Cabinet y llywodraeth yn trafod cwtogi nifer y cynghorau

Yn y gorffennol, mae Llywodraeth Cymru wedi argymell lleihau nifer y cynghorau yng Nghymru o 22 i tua wyth neu naw

Mae BBC Cymru ar ddeall fod cabinet Llywodraeth Cymru wedi trafod cynigion i ad-drefnu strwythur llywodraeth leol yng Nghymru, gan gynnwys cwtogi nifer y cynghorau.

Mae disgwyl trafodaethau pellach dros yr wythnosau nesaf, a does dim cytundeb ffurfiol wedi digwydd.

Nid yw Llywodraeth Cymru wedi dweud pryd fydd yna gyhoeddiad ar y mater, ond ym marn un ffynhonnell, fe fyddai amlinelliad o'r cynlluniau newydd o fewn wythnosau yn hytrach na misoedd.

Deellir fod trafodaeth "drylwyr" wedi bod ymysg aelodau'r cabinet, ond na fu penderfyniad o ran faint o gynghorau ddylai fod yn y dyfodol.

Yn 2016, fe roddodd Llywodraeth Cymru y gorau i gynlluniau i gwtogi nifer y cynghorau yng Nghymru o 22 i wyth neu naw yn dilyn gwrthwynebiad cryf gan arweinwyr y cynghorau.

'Y ffordd ymlaen'

Pan holwyd Carwyn Jones am gynlluniau Llywodraeth Cymru ar gyfer llywodraeth leol yn ystod sesiwn holi'r Prif Weinidog, atebodd y byddai cynlluniau'n cael eu cyhoeddi "maes o law".

Ychwanegodd: "Nid yw'r sefyllfa wedi newid o safbwynt y ffordd ymlaen.

"Yr hyn mae pawb yn derbyn rwy'n siŵr yw bod rhaid i ni ystyried y ffordd ymlaen yn y modd y ma' llywodraeth leol yn gweithio.

"Does neb yn dadlau bod y strwythur presennol yn un sy'n gweithio'n dda, ac wrth gwrs ry'n ni eisiau gweithio gyda phleidiau eraill i sicrhau bod y strwythur yn fwy cynaliadwy yn y pen draw."

Mae Alun Davies fod trafod llywodraeth leol wedi mynd ymlaen 'am llawer rhy hir'

Yr wythnos ddiwethaf, cadarnhaodd yr Ysgrifennydd Llywodraeth Leol, Alun Davies bod un rhan bwysig o gynlluniau Llywodraeth Cymru i ddiwygio awdurdodau lleol yn cael ei ddileu.

Dywedodd wrth ACau na fyddai'n gorfodi cynghorau i weithio gyda'i gilydd ar sail ranbarthol.

Roedd rhagflaenydd Mr Davies, Mark Drakeford wedi dweud fod hynny'n ganolbwynt i'w gynlluniau o, ac yn rhan o'r fargen am barhau gyda 22 o awdurdodau lleol.

Fis diwethaf, dywedodd Alun Davies na fyddai unrhyw un mewn llywodraeth leol yn dadlau mai 22 oedd y nifer cywir o gynghorau, a bod y dadlau wedi para yn llawer rhy hir.

Ychwanegodd y dylai Llywodraeth Cymru ymddiheuro i gynghorau lleol am refru arnyn nhw yn y gorffennol.