Gwrthod cais dadleuol i ymestyn Chwarel Dinbych

Mae cais dadleuol i ehangu chwarel galchfaen ar gyrion Dinbych a pharhau i gloddio yno am chwarter canrif arall wedi cael ei wrthod gan gynghorwyr.

Cafodd cais swyddogol gan gwmni Breedon Southern Ltd ei gyflwyno i Gyngor Sir Ddinbych fis Mehefin 2022.

Mae'r caniatâd cynllunio i fod i ddod i ben, a'r tir i gael ei adfer i'w gynefin naturiol erbyn 2028.

Ond fe gyflwynodd y cwmni gais o'r newydd i ehangu'r chwarel, sydd wedi derbyn cryn wrthwynebiad yn lleol.

• Protest yn erbyn cynllun ehangu chwarel yn Ninbych

• Pryder ynghylch cynllun ymestyn Chwarel Dinbych

Mae'r chwarel yn cynhyrchu cerrig mân a chalch amaethyddol.

Er mwyn datblygu'r gwaith mwyngloddio, roedd y datblygwyr eisiau ymestyn ffin y chwarel dros ddau gae cyfagos, gan ailgyfeirio llwybr cyhoeddus sydd ar hyn o bryd mynd drwy goedwig.

Roedd y cynnig yn atgyfnerthu'r caniatâd cynllunio presennol yn Chwarel Dinbych, ac yn gofyn am estyn ochr orllewinol y chwarel.

Roedd y cais hefyd yn cynnwys mewnforio gwastraff anadweithiol er mwyn hwyluso adfer y tir at ddibenion cadwraeth.

Roedd y cwmni eisiau datblygu pedwar hectar yn rhagor o dir er mwyn cloddio tua 200,000 tunnell o garreg calch y flwyddyn

Yng nghyfarfod pwyllgor cynllunio'r cyngor ddydd Mercher, dywedodd cynrychiolydd y cwmni y byddai 'na fanteision economaidd i'r ardal.

Ond wedi bron i ddwy awr o drafod, cafodd y cais ei wrthod.

Dywedodd cynghorwyr bod tir yr estyniad posib y tu hwnt i ffiniau'r Cynllun Datblygu Unedol, ac y byddai effaith niweidiol ar goetir â statws Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig.

Roedden nhw hefyd yn ofni y byddai yna effaith niweidiol yn amgylcheddol i bobl sy'n byw ger y chwarel.

Rhai o wrthwynebwyr y cynllun yn protestio y tu allan i bencadlys y cyngor sir ddydd Mercher

Roedd ymgyrchwyr eisoes wedi codi pryderon ynghylch cynnydd posib o ran sŵn ffrwydradau yn y chwarel, gostyngiad yn ansawdd aer ac agosrwydd y chwarel at gartrefi pobl.

Pryder arall oedd y byddai'r datblygiad, petai'r cynlluniau wedi cael sêl bendith, yn cyfyngu'r mynediad i lwybr cerdded poblogaidd ac yn dinistrio bywyd gwyllt.

Fe dderbyniodd y cyngor dros 250 o lythyrau o wrthwynebiad.

Mae cannoedd o drigolion Dinbych yn cefnogi'r grŵp gweithredu lleol Save our Green Spaces, ac roedd nifer wedi dod i bencadlys y cyngor yn Rhuthun er mwyn dangos eu gwrthwynebiad i'r cynlluniau.

Dywedodd llefarydd y grŵp, Mair Jones, eu bod "wrth ein boddau fel cymuned" gyda'r penderfyniad.

Roedd cynghorwyr wedi cael gwybod cyn y cyfarfod bod Llywodraeth Cymru'n ystyried galw'r cais i mewn ac y byddai unrhyw benderfyniad gan aelodau'r pwyllgor ddydd Mercher yn cael ei ohirio.

Bydd y cyngor nawr yn hysbysu'r llywodraeth ynghylch penderfyniad y pwyllgor.

Dywedodd llefarydd: "Mater i Lywodraeth Cymru wedyn fydd hysbysu'r Cyngor a ydynt yn dal i ddymuno i'r cais gael ei alw i mewn neu a ydynt bellach yn fodlon i Gyngor Sir Ddinbych gyhoeddi'r gwrthodiad."

Mae gan Breedon Southern Ltd hawl i apelio. Nid oedd y cwmni am wneud sylw am y penderfyniad.