Ehangu cynllun i'r disgyblion mwyaf disglair

Fe gyhoeddodd Kirsty Williams y byddai £3m ar gael i gefnogi'r disgyblion mwyaf galluog yn Ysgol y Pant

Mae'n rhaid i Gymru wneud mwy i ymestyn y disgyblion mwyaf disglair yn ôl yr Ysgrifennydd Addysg Kirsty Williams.

Dywedodd y byddai cynllun Seren, sy'n rhoi cymorth i ddisgyblion i ennill llefydd yn y prifysgolion gorau, yn cael ei ehangu i gynnwys disgyblion iau.

Mae'n dilyn pryderon gan yr arolygaeth ysgolion, Estyn, nad yw'r disgyblion mwyaf abl yn cael digon o sylw yn ysgolion Cymru.

Yng nghanlyniadau profion rhyngwladol PISA, roedd perfformiad disgyblion gorau Cymru yn is na mewn unrhyw ran arall o'r Deyrnas Unedig.

£3m i gefnogi disgyblion

Ar ymweliad gydag Ysgol y Pant yn Llantrisant, cyhoeddodd yr Ysgrifennydd Addysg y byddai £3m ar gael dros ddwy flynedd i ddatblygu dull newydd o ddarganfod a chefnogi'r dysgwyr mwyaf galluog.

Dywedodd y byddai hynny'n cynnwys diffiniad newydd o ddysgwyr mwy galluog a thalentog, a chanllawiau newydd i ysgolion.

Mae Ysgol y Pant wedi cael cydnabyddiaeth am y ffordd y mae'n nhw'n meithrin y plant mwyaf abl.

Dywed Ian Mitchell fod hybu bob plentyn yn "bwysig iawn, iawn" i'r ysgol

Yn ôl Ian Mitchell, pennaeth adran Gymraeg yr ysgol, maen nhw'n ceisio annog yr holl blant i gyrraedd eu huchelgais.

"I'r rhai sy'n cael eu hystyried fel y plant mwyaf galluog, 'y'n ni yn nodi pwy ydyn nhw a ceisio annog eu gallu nhw.

"Wrth gwrs mae 'na gynlluniau i wella eu safonau nhw, ceisio cael rhai i neud pethau ychwanegol.

"Mae 'na gynllun Seren lle mae'r plant mwyaf galluog yn cael cyfle i wneud pethau ychwanegol tu fas i'r dosbarth yn ogystal â beth maen nhw yn neud yn y dosbarth."

Un sydd wedi elwa o'r hyn mae'r ysgol yn gynnig yw Daniel, sy'n ddisgybl ym mlwyddyn 13.

"Mae'r ysgol yn darparu llawer o gyfleoedd i ni. Mae gennym ni bethau fel Seren, sy'n darparu anogaeth i ni ddysgu mwy am bynciau ac hefyd mae'n helpu mewn ffyrdd eraill.

"Er enghraifft dysgwr ydw i, dysgwr Cymraeg. Mae gen i gyfle i siarad am athro Cymraeg bob amser cinio am bynciau, am bethau yn y newyddion ac mae'n helpu fi i hogi fy sgiliau mewn ffordd."

'Canfod, herio ac ymestyn'

Yn ôl Kirsty Williams mae sawl adroddiad wedi dangos bod "rhaid i Gymru wneud mwy i ganfod, herio ac ymestyn ein disgyblion mwy abl".

"Mae'r buddsoddiad sy'n cael ei gyhoeddi gen i heddiw yn golygu y gallwn gyrraedd y dysgwyr hyn yn gynt o lawer", meddai.

"Mae modd inni felly sicrhau eu bod yn cael y gefnogaeth a'r cyfleoedd i gyrraedd eu potensial llawn."

Bwriad Rhwydwaith Seren yw annog disgyblion i wneud cais i astudio yn rhai o brifysgolion gorau Prydain

Ar sawl achlysur dros y blynyddoedd diwethaf mae'r arolygaeth ysgolion Estyn wedi tynnu sylw at wendidau yn ysgolion Cymru wrth herio'r disgyblion mwyaf galluog.

Dangosodd ganlyniadau profion PISA bod perfformiad y 10% uchaf o ddisgyblion o Gymru yn is na mewn unrhyw ran arall o'r Deyrnas Unedig a'n is na'r cyfartaledd ar draws yr holl wledydd sy'n gwneud y profion.

Ddim yn elitaidd

Yn ôl ymchwil gan goleg UCL yn Llundain dim ond y disgyblion disgleiriaf yn Chile, Twrci a Mecsico oedd wedi cael sgoriau mathemateg a darllen is yn 2015.

O fis Medi ymlaen, fe fydd cynllun peilot yn dechrau i ymestyn rhwydwaith Seren i blant cyn eu TGAU.

Gwadodd yr Ysgrifennydd Addysg bod rhoi sylw penodol i'r disgyblion mwy abl yn elitaidd a dywedodd ei fod yn mynd law yn llaw gyda rhaglenni eraill ar gyfer disgyblion gydag anghenion dysgu ychwanegol a buddsoddiad i helpu'r disgyblion tlotaf.