Cìs turasachd Earra-Ghàidheal is Bhòid: cìs air beatha eileanach?

Nochd beachd ann am Muile is Eilean Ì gur e "cìs air beatha dhaoine a tha a' fuireach ann an eileanan" a bhiodh ann an cìs turasachd.

Tha co-chomhairle a' dol ann an Earra-Ghàidheal is Bòd an-dràsta a thaobh co-dhiù bu chòir cìs turasachd a stèidheachadh.

Tha an t-ùghdarras ionadail ag ràdh gu bheil 2.7m duine a' tadhal air an sgìre gach bliadhna is gu bheil iad a' cur gu feum nan seirbheisean poblach a tha muinntir an àite cuideachd a' cleachdadh.

Tha a' Chomhairle ag ràdh gu bheil seo a' cur uallach air buidseatan a tha a' crìonadh is gun toireadh cìs turasachd cothrom dhaibh airgead a thogail gus bun-structar a leasachadh an dà chuid do mhuinntir an àite is luchd-tadhail.

Thuirt iad gum faodadh cìs 5% còrr is £9m a thogail sa bhliadhna.

Bhiodh cothrom ann cuideachd, tha iad ag ràdh, airgead a chur air ais gus gnìomhachas na turasachd a leasachadh.

Katy Russon

Ach tha draghan air nochdadh às ùr am measg ghnothachasan is iomagain orra fiù 's gum fan luchd-turais air falbh.

"Thathas ag innse dhuinn gu bheileas ga dhèanamh ri linn iarrtas a bhith ag èirigh, ach gun teagamh chan eil na h-àireamhan againne air ais far an robh iad ro Chovid fhathast," thuirt Katy Russon, a tha a' ruith Taigh-Òsta Earra-Ghàidheal ann an Eilean Ì.

"Cuideachd, chan eil seo ga chur an sàs air feadh na dùthcha gu lèir. Tha na h-uimhir de sgìrean a th' air co-dhùnadh mar-thà gun a chur an sàs.

"Mar sin dh'fhaodadh gum bi daoine a' smaoineachadh 'oh 's dòcha nach tèid mi a dh'Earra-Ghàidheal is Bòd. 'S dòcha Dùn Phris is Gall-Ghàidhealaibh na àite".

Mairead Matthew

Tha Comhairle Earra-Ghàidheal is Bhòid air trì diofar cheisteachain a chur a-mach - fear do luchd-gnothachais, fear do mhuinntir an àite, agus fear eile do luchd-turais.

Am measg nan iomadh ceist a th' air a' cheisteachan, tha co-dhiù tha daoine ag aontachadh ri cìs de 5%, agus dè air am bu chòir an t-airgead a chosg.

Tha a' bhuidheann Visit Mull and Iona gu làidir den bheachd ge-tà, gur e droch rud a bhiodh ann airson a' ghnìomhachais.

Tha iadsan ag ràdh nach bu chòir eileanan a bhith an lùib an sgeama idir.

"Gu h-àraid ri linn a' bhuairidh a th' ann leis na h-aiseagan an-dràsta, ach cuideachd leis gu bheil beatha eileanach mar thà nas dorra agus tha turasachd nas cudromaiche," thuirt Mairead Matthew, a th' air tè de stiùirichean na buidhne.

"Mar as trice, 's ann air bailtean-mòra, no sgìrean far a bheil turasachd ro mhòr a tha cìs turasachd ga cur an sàs. Chan e sin an suidheachadh san eilean againne.

"Uaireannan bidh e caran trang, san Iuchar agus san Lùnastal, 's dòcha ann an Eilean Ì agus Tobar Mhoire, ach an còrr againn gu math taingeil airson an luchd-turais a tha againn," thuirt i.

Chan ann air sgàth obair turasachd a-mhàin a tha cuid an aghaidh na cìse.

Tha dragh ann cuideachd am measg cuid gum bi aig muinntir an àite fhèin ri cìs a phàigheadh.

"Bidh mo mhac a' dol dhan àrd-sgoil san Òban," thuirt Katy Russon.

"Ma dh'fheumas mi oidhche a chur seachad san Òban airson tè de na coinneamhan pàrant aige thigeadh orm a' chìs a phàigheadh.

"Nam briseadh bàt-aiseig sìos, no nan tigeadh atharrachadh air an aimsir 's gun robh mi stucte, thigeadh orm a' chìs a phàigheadh.

"'S e a th' ann dha-rìribh ach cìs air beatha dhaoine a tha a' fuireach ann an eileanan."

Thàinig beachd bho Chailean Moireasdan ann am Muile nach eil dad ceàrr air a' chìs ann am prionnsabal, ach nach e seo an t-àm ceart a toirt a-steach is ceistean ann mu thurasachd is troimh-chèile air na h-aiseagan.

Tha a' cho-chomhairle ann an Earra-Ghàidheal is Bòd fosgailte chun an 10mh là den Ghiblean.

Thig co-chomhairle a tha Comhairle na Gàidhealtachd a' dèanamh air an dearbh chuspair gu ceann air an 31mh den Mhàrt.

Gheibhear a' cho-chomhairle sin an seo.

Tha comhairlichean ann an Dùn Èideann mar-thà air bhòtadh gus cìs turasachd a chur an sàs.