'Tawel ofnadwy' i fusnesau mewn tref ble mae gwaith ffordd 'hanfodol'

Dim ond ceir a cherbydau llai sydd yn medru mynd trwy ganol Trefdraeth, gan fod ffordd yr A487 wedi cau ger tafarn y Royal Oak

Mae busnesau yn Nhrefdraeth, Sir Benfro yn dweud eu bod nhw wedi cael eu taro'n ariannol gan effaith gwaith ffordd yng nghanol y dref.

Yn ôl un gweithiwr mewn siop yn y dref, mae hi wedi bod yn "dawel ofnadwy" ers i'r gwaith ar yr A487 ddechrau ar 6 Ionawr.

Mae cynghorydd sir y dref, Huw Murphy, yn galw am drefn newydd i ddigolledu busnesau os ydyn nhw yn cael eu heffeithio pan mae priffyrdd yn gorfod cau.

Dywedodd Llywodraeth Cymru eu bod nhw'n ystyried "pryderon pobl leol" a bod pob ymdrech yn cael ei wneud i "leddfu" effeithiau'r gwaith.

'Neb yn gallu parcio'

Ar hyn o bryd, dim ond ceir a cherbydau llai sy'n medru mynd trwy ganol Trefdraeth, gan fod ffordd yr A487 wedi cau ger tafarn y Royal Oak.

Mae cerbydau trwm yn wynebu taith ychwanegol o rhyw 35 milltir.

Mae'r asiantaeth cefnffordd yn gwneud "gwaith hanfodol" i adnewyddu cwlfert o dan y ffordd sydd yn cludo dŵr nant fechan.

Mae rhai arwyddion ffordd wedi bod yn gamarweiniol, awgrymodd Elin Phillips

Dywedodd Elin Phillips, sy'n gweithio yn siop Angel House, mai "bach iawn o bobl sydd yn dod mewn".

Ychwanegodd: "Ond dyw e ddim yn help bod arwyddion yn Aberteifi yn dweud bod Tudrath ar gau - mae hynny'n hollol anghywir.

"Fel chi'n medru gweld tu fas, maen nhw wedi rhoi barriers tu fas y siop fel 'sdim neb yn gallu parcio. Deliveries - maen nhw cael hi'n anodd i barcio."

'Geiriau cynnes ddim yn talu biliau'

Mae hi'n dweud bod atal parcio ar Heol y Farchnad, fel bod traffig yn medru llifo i'r ddau gyfeiriad dros dro, wedi bod yn ergyd i siopau.

"Mae pobl henach yn lico parcio fan'na, a mynd mewn i'r fferyllfa a'r [siop] Spar. Rhedeg lawr aton ni. Maen nhw ffili neud e," meddai.

Dywedodd ei bod hi'n "bryderus ofnadwy" sut wythnos fydd hanner tymor i fusnesau yn Nhrefdraeth ac y bydd "neb yn dod yma".

Does gan bobl ddim hawl parcio ar Heol y Farchnad am y tro

Mae ei phryder yn cael ei rannu gan y cynghorydd sir lleol, Huw Murphy, sydd wedi bod yn ymweld â busnesau gyda'r gwleidyddion lleol Paul Davies AS a Ben Lake AS.

Dywedodd Mr Murphy: "Mae rhai busnesau yn pryderu a allan nhw cadw fynd. Mae'n amser gwael o'r flwyddyn.

"Achos dyw pobl methu parcio yn agos at y siopau, dyw pobl ddim yn aros yn y dref. Mae'r signs o gwmpas y dref, am rhyw 10 milltir yn dweud bod y ffordd ar gau [a] maen nhw'n meddwl bod y dref ar gau."

Roedd yn dweud bod ymateb Llywodraeth Cymru wedi bod yn "siomedig" a bod angen ystyried newid y drefn fel bod modd i fusnesau gael iawndal os ydy priffordd fel yr A487 yn gorfod cau.

"S'dim ffordd o gael iawndal i broblemau fel hyn," meddai.

"Maen nhw'n dweud wrth bobl i edrych ar eu business insurance am interruption cover. Y gwir yw, dylse fod system iddyn nhw gael iawndal yn gyfan gwbl i Gymru.

"Dyw geiriau cynnes ddim yn talu biliau."

Arwydd yn Eglwyswrw bod yr A487 ar gau yn Nhrefdraeth - ond nodyn yn dweud fod busnesau ar agor fel arfer

Dywedodd Paul Davies AS ei fod yn "gwybod am fusnesau sydd wedi gweld eu busnes yn cwympo rhyw 60%, a dyna pam mae'n hollbwysig nawr bod Llywodraeth Cymru yn cefnogi'r busnesau yma".

"Dyw'r busnesau yma ddim yn gofyn am y byd, ond beth maen nhw yn gofyn am yw sicrhau bod nhw'n cael cefnogaeth ariannol tra bod y ffordd ar gau," meddai.

"Beth ni eisiau gweld yw'r llywodraeth yn sefydlu pecyn ariannol er mwyn cefnogi'r busnesau yma."

'Pob ymdrech i leddfu'r effeithiau'

Mewn datganiad, dywedodd yr Ysgrifennydd Cabinet am Drafnidiaeth, Ken Skates bod y "gwaith yn hanfodol er mwyn sicrhau dycnwch hir dymor y ffordd".

"Mae bob ymdrech yn cael ei wneud i leddfu'r effeithiau, ac mae ein hasiantiaid yn dal i gydweithio gyda rhanddeiliaid i gwblhau'r gwaith mewn ffordd sydd mor effeithiol a phosib," ychwanegodd.

Mewn ymateb i gwestiwn gan Paul Davies yn y Senedd, fe gadarnhaodd Ken Skates nad oedd iawndal ar gael yn yr achos hwn ac y dylai busnesau ofyn am gymorth drwy yswiriant busnes.

Fe awgrymodd y gallai'r ffordd ailagor yn rhannol ar 28 Chwefror, wythnos yn gynt na'r disgwyl, gyda pheth gwaith yn digwydd gyda'r nos ac un lôn yn agor gyda chymorth goleuadau.