Apêl i greu casgliad o gerddoriaeth i henoed Cymru
- Cyhoeddwyd
Preswylwyr yng Nghartref Gofal Hafan y Waun yn mwynhau'r canu
Fel rhan o Ddiwrnod Miwsig Cymru 2019 mae Prifysgol Bangor a mudiad Merched y Wawr yn gweithio ar y cyd i greu cryno ddisg o ganeuon arbennig ar gyfer cartrefi gofal ar draws Cymru.
Mae'r ymgyrch yn rhan o waith dementia Prifysgol Bangor ar wella safon bywyd pobl sydd yn byw â'r cyflwr.
Dywedodd Dr Catrin Hedd Jones bod modd gweld "newid syfrdanol" mewn pobl â dementia pan maen nhw'n gwrando ar gerddoriaeth.
Mae'r apêl yn gofyn i'r cyhoedd gysylltu gyda'u hawgrymiadau o'u hoff ganeuon Cymraeg o bob cyfnod.
Fe fydd yr awgrymiadau mwyaf poblogaidd yn cael eu casglu er mwyn creu CD ac adnodd digidol i'w lawrlwytho a'i rannu mewn cartrefi gofal.
Dywedodd Dr Catrin Hedd Jones bod modd gweld "newid syfrdanol" mewn pobl â dementia pan maen nhw'n gwrando ar gerddoriaeth
Dywedodd Dr Catrin Jones, o adran seicoleg Prifysgol Bangor, sy'n arwain y prosiect: "Os ydy dementia neu Alzheimer's yn effeithio ar rannau o'r ymennydd, mae 'na rannau eraill sydd dal â chyswllt â cherddoriaeth.
"Mae mor bwysig - da chi'n gweld pobl sydd â'r cyflwr wedi datblygu, ond rhowch chi gân sy'n bersonol iddyn nhw ac mi welwch chi newid syfrdanol."
Bu dathliadau Dydd Miwsig Cymru yng Nghartref Gofal Hafan y Waun, sy'n darparu gofal preswyl i bobl sy'n byw gyda dementia.
Dywedodd rhai o breswylwyr y cartref bod cerddoriaeth yn rhoi'r cyfle iddyn nhw ddod at ei gilydd.
I un, roedd rhai o'r emynau yn dod at atgofion "melys" i'r cof.
'Adnodd cynhwysfawr'
Mae'r prosiect yn cael ei gyllido gan Ganolfan Ymchwil Heneiddio a Dementia'r brifysgol, Merched y Wawr a Dydd Miwsig Cymru.
Yn ôl Alistair O'Mahoney, sy'n gweithio ar y prosiect, mae angen sicrhau bod "ystod o gyfnodau cerddorol i'r cenedlaethau hŷn" ar gael ar gyfryngau digidol.
"Wrth greu'r fath adnodd cynhwysfawr, mae modd cyfrannu'n gadarnhaol at iechyd a lles cyffredinol y cenedlaethau hŷn sy'n byw â dementia," meddai.
Bwriad yr ymgyrch yw cyd-weithio â chwmni Sain, ond hefyd i ddefnyddio rhai recordiadau o gasgliad Archif Bop Prifysgol Bangor.
Bydd y CD gorffenedig yn cael ei lansio yn ddiweddarach yn y flwyddyn.