Brown am weld Cymru yn rhan o gyfundrefn ffederal

Mae Gordon Brown am weld system ffederal yn y DU

Mae'n rhaid newid y ffordd mae'r Deyrnas Unedig yn cael ei lywodraethu neu wynebu'r risg o fod o'n "wladwriaeth sy'n methu" yn ôl y cyn-Brif Weinidog Gordon Brown.

Mewn erthygl yn y Daily Telegraph mae'n dweud fod Covid wedi amlygu "tensiynau" rhwng Whitehall a'r gwahanol wledydd a rhanbarthau o fewn y DU.

Mae Mr Brown yn galw ar Boris Johnson i sefydlu comisiwn er mwyn adolygu'r modd mae'r DU yn cael ei llywodraethu.

Mae o am weld system ffederal gyda mwy o bwerau yn cael eu datganoli i Gymru, yr Alban a Gogledd Iwerddon a rhanbarthau Lloegr.

• 'Pleidlais annibyniaeth os daw Plaid Cymru i rym'

• Sylwadau datganoli Boris Johnson yn corddi

Dywed y cyn-brif weinidog fod y pandemig "wedi dod â thensiynau a chwynion sydd wedi bod ym mudferwi ers blynyddoedd i'r wyneb" - tensiynau rhwng Downing Street a gwahanol wledydd a rhanbarthau'r DU.

Yn ôl Mr Brown mae dyfodol undod yn DU yn dibynnu ar ddosbarthiad "teg" o bwerau wedi Brexit, a hefyd "ailadeiladu perthynas sydd wedi ei thorri".

Cred Mr Brown y bydd datganoli mwy o bwerau yn fodd o wella perfformiad economaidd gwahanol ardaloedd, gan leihau bylchau anghyfartaledd.

Yr wythnos diwethaf cyhoeddodd yr SNP y byddan nhw'n cynnal refferendwm arall ar annibyniaeth wedi'r pandemig, pe bai nhw'n ennill mwyafrif yn etholiadau mis Mai.

Mae Mr Johnson wedi dweud na fyddai'n caniatáu refferendwm arall.

Miloedd o gefnogwyr annibyniaeth i Gymru yn gorymdeithio yng Nghaernarfon ym mis Gorffennaf 2019

Yng Nghymru, mae'r mudiad sydd am weld Cymru annibynnol, YesCymru, yn dweud fod nifer ei aelodau wedi cynyddu o 2,000 ers dechrau 2020 i dros 17,000.

Mae Plaid Cymru hefyd wedi addo cynnal refferendwm pe bai nhw'n ennill mwyafrif yn etholiadau mis Mai.