Radio Cymru: Dwy awr yn llai o raglenni

Mae dros 300 o artistiaid wedi trosglwyddo eu haelodaeth o'r PRS i Eos

Mae dwy awr yn llai o raglenni yn cael eu darlledu bob diwrnod ar BBC Radio Cymru o ddydd Mawrth ymlaen ar ôl i'r BBC ac asiantaeth Eos fethu â dod i gytundeb ynglŷn â thaliadau cyfansoddwyr ac artistiaid Cymraeg.

Mae hyn yn golygu nad oes gan Radio Cymru hawl i chwarae caneuon dros 300 o gyfansoddwyr.

Mae'r BBC ac Eos wedi dweud eu bod yn siomedig ac fe fydd y trafodaethau'n ail-ddechrau'r wythnos nesaf.

Roedd Eos wedi dweud eu bod yn anfodlon ar y swm oedd yn cael ei gynnig i artistiaid am ddarlledu eu gwaith.

Trosglwyddo

Ddydd Sadwrn daeth cyhoeddiad gan S4C eu bod wedi dod i gytundeb gydag Eos ynglŷn â breindaliadau.

Roedd dros 300 o artistiaid wedi trosglwyddo eu haelodaeth o'r PRS (Performing Rights Society) i Eos yn gynharach yn y flwyddyn.

Cyn y Nadolig dywedodd BBC Cymru fod Eos wedi "gwrthod cynnig sylweddol".

Mae'r newidiadau yn sgil dim cytundeb yn golygu bod y ddarpariaeth gerddorol yn ystod y dydd yn ehangu i gynnwys cerddoriaeth glasurol boblogaidd ac offerynnol, yn ogystal â nifer o artistiaid Saesneg a rhyngwladol.

Fe fydd rhaglenni nosweithiol poblogaidd C2 - sy'n rhoi llwyfan i gerddoriaeth Gymraeg newydd - yn cael eu cwtogi i awr, ac fe fydd yr orsaf yn dechrau darlledu awr yn hwyrach yn y bore (am 6.30am).

Fe fydd yr orsaf yn gorffen darlledu am 11pm.

'Effaith andwyol'

Cyn y trafodaethau ddydd Llun dywedodd cadeirydd Eos, Gwilym Morus: "Mae'n bechod fod y BBC wedi dewis niweidio'r gwasanaeth radio cenedlaethol am eu bod yn anfodlon talu pris teg am gerddoriaeth Gymraeg.

"Ein cynulleidfa yw cynulleidfa'r BBC a dydyn ni ddim am i Radio Cymru ddioddef mwy o niwed.

"Mae'r penderfyniadau hyn gan benaethiaid y gorfforaeth yn mynd i gael effaith andwyol ar y gynulleidfa.

"Gwaetha'r modd, rwy'n credu fod yn BBC yn Llundain yn dangos diffyg parch tuag at eu staff yng Nghymru a diwylliant Cymraeg.

"Rydym yn gofyn iddynt ailystyried eu hagwedd er mwyn osgoi achosi niwed tymor hir i Radio Cymru."

Dywedodd Siân Gwynedd, Pennaeth Rhaglenni a Gwasanaethau Cymraeg BBC Cymru: "Er y bydd cerddoriaeth Gymraeg yn parhau i fod yn rhan hollbwysig o'n rhaglenni, fe fydd yr anghydfod presennol yn ein rhwystro ni rhag chwarae'r rhan fwyaf o'n darpariaeth arferol.

"Fe fydd hyn, wrth reswm, yn cael effaith amlwg ar y gwasanaeth y gallwn ni ei ddarparu, ond hoffwn bwysleisio i'n gwrandawyr ein bod ni'n gwneud popeth o fewn ein gallu i warchod ansawdd ein rhaglenni er gwaetha'r amgylchiadau anodd."

Llythyr

Roedd Ymddiriedolaeth y BBC, sy'n goruchwylio'r BBC ac yn gweithredu ar ran y rhai sy'n talu ffi'r drwydded, wedi rhybuddio y gallai'r anghydfod "niweidio gwasanaeth hanfodol" i wrandawyr.

Mewn llythyr at Gyfarwyddwr BBC Cymru, Rhodri Talfan Davies, a gyhoeddwyd ddydd Llun, fe ddywedodd Elan Closs Stephens, Ymddiriedolwr Cenedlaethol y BBC dros Gymru: "Mae'r drwg y gallai newid sylweddol ei gael ar gyfer ein cynulleidfaoedd yn bryder mawr iawn i mi...

"Rwy'n deall y pwysau ariannol sy'n wynebu cerddorion Cymraeg ond mae pwysau enfawr ar y BBC hefyd, fel ag sydd ar bob corff cyhoeddus.

"Does neb yn ennill o weithredu fel hyn, yn sicr nid cynulleidfa Radio Cymru.

"A gaf i bwyso arnoch chi i barhau gyda'ch ymdrechion er mwyn sicrhau fod hyn yn cyrraedd datrysiad derbyniol ..."

Roedd Cyfarwyddwr BBC Cymru, Rhodri Talfan Davies, wedi dweud: "Ry'n ni'n gwneud popeth o fewn ein gallu i gyrraedd cytundeb synhwyrol a chynaliadwy gydag Eos.

"Ry'n ni wedi gwrando'n ofalus ar bryderon y cerddorion ac yn cydnabod yr effaith sylweddol y gallai'r anghydfod yma ei gael ar wrandawyr Radio Cymru os nad oes yna gytundeb.

"Gobeithiwn y gallwn ddod i gytundeb cyn gynted â phosib."