'Hyd at 10 atyniad twristiaeth mewn peryg o gau fel Oakwood'

Daeth cyhoeddiad yn gynharach yn yr wythnos y byddai parc Oakwood yn cau ar unwaith

Fe allai Parc Oakwood fod yr atyniad cyntaf o nifer i gau yng Nghymru eleni, mae ffigwr blaenllaw yn y sector dwristiaeth wedi rhybuddio.

Os nad yw'r tymor twristiaid yn ffafriol, fe allai hyd at 10 o atyniadau gau, yn ôl ysgrifennydd Cymdeithas Atyniadau Ymwelwyr Cymru (WAVA).

Dywedodd Ashford Price - sydd hefyd yn gadeirydd Dan-yr-Ogof, Canolfan Ogofau Arddangos Cenedlaethol Cymru - ei fod yn hynod o drist o glywed fod Parc Oakwood yn Sir Benfro yn cau ar unwaith.

Dywedodd Llywodraeth Cymru bod twristiaeth yn gwneud cyfraniad hynod o bwysig ac y byddan nhw'n cefnogi'r sector "wrth iddyn nhw wynebu heriau".

'Allwn ni ddim cario ymlaen fel hyn'

"Alla i'm dweud wrthych chi pa atyniadau sydd yn y fantol, ond fel ysgrifennydd aelodaeth y Gymdeithas Atyniadau, alla i ddweud wrthych chi bod dyfodol hyd at 10 atyniad twristaidd yng Nghymru yn y fantol," meddai Mr Price wrth Cymru Fyw.

Cafodd WAVA, sy'n cynrychioli dros 80 o brif atyniadau Cymru, ei sefydlu yn 2020 i gyflwyno safbwyntiau a phryderon ei haelodau i Lywodraeth Cymru, cynghorau sir a chyrff a sefydliadau masnach eraill.

Gan fanylu ar atyniad Dan-yr Ogof, dywedodd Mr Price bod niferoedd y bobl sy'n ymweld â'r safle yn Abercraf ger Ystradgynlais wedi gostwng yn sylweddol ers y pandemig.

"Rhwng Ebrill a diwedd Chwefror y llynedd roedd nifer yr ymwelwyr oddeutu 75,000, a chwe blynedd yn ôl - cyn Covid - roedd y nifer yn 120,000," meddai.

"Rwy'n teimlo bod Llywodraeth Cymru wedi gwneud bywyd yn anodd i dwristiaeth yng Nghymru, a hynny yn ddiangen."

Mae nifer y bobl sy'n ymweld â Dan-yr-Ogof wedi gostwng yn sylweddol ers y pandemig

Ychwanegodd: "Mae'r rheol bod yn rhaid llenwi eiddo am 182 diwrnod i fod yn gymwys i dalu treth busnes yn anodd, ac ar ben hynny mae'r dreth dwristiaeth yn mynd i fod yn ergyd arall i ni.

"Yn y flwyddyn ddiwethaf mae 29% yn llai o ymwelwyr wedi aros dros nos yng Nghymru, ac mae'r dreth dwristiaeth yn sicr o waethygu'r sefyllfa wrth i deuluoedd orfod talu £1.50 y pen (pan yn cynnwys TAW) a hynny am bob plentyn hefyd.

"Yn ddiweddar mae o leiaf tri atyniad wedi cau - yn eu plith Llancaiach Fawr.

"Allwn ni ddim cario ymlaen fel hyn."

Folly Farm yn 'teimlo'n gadarnhaol'

Mae llefarydd ar ran parc antur a sw Folly Farm, sydd hefyd wedi'u lleoli yn Sir Benfro, wedi cyfleu eu tristwch am gau parc Oakwood gerllaw.

"Ni ellir gorbwysleisio ei gyfraniad i dwristiaeth yng Nghymru," meddai llefarydd.

Dywedodd bod Folly Farm yn dal i ehangu a buddsoddi yn eu hatyniad nhw ac yn "teimlo'n gadarnhaol am y tymor sydd o'n blaenau".

"Rydyn ni wedi cael ychydig o flynyddoedd cryf ac mae'r flwyddyn yma wedi dechrau'n bositif, gyda thywydd da dros hanner tymor mis Chwefror yn helpu.

"Fel gyda phob busnes, mae costau cyffredinol yn cynyddu ac mae'r cynnydd i gyfraniadau Yswiriant Gwladol yn benodol yn bryder.

"Mae'r dreth dwristiaeth sydd ar y gweill a'r baich gweinyddol cysylltiedig, ynghyd â sut y gallai effeithio ar allu Cymru i barhau i fod yn gyrchfan gystadleuol i dwristiaid, yn amlwg yn bryder yn y dyfodol ond mae Sir Benfro'n parhau i fod yn gyrchfan fywiog i dwristiaid ac felly hefyd Folly Farm."

Dywedodd Folly Farm fod eu cymdogion Oakwood wedi bod yn "atyniad cyflenwol gwych i ni ein hunain"

Dywedodd Dirprwy Arweinydd Cyngor Sir Benfro fod cau Oakwood yn "sypreis llwyr".

Dywedodd nad oedd yr awdurdod lleol wedi cael unrhyw rybudd gan y perchnogion Sbaeneg, Aspro, bod y lle am gau ei drysau ar ôl bron i 40 mlynedd.

Dywedodd y Cynghorydd Paul Miller nad oedd 'na "arwyddion amlwg o fuddsoddiad" a bod y lleoliad yn "llai atyniadol" na'r oedd yn y gorffennol.

Er gwaethaf diffyg buddsoddiad, dywedodd yr oedd wedi gobeithio gweld cynlluniau newydd maes o law am ei fod yn "safle strategol pwysig".

'Newyddion gofidus'

Dywedodd Llywodraeth Cymru fod y newyddion am barc Oakwood "yn newyddion gofidus i'r staff, eu teuluoedd a'r ardal".

Wrth ymateb i bryderon y diwydiant twristiaeth dywedodd llefarydd bod twristiaeth yn gwneud cyfraniad hynod o bwysig i economi a bywyd Cymru ac y byddan nhw yn "cydweithio'n agos ac yn cefnogi'r sector wrth iddyn nhw wynebu heriau".

Dywedodd yr ysgrifennydd economi, Rebecca Evans yn y Senedd ddydd Mercher y dylai unrhyw atyniadau sydd mewn trafferthion gysylltu â Llywodraeth Cymru "cyn gynted â phosib".

"Gallwn ni asesu opsiynau gyda'r busnesau hynny er mwyn darganfod a oes ffordd y gallwn ni gydweithio er mwyn sicrhau cynllun mwy cynaliadwy yn y tymor hir," meddai.

O ran y dreth dwristiaeth dywed Llywodraeth Cymru ei bod hi'n deg bod ymwelwyr yn cyfrannu tuag at gyfleusterau lleol, gan helpu i ariannu gwasanaethau sy'n hanfodol i'w profiad.

Ychwanegodd y byddai arian sy'n cael ei godi drwy'r dreth yn cael ei gadw gan awdurdodau lleol a'i ail-fuddsoddi yn eu hardaloedd lleol i gefnogi "twristiaeth leol, gynaliadwy".

"Mae'n gyfraniad bach a allai wneud gwahaniaeth mawr," meddai'r llywodraeth.