Gemau rhagbrofol Euro 2024: Latfia 0-2 Cymru

Fe sgoriodd capten Cymru, Aaron Ramsey o'r smotyn lai na hanner awr wedi'r gic gyntaf

David Brooks oedd yr arwr yn Riga nos Lun wedi i'w gôl hwyr sicrhau triphwynt pwysig i Gymru oddi cartref yn Latfia ar ddechrau ail hanner ymgyrch ragbrofol Euro 2024.

Fe rwydodd gydag eiliadau yn unig yn weddill o'r gêm yn Stadiwm Skonto i wneud hi'n 0-2 i Gymru yn erbyn y tîm ar waelod Grŵp D.

Capten Cymru, Aaron Ramsey oedd wedi rhoi Cymru ar y blaen gyda chic o'r smotyn yn yr hanner cyntaf.

Ond mewn gêm llawn tensiwn a chyfleoedd a gafodd eu gwastraffu bu'n rhaid i Gymru weithio'n galed i drechu Latfia a chadw'r gobeithion o sicrhau lle yn rowndiau terfynol y gystadleuaeth.

Roedd Rob Page a'i garfan dan bwysau wrth gyrraedd Riga wedi dim ond un buddugoliaeth mewn 13 o gemau.

Roedd colledion mis Mehefin yn erbyn Armenia a Thwrci yn golygu bod Cymru ym mhedwerydd safle Grŵp D hanner ffordd trwy'r ymgyrch.

Gyda phedair gêm yn weddill, roedd hi'n hanfodol i Gymru drechu Latfia, er absenoldeb sawl chwaraewr allweddol - yr ymosodwr Kieffer Moore a'r chwaraewr canol cae Joe Morrell o ganlyniad derbyn cardiau coch, a'r asgellwyr Daniel James a Wes Burns oherwydd anafiadau.

Er ambell i gyfnod o chwarae blêr yn ystod yr hanner cyntaf y gêm, fe gafodd Cymru nifer o gyfleoedd.

Daeth Brennan Johnson yn agos at rwydo gydag ergydiad droed chwith ac roedd angen arbediad da i atal peniad gan Connor Roberts.

Ond yna fe droseddodd Kaspars Dubra yn y cwrt cosbi gan daro Harry Wilson yn ei war wrth i'r ddau neidio am y bêl, gan ildio cic gosb.

Fe gadwodd Ramsey ei ben i roi'r bêl yng nghornel chwith y rhwyd wedi 29 o funudau gydag ergyd isel droed dde - cic gyntaf Cymru o'r smotyn ers ymddeoliad Gareth Bale.

Aaron Ramsey'n sgorio o'r smotyn

Gydag aelodau'r Wal Goch yn canu'n iach, prin oedd hi'n bosib clywed cefnogwyr y tîm cartref.

Ond fe wnaethon nhw godi eu llais yn ystod pum munud olaf yr hanner cyntaf ar ôl i Latfia achosi trafferthion i'w gwrthwynebwyr o flaen gôl Cymru.

Wrth geisio amddiffyn fe beniodd Rodon y bêl i gyfeiriad yr ymosodwr canol cae Janis Ikaunieks a bu'n rhaid i Danny Ward ymateb yn gyflym i'w gwyro wrth waelod gornel y rhwyd i ildio cic gornel.

O'r gornel honno fe wibiodd y bêl ar draws blaen y gôl, ac roedd yna ddau ymdrech agos arall cyn i'r hanner ddod i ben, gan danlinellu i chwaraewyr Cymru bod yna waith amddiffyn i'w wneud i amddiffyn eu mantais.

Roedd yna ganu arbennig gan gefnogwyr Cymru draw yn Riga

Cafodd Wilson gyfle da y bu'n rhaid i Latfia ei arbed ar ddechrau'r ail hanner.

Gyda 49 o funudau ar y clo fe gafodd Ramsey ei eilyddio - roedd yn aneglur pam, gan fod dim arwydd ei fod wedi cael anaf - a David Brooks ddaeth ymlaen yn ei le.

Roedd yna sawl cyfle yn y munudau dilynol - gan Johnon, Rodon ac Amdapu - ond ofer oedd yr ymdrechion i ddyblu'r fantais.

Roedd Janis Ikaunieks yn ffodus i gael carden felen yn unig wedi tacl uchel ar Jordan James, a hynny wedi i'r swyddog VAR gael golwg ar y digwyddiad.

Wrth i'r gêm fynd yn gynyddol fratiog roedd yna fwy o ysbryd yn chwarae Latfia - a chryn densiwn gyda bwlch mor fach rhwng y ddau dîm.

Gydag wyth munud o'r 90 ar y cloc roedd Cymru wedi cael 22 o gyfleoedd a Latfia wedi cael chwech. ac roedd yna rwystredigaeth amlwg ymhlith chwaraewyr Cymru wrth i fân droseddau'r tîm cartref atal pob ymosodiad.

Roedd yna ddihangfa i Gymru ben arall y cae pan aeth ergydiad nerthol Janis Ikaunieks i ochr y rhwyd a chefnogwyr Latfia oedd yn canu'n iach wrth i'r gêm ddirwyn i ben.

Mae Rob Page wedi bod dan bwysau wedi perfformiadau diweddar y tîm

Er bod Cymru'n dal ar y blaen, roedden nhw'n treulio mwy a mwy o amser yn eu hanner eu hunain, er mwyn amddiffyn y fantais.

Mae'n debyg bod yna gryn gnoi ewinedd wedi'r cadarnhad y bydde 'na saith munud o amser ychwanegol. Gymaint oedd y tensiwn ar y cae fe gafodd y dyfarnwr air gyda'r ddau gapten - Ben Davies, yn achos Cymru yn absenoldeb Ramsey.

Ond yna fe lwyddodd Cymru i ymosod - peniad gan Rodon at Wilson wnaeth ddechrau'r symudiad ac fe gyrhaeddodd ei bas yntau David Brooks a rwydodd gydag eiliadau yn unig yn weddill.

Roedd yna ryddhad felly i Page, ei garfan a'r holl gefnogwyr - mae'n nhw'n gadael Riga gyda thriphwynt hollbwysig, ond fe wnaeth Latfia sicrhau iddyn nhw sicrhau'r fuddugoliaeth y ffordd anodd.

Maen nhw'n dal ym mhedwerydd safle'r grŵp gyda saith o bwyntiau - yr un nifer ag Armenia yn y trydydd safle, a gollodd o gôl i ddim yn erbyn Croatia nos Lun - felly mae Cymru'n dal yn y ras.

Ac fe gadarnhaodd Ramseymewn cyfweliad ar ddiwedd y gêm mai cam rhagofalus oedd y penderfyniad iddo adael y maes yn gynnar wedi'r egwyl.