Cwest Phil Morris: Teulu'n ystyried camau cyfreithiol

Roedd gwraig Mr Morris, Dana, wedi dweud wrth y cwest fod ei gŵr yn cael trafferth llyncu ac yn fyr o anadl yn dilyn y llawdriniaeth

Mae teulu dyn fu farw ar ôl llawdriniaeth colli pwysau mewn ysbyty preifat yn dweud eu bod yn ystyried camau cyfreithiol.

Daeth crwner i'r casgliad y byddai'n debygol o fod wedi byw petai monitor carbon deuocsid yn gweithio'n iawn yn yr ysbyty ble cafodd y llawdriniaeth.

Bu farw Phil Morris - yn wreiddiol o Gasnewydd - yn dilyn ataliad ar y galon yn Ysbyty Spire St Anthony's yn Cheam, Surrey, bedwar diwrnod wedi'r llawdriniaeth gastrectomi llawes i dynnu rhan o'i stumog ym mis Rhagfyr 2021.

Roedd Mr Morris yn actor, awdur, darlithydd prifysgol, ac yn un o sylfaenwyr y Wales Arts Review, yn rheolwr gyfarwyddwr o 2012 i 2016.

Roedd y teulu wedi symud i dde Llundain o Gasnewydd yn 2016.

Dau ddiwrnod wedi'r llawdriniaeth dechreuodd Mr Morris deimlo poen yn ei stumog.

Canfu'r Uwch Grwner Sarah Ormond-Walshe "hyd yn oed o edrych yn ôl mae'n anodd bod yn siŵr beth oedd yn achosi'r boen yn yr abdomen".

'Cyfle wedi ei golli'

Clywodd y cwest fod y canlyniadau gwaed yn dangos "methiant arennol acíwt", a bod ei gyflwr wedi dirywio'n gyflym o ganlyniad i hynny a hefyd diffyg parodrwydd i dderbyn therapi ocsigen.

Cafodd Mr Morris ei roi yn uned gofal dwys yr ysbyty preifat a phenderfynwyd rhoi pibell yn ei wddf i geisio gwella ei anadlu wrth aros am wely yn ysbyty GIG St George's.

Canfuwyd bod y driniaeth yn "hynod o anodd" ac nad oedd modd sefydlogi llwybr anadlu Mr Morris.

Dywedodd y crwner fod "cyfle wedi ei golli i lwyddo" wrth geisio creu llwybr anadlu newydd oherwydd nad oedd dyfais monitro CO2 yn gweithio'n gywir, a "does neb yn gwirio bod y darn hwn o offer yn gweithio" oherwydd nad oedd yn gyfrifoldeb unrhyw unigolyn i wneud hynny.

Cafodd Phil Morris ddiagnosis diabetes yn 1995, ac wedyn apnoea cwsg yn 2007

Roedd cyfreithwyr yn cynrychioli gwraig Mr Morris wedi gofyn i'r crwner ystyried esgeulustod fel rhan o'i chasgliad.

Fodd bynnag, penderfynodd nad oedd hynny'n briodol.

Mewn casgliad naratif, dywedodd y crwner fod Mr Morris wedi marw ar ôl "dioddef cymhlethdodau triniaeth frys a wnaed i drin cymhlethdodau llawdriniaeth ôl-fariatrig".

Dywedodd Sarah Ormond-Walshe nad oedd angen iddi wneud adroddiad atal marwolaethau yn y dyfodol oherwydd bod Ysbyty Spire St Anthony's wedi gwneud nifer o newidiadau ac wedi trefnu hyfforddiant.

Mynegodd ei chydymdeimlad â theulu Mr Morris.

'Derbyn canfyddiadau'r Crwner'

Yn dilyn y cwest dywedodd llefarydd ar ran Spire Healthcare eu bod yn "cydymdeimlo'n ddiffuant" â theulu Mr Morris.

"Ymddiheurwn am y trallod a'r boen y mae marwolaeth Mr Morris wedi'i achosi ac yn arbennig am y cyfleoedd a gafodd eu colli tra roedd yn ein gofal, fel yr amlygwyd gan y crwner.

"Cyn y cwest fe wnaethom gynnal adolygiad trylwyr o driniaeth Mr Morris ac rydym wedi cymryd camau i fynd i'r afael â'r hyn a ddysgwyd.

"Rydym yn derbyn canfyddiadau'r Crwner a byddwn yn myfyrio ymhellach ar yr hyn y gallwn ei ddysgu o'r achos trist hwn.

"Yn y cyfamser, byddwn yn parhau i gynnig cefnogaeth i deulu Mr Morris."

Dywedodd teulu Mr Morris mewn datganiad eu bod yn ystyried camau cyfreithiol a bod ei farwolaeth wedi dilyn "catalog sylfaenol o wallau".

Dywedodd gwraig Mr Morris, Dana: "Roedd Phil yn dad gwych i'n mab Orson, yn ŵr rhyfeddol ac yn ddyn hynod ddeallus, doniol a chariadus.

"Mae'n amlwg o gasgliadau'r crwner y byddai ei farwolaeth wedi gallu cael ei osgoi pe bai'r camau priodol wedi'u cymryd.

"Mae camgymeriadau Spire wedi costio ei fywyd a byddwn ni'n dioddef y canlyniadau hynny am byth.

"Rhaid dysgu gwersi fel nad yw hyn byth yn digwydd i unrhyw deulu arall."