Betsi: Gallai gymryd cymaint â degawd i wneud gwelliannau

Dyfed Edwards

Roedd y bwrdd, pwysleisiodd Dyfed Edwards, yn sicrhau bod "gwelliant parhaus"

Gallai gymryd cymaint â degawd i wneud y gwelliannau sydd eu hangen i fwrdd iechyd Betsi Cadwaladr, meddai ei gadeirydd dros dro.

Cafodd y corff sy'n darparu gwasanaethau iechyd gogledd Cymru ei roi o dan fesurau arbennig am yr eildro ym mis Chwefror, gydag 11 aelod o'r bwrdd yn cael eu gorfodi i ymddiswyddo.

Ddydd Iau, dywedodd Dyfed Edwards fod gwneud y newidiadau angenrheidiol "bron fel creu bwrdd iechyd newydd".

Byddai hyn "yn ôl pob tebyg" yn cymryd pump i 10 mlynedd, meddai wrth aelodau o'r Senedd.

Dywedodd y Ceidwadwyr Cymreig fod hwn yn "gyfaddefiad rhyfedd" tra bod Plaid Cymru yn ailadrodd ei galwad am ymchwiliad i "beth sydd wedi bod yn mynd o'i le yn Betsi".

700,000 o bobl

Mae gan Betsi Cadwaladr, sefydliad iechyd mwyaf Cymru, weithlu o 19,000 yn gwasanaethu mwy na 700,000 o bobl ar draws Ynys Môn, Gwynedd, Conwy, Sir Ddinbych, Sir y Fflint a Wrecsam.

Penodwyd Carol Shillabeer yn brif weithredwr parhaol newydd Betsi Cadwaladr yn gynharach y mis hwn

Mae'n cael y lefel uchaf o gefnogaeth gan Lywodraeth Cymru ar ôl cyfres o fethiannau difrifol ar ddiogelwch cleifion, perfformiad a llywodraethu, ynghyd â phrinder staff a chyfres o uwch swyddogion gweithredol yn gadael.

Ond dywedodd Mr Edwards fod "cyfle i ni helpu bron i ailosod y bwrdd iechyd, nid dim ond adnewyddu, ond ailosod".

"Mae bron fel creu bwrdd iechyd newydd ac, yn yr ystyr yna, mae'n gyfle gwych," meddai wrth bwyllgor Iechyd a Gofal Cymdeithasol Senedd Cymru.

"Mae'n her enfawr, ond mae'n gyfle i ddweud 'dyma beth rydyn ni eisiau ei gyflawni, dyma beth rydyn ni eisiau i'r bwrdd iechyd ei gyflawni ar gyfer pobl yng nghymunedau ein rhanbarth'."

Mae'r bwrdd yn gwasanaethu mwy na 700,000 o bobl

Roedd y bwrdd, pwysleisiodd Mr Edwards, yn sicrhau bod "gwelliant parhaus", gan mai'r nod oedd creu "rhywbeth llawer mwy dros y cyfnod hirach".

Ychwanegodd: "Mae'n debyg mai tasg pump i 10 mlynedd yw hon, ynte?"

'Dim problem gyda hynny'

Pan ofynnwyd iddo gan gadeirydd y pwyllgor, yr Aelod o'r Senedd Ceidwadol Russell George, a oedd hynny'n golygu bod yn y mesurau arbennig am hyd at ddegawd, dywedodd Mr Edwards "na fyddai'n debygol o fod yn arwydd iach" ond "does gen i ddim problem gyda hynny".

"Os yw'n golygu bod y llywodraeth yn mynd i roi'r ffocws hwnnw i ni, mae hynny'n iawn."

Ymddangosodd Carol Shillabeer, a benodwyd yn brif weithredwr parhaol newydd Betsi Cadwaladr yn gynharach y mis hwn ar ôl gwasanaethu yn y rôl dros dro, ochr yn ochr â Mr Edwards yn y pwyllgor.

Gofynnwyd iddi sut olwg fyddai ar lwyddiant mwy uniongyrchol, dros y chwech i 12 mis nesaf.

"Fe fyddwn ni'n fwy effeithiol fel sefydliad, bydd gennym ni arweinyddiaeth ac ymgysylltiad mwy effeithiol, bydd gennym ni gynlluniau mwy effeithiol [a] chliriach, byddwn ni'n perfformio'n well [gyda] gwelliant parhaus," meddai.

"A byddwn yn canolbwyntio ar ein dysgu, ein datblygiad, ein hymchwil, ein hyfforddiant a buddsoddi yn ein staff."

'Methu'

Dywedodd llefarydd y Ceidwadwyr, Darren Millar, fod Mr Edwards wedi gwneud "cyfaddefiad rhyfedd", ac er gwaethaf yr "heriau anferth" ni all cleifion "aros hyd at ddegawd arall cyn cael y gwasanaethau sydd eu hangen arnyn nhw".

"Mae Bwrdd Iechyd Prifysgol Betsi Cadwaladr eisoes yn dal y record am fod o dan fesurau arbennig am gyfnod hirach nag unrhyw sefydliad yn hanes y gwasanaeth iechyd," meddai.

"Mae'n hollol amlwg fod llywodraeth Lafur Cymru yn methu pobl yn y gogledd ac nad yw eu trefniadau ymyrryd yn gweithio," meddai.

Dywedodd arweinydd Plaid Cymru, Rhun ap Iorwerth y byddai "galwad hirsefydlog ei blaid am ymchwiliad i'r hyn sydd wedi bod yn mynd o'i le yn Betsi yn helpu i ddarparu glasbrint ar gyfer gwell gwasanaeth iechyd yn y gogledd".

Wrth bostio ar X, Twitter gynt, dywedodd: "Rhaid i chi ddysgu o gamgymeriadau'r gorffennol wrth baratoi ar gyfer y dyfodol."

Pynciau cysylltiedig

Straeon perthnasol