Trigolion yn poeni am ddŵr 'budr' yn eu tai yn Sir Benfro
- Cyhoeddwyd
Nid yw ansawdd dŵr sy'n cael ei gyflenwi i bentref yn Sir Benfro yn addas ar gyfer pobl, yn ôl arbenigwraig.
Mae teuluoedd sy'n byw mewn 35 o gartrefi ar stryd yn Nhrecŵn wedi bod yn ceisio cael atebion am eu cyflenwad dŵr - sy'n dod gan gwmni Manhattan Loft - ers misoedd.
Dywedodd trigolion Ffordd Barham eu bod wedi dechrau sylwi ar broblemau gyda'u dŵr tap yr haf diwethaf.
Mae Manhattan Loft yn dweud bod dim o'i le gyda'r dŵr.
'Dŵr budr'
Dywedodd Luke Pieniak, sy'n byw ar y ffordd gyda'i wraig a'i ddau blentyn ifanc, wrth raglen X-Ray BBC Cymru: "Ar y dechrau roedd yn arogl cryf o glorin, fel bob tro y byddem yn mynd i ymolchi plant byddai'n arogli fel pwll nofio.
"Dylech allu golchi eich plant yn y bath heb boeni, dylech allu troi'ch tapiau ymlaen a pheidio arogli clorin, dylech orfod peidio ag edrych ar ddŵr budr."
Roedd y tai yn arfer bod yn perthyn i hen ganolfan arfau Llynges Frenhinol Trecŵn, a gaeodd bron i 30 mlynedd yn ôl, ond mae cyflenwad dŵr y stryd yn dal i ddod oddi yno.
Mae preswylwyr yn cael eu bilio gan berchnogion newydd y safle, y cwmni eiddo Manhattan Loft.
Dangosodd profion ar y dŵr ym mis Chwefror a mis Mawrth bod lefelau haearn o tua 1,800 microgram y litr - naw gwaith y cyfyngiad cyfreithiol o 200 micro gram.
Dywedodd yr Athro Jennifer Colbourne, cyn-brif arolygydd yr Arolygiaeth Dŵr Yfed, er na ddylai'r dŵr effeithio'n uniongyrchol ar ei iechyd, ei fod yn torri'r gyfraith ac nad yw'n addas i'w yfed.
"Nid yw'r dŵr yn cydymffurfio â'r gyfraith," meddai. "Nid yw'r dŵr yn iachus ac nid yw'n addas i bobl.
"Rwy'n credu mai'r diffyg gwybodaeth hwn sydd fwyaf pryderus i mi gan ei fod yn achosi pryder i bawb dan sylw."
Pibell haearn
Mae'r problemau gyda'r dŵr yn cael eu hachosi pan fydd yn mynd trwy hen bibell haearn ar ei ffordd i gartrefi.
Dywedodd Manhattan Loft nad oedd dim o'i le ar y dŵr pan adawodd ei ffatri brosesu ac nid oedd yr holl dai wedi profi lefelau haearn uchel.
Dywedodd fod preswylwyr yn eu talu am y dŵr, ond nid am unrhyw waith penodol y gallai fod ei angen ar y pibellau.
Dywedodd Cyngor Sir Benfro ei fod wedi bod yn siarad â Dŵr Cymru am gyflenwad dŵr argyfwng ac atebion tymor hir, ac yn gobeithio ysgrifennu at yr holl drigolion yn amlinellu'r gwahanol opsiynau fis nesaf.
Dywedodd yr awdurdod ei bod yn credu bod preswylwyr yn gyfrifol am dalu am unrhyw waith yr oedd ei angen ar y bibell haearn.
Straeon perthnasol
- Cyhoeddwyd30 Awst 2018