Treth ymwelwyr i gefnogi digwyddiadau mawr - arweinydd Caerdydd

Gobaith Caerdydd yw codi £3.5m o'r ardoll er mwyn cefnogi'r costau sy'n gysylltiedig â chynnal digwyddiadau mawr fel cyngherddau Oasis eleni

Ni fyddai treth ymwelwyr yng Nghaerdydd yn cael ei defnyddio i "lenwi bylchau" mewn rhannau eraill o gyllideb y ddinas, medd arweinydd y cyngor.

Dywedodd y cynghorydd Huw Thomas y byddai tua £3.5m yn cael ei godi bob blwyddyn o'r ardoll, ac y bydd yn cael ei wario ar gostau sy'n gysylltiedig â chynnal digwyddiadau mawr fel cyngherddau Oasis eleni.

Y brifddinas yw'r ardal gyntaf i lansio ymgynghoriad swyddogol ar gynllun fyddai'n ychwanegu hyd at £1.30 y pen i gost llety dros nos yn y ddinas.

Mae busnesau lletygarwch eisiau sicrwydd y bydd yr ymgynghoriad yn gwrando ar y diwydiant, ac y bydd yr incwm yn cael ei wario ar wella'r ddinas.

"Rydyn ni eisiau tyfu'r economi dwristiaeth yng Nghaerdydd, ac rydyn ni eisiau gweld mwy o bobl yn dod i'n dinas," meddai'r Cynghorydd Thomas.

"Ond rydym hefyd eisiau gallu cael yr adnoddau i roi profiad gwych i'r ymwelwyr hynny."

Mae'r cyngor wedi lansio ymgynghoriad gyda bwriad i gyflwyno'r ardoll ymwelwyr ym mis Mawrth 2027.

Byddai angen i ymwelwyr dalu hyd at £1.30 y noson i aros dros nos yng Nghaerdydd os ydy'r cyngor yn bwrw ymlaen â'r cynllun

Dywedodd Huw Thomas y byddai'r arian yn helpu i ddenu a chynnal digwyddiadau mawr.

"Nid yw'r incwm o'r ardoll yn mynd i gael ei ddefnyddio i lenwi bylchau ariannol mewn adrannau eraill y cyngor," meddai.

"Rydym eisiau marchnata ein hunain yn rhyngwladol a denu digwyddiadau newydd a chyfleoedd newydd i'r ddinas hefyd, ac mae cael yr incwm hwnnw drwy ardoll ymwelwyr yn rhoi'r cyllid i ni wneud hynny."

Daw cynigion Caerdydd wedi i Lywodraeth Cymru gyflwyno deddf sy'n galluogi cynghorau i gyflwyno tâl o fis Ebrill 2027, ar ôl cwblhau ymgynghoriad.

Caerdydd yw'r cyngor cyntaf o'r 22 yng Nghymru i lansio ymgynghoriad llawn, tra bod eraill yn ansicr.

Mae Ynys Môn, Blaenau Gwent a Chonwy ymhlith y rhai sy'n paratoi camau tebyg, ond mae awdurdodau fel Sir Fynwy a Sir Benfro wedi penderfynu peidio ei gyflwyno.

Dywedodd y Cynghorydd Thomas fod dinasoedd Lloegr yn "genfigennus" o'r cyfleoedd a ddaw o'r ardoll.

Bydd mwy o warchodwyr yn y brifddinas yn ddefnydd da o'r incwm newydd, meddai Dave Sultana

Er nad yw'r penderfyniad terfynol ar sut i wario'r arian wedi'i wneud eto, mae galwadau eisoes i gynyddu presenoldeb wardeniaid, neu warchodwyr, yng nghanol y ddinas.

"Byddai'r dreth ymwelwyr yn ein galluogi i gynyddu'r presenoldeb," meddai rheolwr y gwarchodwyr, Dave Sultana.

Mae ei dîm ar hyn o bryd yn gweithredu fel "presenoldeb gweledol" yn y ddinas, yn enwedig yn ystod digwyddiadau prysur fel gemau rygbi rhyngwladol.

Dywedodd Mr Sultana fod y gwarchodwyr "fel bwrdd gwybodaeth twristiaeth symudol", a byddai cyllid ychwanegol yn talu am fwy o weithwyr fydd yn cyflawni "mwy o oriau ar y strydoedd" i helpu ymwelwyr a thrigolion Caerdydd.

Gobaith Nick Newman yw y bydd yr ardoll yn denu a chefnogi rhagor o ddigwyddiadau mawr yn y brifddinas

Mae darparwyr lletygarwch yn cael eu hannog i gyfrannu at yr ymgynghoriad.

"Mae'r dyn busnes ynof fi yn dweud, 'pam fyddech chi'n codi rhwystrau?'," meddai Nick Newman, sy'n rhedeg nifer o fusnesau lletygarwch ac yn gyfarwyddwr grŵp busnes FOR Cardiff.

Ond dywedodd ei fod yn "deall safbwynt Cyngor Caerdydd" ac eisiau sicrwydd y bydd yr incwm yn cael ei wario ar "wella golwg y ddinas, ei gwneud yn lanach ac yn fwy deniadol i ymwelwyr".

Dywedodd Mr Newman ei bod yn "bwysig iawn" i bobl gymryd rhan yn yr ymgynghoriad cyhoeddus cyn i'r cyngor gyflwyno'r ardoll, gan ychwanegu bod angen "cael y broses yn iawn, cael yr ymgynghoriad yn iawn, a chael y gwariant yn iawn".

Sut mae Caerdydd yn cymharu?

Manceinion oedd y ddinas gyntaf yn y DU i gyflwyno treth dwristiaeth yn 2023. Cododd y tâl o £1 ar bob ystafell bob nos tua £2.8m yn y flwyddyn gyntaf.

Fe wnaeth Lerpwl gyflwyno tâl o £2 y noson ym mis Mehefin. Mae'r arian yn cael ei wario gan fusnesau lletygarwch sy'n rhedeg y cynllun - nid y cyngor.

O 24 Gorffennaf 2026 bydd ymwelwyr â Chaeredin yn talu 5% ychwanegol ar eu bil gwesty am hyd at bum noson.

Fel cartref y Beatles, mae treftadaeth ddiwylliannol Lerpwl yn denu ymwelwyr o bedwar ban byd

Yn Lerpwl, lansiodd grŵp lletygarwch Liverpool BID Company dreth ymwelwyr o £2 y nos ym mis Mehefin.

Dywedodd y prif weithredwr Bill Addy fod y rhan fwyaf o ymwelwyr yn derbyn y dreth ac yn ei gweld fel ffordd o gefnogi sector lletygarwch y ddinas.

"Os ewch chi dramor… rydych chi'n talu ardoll ymwelwyr - mae'n ffurf o godi treth leol neu ranbarthol," meddai.

"Rydych chi'n derbyn hynny ac yn cydnabod ei fod yn ffordd o gefnogi'r busnesau rydych chi'n elwa ohonyn nhw."

Pwysleisiodd Mr Addy fod cydweithio â busnesau yn allweddol.

"Siaradwch â'r gwestai, siaradwch â'r busnesau sydd ar y rheng flaen. Pan wnewch chi hynny, mae'r ateb yn dod yn ôl yn gadarnhaol."

Ond fe rybuddiodd rhag i gynghorau ddefnyddio'r arian i lenwi bylchau, gan ychwanegu: "Mae angen i fusnesau reoli'r arian i atal awdurdodau lleol rhag ei ddefnyddio i lenwi'r gostyngiad mewn gwasanaethau."

Mae busnesau lletygarwch Lerpwl wedi dod at ei gilydd i gyflwyno ardoll, meddai Steven Hesketh

Dywedodd Steven Hesketh, prif weithredwr Savvy Hotels ac is-gadeirydd BID lletygarwch Lerpwl, fod y dreth wedi'i chyflwyno oherwydd ei bod yn "ddinas fywiog sy'n cael ei thanio gan ddigwyddiadau" ac yn dibynnu'n sylweddol ar sectorau hamdden a thwristiaeth.

"Ni allwch ddod â digwyddiadau ar raddfa fawr i ddinas heb iddo gostio arian sylweddol," meddai.

"Mae'r busnesau wedi gorfod dod at ei gilydd, creu ardal gwella busnes sy'n eu galluogi i roi cronfeydd tuag at ddigwyddiadau mawr, ac i'n helpu i lenwi ein hystafelloedd."

Dywedodd Mr Hesketh fod y cynllun, sydd wedi codi ardoll ar ymwelwyr ers mis Mehefin, wedi cael derbyniad da.

"Mae pobl yn deall ein bod mewn dinas ryngwladol. Mae Lerpwl yn frand mor adnabyddus yn fyd-eang.

"A waeth ble rydych chi'n teithio yn y byd nawr – Las Vegas, Paris ac ati – mae'r holl ddinasoedd mawr yma yn codi rhyw fath o dreth neu ardoll."

Gyda Chaerdydd yn debygol o fod y cyngor cyntaf yng Nghymru i gyflwyno ardoll ymwelwyr, bydd gan ddarparwyr llety a chynghorau eraill ddiddordeb mawr yn y camau nesaf.

Dilynwch Cymru Fyw ar Facebook, X, Instagram neu TikTok.

Anfonwch unrhyw syniadau am straeon i [e-mail] neu cysylltwch drwy WhatsApp ar 07709850033.

Lawrlwythwch yr ap am y diweddaraf o Gymru ar eich dyfais symudol.