Bargyfreithwyr yn dechrau streic benagored yng Nghymru

Mae aelodau Cymdeithas y Bar Troseddol wedi bod yn cynnal streiciau ers diwedd Mehefin

Mae bargyfreithwyr Cymru a Lloegr yn dechrau streic am gyfnod penagored ddydd Llun, fydd yn arwain at oedi achosion llys ar draws y wlad.

Bydd streic Cymdeithas y Bar Troseddol (CBA) yn gwaethygu'r oedi sydd eisoes yn wynebu'r system gyfiawnder, ble mae degau o filoedd o achosion yn disgwyl i gael eu clywed.

Mae'r CBA eisiau 25% o gynnydd yn y tâl maen nhw'n ei dderbyn am achosion cymorth cyfreithiol - sef cynrychioli diffynyddion fyddai fel arall ddim yn gallu fforddio'r ffioedd.

Mae Gweinidog Cyfiawnder Llywodraeth y DU, Sarah Dines, wedi dweud fod y streic yn "anghyfrifol".

Ond dywedodd cadeirydd y CBA, Kirsty Brimelow, fod angen cynnal y streic er mwyn "atal y system cyfiawnder troseddol rhag dymchwel yn llwyr".

Cynnig 15% o gynnydd

Er mai dydd Llun mae'r streic benagored yn dechrau, mae aelodau'r CBA wedi cynnal streiciau byrrach ers diwedd Mehefin.

Bydd bargyfreithwyr hefyd yn cynnal ralïau tu allan i lysoedd ar draws y DU, gan gynnwys yng Nghaerdydd.

Mae Llywodraeth y DU wedi cynnig 15% o gynnydd yn nhâl bargyfreithwyr am achosion cymorth cyfreithiol o ddiwedd Medi.

Ond mae'r CBA wedi gwrthod y cynnig yma, gan ddweud fod hynny'n rhy hwyr ac na fyddai cynnydd ar gyfer achosion sydd eisoes wedi dechrau.

Bydd bargyfreithwyr yn cynnal ralïau y tu allan i lysoedd ar draws y DU o ddydd Llun ymlaen

Dywedodd y CBA fod y system cyfiawnder troseddol wedi cael ei thanariannu ers blynyddoedd, a bod rhai bargyfreithwyr newydd yn ennill llai na'r isafswm cyflog am eu bod yn gweithio cymaint o oriau.

Mae'r gymdeithas hefyd yn dweud fod dros chwarter bargyfreithwyr iau wedi gadael y proffesiwn dros y pum mlynedd ddiwethaf.

"Dyw hon ddim yn system gyfiawnder o safon fyd-eang, fel mae'r Weinyddiaeth Gyfiawnder yn honni," meddai Ms Brimelow.

"Dyw hi ddim hyd yn oed yn system gyfiawnder sy'n gweithio."

'Oedi a gofid pellach i ddioddefwyr'

Mae'r Weinyddiaeth Gyfiawnder yn dweud y byddai rhoi'r 15% o gynnydd i achosion sydd eisoes wedi dechrau yn "costio swm anghymesur o arian trethdalwyr".

Dywed gweinidogion y byddai bargyfreithiwr arferol yn ennill £7,000 yn fwy bob blwyddyn dan eu cynnig nhw.

Maen nhw hefyd yn dweud mai £79,800 oedd canolrif cyflog bargyfreithwyr troseddol yn 2019-20, er yn cydnabod fod bargyfreithwyr newydd yn ennill llawer iawn llai.

Ychwanegodd Ms Dines fod y streic yn "benderfyniad anghyfrifol fydd ond yn gweld mwy o ddioddefwyr yn wynebu oedi a gofid pellach".