdydd ar 1 Hydref ar gyfer rali yn cefnogi annibyniaeth i Gymru, y gyntaf o'i fath ers tair blynedd yn sgil cyfyngiadau pandemig Covid-19.

Ffynhonnell y llun, Derren Jones

Ganol Hydref fe gafwyd storm drawiadol o fellt o Sir Benfo i Sir Fôn gyda sawl ffotograffydd wedi dal y sioe ryfeddol ar gamera.

Ffynhonnell y llun, Pete Bushell@Pedro_Fardd

Mae ymwelwyr o bob cwr yn cael eu denu at harddwch a theimlad hynafol Sir Benfro a fis Tachwedd fe rannodd y ffotograffydd Pete Bushell rai o'r lluniau arbennig o'r cerrig sy'n sefyll yn y tirwedd trawiadol o Bwll Deri i Foel Drygarn.

Ffynhonnell y llun, Gareth Morris

Wrth i'r hydref gau amdanom fe gawson ni luniau hudolus o'r tymor yn rhai o ardaloedd pertaf Cymru gan y ffotograffydd Gareth Morris.

Ffynhonnell y llun, Mentrau Iaith Cymru
Disgrifiad o’r llun,

Plant lleol gyda murlun Connor Roberts yn y Drenewydd

Roedd yna falchder mawr yn nhîm pêl-droed Cymru oedd yn mynd i gystadlu yng Nghwpan y Byd am y tro cyntaf ers 1958: comisiynodd Mentrau Iaith Cymru furluniau graffiti o rai o chwaraewyr Cymru mewn gwahanol gymunedau ar draws y wlad.

Ffynhonnell y llun, PA Media

Yn anffodus doedd perfformiad Cymru yng Nghwpan y Byd ddim yn un cofiadwy yn y pen-draw. Ond bydd y darlun o'r Wal Goch yn canu'n ffyddlon i'w tîm ymhell wedi diwedd y gêm pan giciodd Lloegr ni allan o'r bencampwraeith yn aros yn y cof am hir.

Ffynhonnell y llun, SNOWDONIA WALKING AND CLIMBING

Ddechrau Rhagfyr, fe ddaeth rhewynt ac eira i'r rhan fwyaf o'r wlad wrth i'r tymheredd ostwng.

Ffynhonnell y llun, Scott Waby

Ac fe orffennwn y flwyddyn fel y dechreuodd, gydag eira ar y mynyddoedd.

Fe wnaeth y llun yma o'r Wyddfa yn glir yr holl ffordd o Aberystwyth greu penbleth i nifer, ond esboniodd y ffotograffydd Scott Waby mai'r ffordd mae wedi tynnu'r llun gyda lens pwerus sy'n gyfrifol am yr effaith anghyfarwydd.

Hefyd o ddiddordeb:

Oriel: Delweddau trawiadol o Gymru

Oriel yr hydref a'r gaeaf: 'Y tymor gorau i dynnu lluniau'