Disgwyl i'r Senedd gymeradwyo treth £1.30 y noson ar dwristiaid

Awdurdodau lleol unigol fydd yn penderfynu a ydyn nhw am weithredu'r dreth ai peidio

Mae disgwyl y bydd cyfraith newydd sy'n rhoi'r grym i gynghorau godi treth ar bobl sy'n aros dros nos yng Nghymru yn cael ei basio gan y Senedd.

Os yw'r cynlluniau'n cael eu cymeradwyo, yna gallai pobl sy'n aros mewn gwestai weld cost ychwanegol o £1.30 am bob noson y maen nhw'n aros.

Gobaith y llywodraeth yw y byddai'r dreth yn codi hyd at £33m y flwyddyn i gefnogi twristiaeth mewn ardaloedd lleol, ond mae busnesau yn poeni am yr effaith ar nifer yr ymwelwyr.

Mae'n debygol y bydd y gyfraith yn cael ei phasio brynhawn Mawrth gan fod Plaid Cymru yn cefnogi cynllun Llafur Cymru, ond mae'r Ceidwadwyr wedi addo cael gwared â'r dreth pe bai nhw'n dod i rym yng Nghymru.

Bwriad Llywodraeth Cymru yw i bobl sy'n aros dros nos yng Nghymru dalu £1.30 + TAW am bob noson maen nhw'n aros mewn gwestai, gwely a brecwast a llety hunanarlwyo, ac yna 75c + TAW ar gyfer aros mewn hosteli a meysydd gwersylla.

Byddai plant yn cael eu heithrio o dalu'r ardoll mewn llety rhatach fel gwersylloedd neu ganolfannau awyr agored yn dilyn tro pedol ym mis Ebrill.

Cafodd y cynllun ei lunio yn sgil pryderon am effaith twristiaeth ar rai cymunedau yng Nghymru.

Fel rhan o'r ddeddfwriaeth, byddai'n rhaid i gynghorau wario'r arian ar reoli a gwella mannau twristiaeth

Awdurdodau lleol unigol fydd yn penderfynu a ydyn nhw am weithredu'r dreth ai peidio, gyda'r drefn newydd yn weithredol o 2027 ar y cynharaf.

Mae rhai cynghorau, gan gynnwys Bro Morgannwg, Rhondda Cynon Taf a Chasnewydd eisoes wedi dweud nad ydyn nhw'n bwriadu cyflwyno'r dreth, tra bod arweinydd Cyngor Caerdydd wedi dweud y byddai'n hoffi ei gyflwyno yn y brifddinas.

Fel rhan o'r ddeddfwriaeth, byddai'n rhaid i gynghorau wario'r arian sy'n cael ei godi ar reoli a gwella mannau twristiaeth.

Gallai hynny gynnwys pethau fel cynnal a chadw toiledau a llwybrau cerdded, hybu'r iaith Gymraeg, glanhau traethau neu gefnogi canolfannau ymwelwyr.

Mae asesiad o'r effaith bosib, gafodd ei wneud fel rhan o'r broses o lunio'r gyfraith, yn dweud y gallai nifer yr ymwelwyr ostwng.

Mae'n nodi y gallai'r ardoll, yn y sefyllfa orau, arwain at greu 100 o swyddi newydd, ond yn y sefyllfa waethaf, gallai arwain at golli 390 o swyddi.

Mae amcangyfrifon am yr effaith ar yr economi yn amrywio o hwb posib o £10.8m, i ergyd posib o £7.3m gan ystyried gwariant cyhoeddus.

Heb ystyried yr arian all gael ei wario gan y sector gyhoeddus o ganlyniad i'r dreth, mae rhagolygon yn amrywio o ergyd ariannol o £9.1m i ergyd o £26.8m.

'Ardollau yn gyffredin o amgylch y byd'

Yn ôl Cynghrair Twristiaeth Cymru, mae'r ffordd y mae'r gyfraith wedi cael ei llunio yn golygu na fydd rheidrwydd ar gynghorau i wario'r arian ar dwristiaeth.

Dywedodd Suzy Davies o Grŵp Twristiaeth Canolbarth Cymru fod yr ardoll "ddim yn dreth ar dwristiaid rhagor" gan y byddai'n berthnasol i "unrhyw ymwelydd i lety gwyliau am unrhyw reswm".

Mae llefarydd y Ceidwadwyr Cymreig ar gyllid, Sam Rowlands yn dweud y byddai'r cynlluniau "yn niweidio'r economi ac yn arwain at golli miliynau o bunnau a channoedd o swyddi bob blwyddyn".

Yn ôl Luke Fletcher o Blaid Cymru, fe fyddai'r gyfraith yn rhoi cyfle i gynghorau "ddechrau ar y siwrnai tuag at sector dwristiaeth sy'n gweithio i fusnesau a thwristiaid".

Dywedodd Reform UK y byddai treth o'r fath yn "niweidio busnesau lleol ac yn arwain at golli swyddi yng nghefn gwlad".

Mae'r Ysgrifennydd Cyllid, Mark Drakeford yn dweud "eu bod yn credu ei bod hi'n deg fod ymwelwyr yn cyfrannu tuag at gyfleusterau lleol, a seilwaith a gwasanaethau sy'n ganolog i'w profiad nhw".

"Mae ardollau ar ymwelwyr yn gyffredin o amgylch y byd, yn dod a buddion i gymunedau lleol, twristiaid a busnesau - ac rydyn ni am weld yr un peth yng Nghymru."

Dilynwch Cymru Fyw ar Facebook, X, Instagram neu TikTok.

Anfonwch unrhyw syniadau am straeon i [e-mail] neu cysylltwch drwy WhatsApp ar 07709850033.

Lawrlwythwch yr ap am y diweddaraf o Gymru ar eich dyfais symudol.