Pandemig yn creu pryder i bobl ifanc, medd mudiadau

Person mewn gwewyrGetty Images

Mae elusen sy'n helpu pobl ifanc sydd â risg o ladd eu hunain wedi dweud bod 90% o'u ymholiadau ar hyn o bryd gan bobl sy'n poeni am effaith coronafeirws ar fywydau pobl.

Dywed Papyrus fod cynnydd "cymharol fach" hefyd yn y nifer o bobl sydd wedi cysylltu â nhw.

Yn ôl pennaeth yr elusen yng Nghymru, Kate Heneghan, mae coronafeirws yn effeithio ar ein bywydau mewn sawl ffordd.

"'Dan ni'n gweld pobl yn rhannu gofidiau am golli incwm, y potensial o golli swyddi a'r pryder o golli'u cartrefi, a myfyrwyr yn poeni am arholiadau ac ansicrwydd am eu dyfodol academaidd," meddai.

"Er ein bod yn gwybod bod nifer o bobl yn ei chael hi'n anodd ar hyn o bryd, mae'n bwysig cofio bod hunanladdiad yn weithred hynod gymhleth.

"Mae cyfuniad o bethau'n cyfrannu at risg person o hunanladdiad - mae pur anaml o ganlyniad un ffactor unigol."

'Pwysig cadw cysylltiad'

Mae elusen y Samariaid yn dweud bod un o bob tri galwad maen nhw'n ei dderbyn yn ymwneud â coronafeirws.

"Does dim amheuaeth bod yr adeg ansicr a heriol hyn yn gallu effeithio ar ein hiechyd meddwl a lles," meddai Sarah Stone, cyfarwyddwr gweithredol y Samariaid yng Nghymru.

"Nawr yn fwy nag erioed, mae'n bwysig cadw mewn cysylltiad gyda'r bobl 'da ni'n gofalu amdanyn nhw, a'r rhai hynny sydd angen cefnogaeth ychwanegol.

Yn ôl People and Work, elusen cymunedol yn y Rhondda sy'n gweithio gyda phobl ifanc, mae o leiaf tri dyn ifanc wedi lladd eu hunain ers i'r cyfyngiadau teithio a chymdeithasu ddod i rym.

Ond ychwanegodd yr elusen nad y cyfyngiadau yn unig oedd wedi cymell yr unigolion hyn i ladd eu hunain. Maen nhw eisiau sicrhau bod cefnogaeth ar gael i bobl, ac yn enwedig dynion ifanc.

'Peidiwch ag anobeithio'

Mae James Watts-Rees o'r elusen wedi bod yn gweithio gyda dynion ifanc yn y Rhondda ers dwy flynedd.

Mae'n dweud eu bod yn teimlo eu bod nhw'n dangos gwendid os nad ydyn nhw'n gallu delio a sefyllfaoedd anodd.

"'Dan ni i gyd yn y sefyllfa yma gyda'n gilydd," meddai James. "Os 'dach chi'n poeni am eich dyfodol ac yn teimlo bod dim gobaith, peidiwch ag anobeithio.

"Ffoniwch fi, ffoniwch y cyngor, ffoniwch y Samariaid, ffoniwch yr eglwys. Mae pobl yn barod i helpu. Dyna pam ry'n ni yma."

Mae ficer yn ardal Trelái o Gaerdydd wedi cynnal o leiaf pedwar angladd ar gyfer pobl sydd wedi lladd eu hunain yn ystod yr wythnosau diwethaf.

Creda Jan Gould bod mwyafrif y bobl hynny â materion iechyd meddwl yn barod, ond mae'n dweud bod cysylltu â helpu eraill yn bwysicach nag erioed.

"'Dan ni'n ceisio gwneud popeth allwn ni i aros mewn cysylltiad," meddai.

"Mae'r eglwys wedi cynnal gwasanaethau ar-lein a 'dwi wedi bod yn cadw mewn cysylltiad â'r plwyfolion dros y ffôn."

Os ydych chi'n poeni am bwnc y stori yma, gallwch ffonio'r Samariaid ar eu llinell ffôn iaith Gymraeg ar 0808 164 0123.

Gallwch hefyd gael mwy o wybodaeth ar wefan arbennig BBC Action Line.

Straeon perthnasol