Cartref gofal yn cwestiynu oedi ar ôl aros am frechlyn

"Da ni'n bwysig... da ni'r un mor bwysig â phawb arall".

Dyna eiriau rheolwraig cartref gofal o Gricieth lle mae trigolion yn dal i aros am frechlyn AstraZeneca bron i wythnos ers i'r bwrdd iechyd ei addo.

Mae cartref gofal Meddyg Care yn galw ar Fwrdd Iechyd Betsi Cadwaladr i egluro pam fod brechu yn y gymuned yn digwydd cyn i'w preswylwyr dderbyn eu dosau.

Yn ôl rheolwraig y cartref, Lorna Jones, maen nhw'n ymwybodol fod pobl dros 80 oed yn y gymuned yn derbyn y brechlyn cyn rhai o'u preswylwyr, sydd meddai, mewn categori blaenoriaeth uwch.

Dywedodd Bwrdd Iechyd Betsi Cadwaladr fod 'na rai "problemau logisteg" wedi bod ond eu bod nhw'n "ymroddedig" i frechu'r mwyaf bregus.

• Gwrthod brechu: Teulu mewn 'sefyllfa anobeithiol'

• 'Pwysau sylweddol' ar ofal cymdeithasol yn Sir Gâr

• Cymeradwyo ail frechlyn i'w ddefnyddio yng Nghymru

Ers deg mis a mwy mae'r cartref gofal wedi bod dan glo.

Mae staff wedi cyfyngu ar bwy maen nhw'n gweld a dim ond mewn ardaloedd penodedig o fewn y cartref mae modd i breswylwyr gwrdd â'u teuluoedd.

Mae hynny bellach wedi dod i stop wrth i'r cyfyngiadau fynd yn llymach ond mae'r cartref yn credu fod eu mesuriadau llym wedi llwyddo i osgoi'r un achos o Covid-19.

Yn ôl staff roedd y newyddion y byddai nhw'n derbyn y brechlyn newydd AstraZeneca ddydd Mercher diwethaf yn gyfnod o "hapusrwydd a sicrhad".

Ond bron i wythnos yn ddiweddarach dyw'r cartref heb dderbyn y brechlyn.

"Mae lot ohonom ni heb weld ein teuluoedd a heb gymysgu i 'neud yn siŵr fod y preswylwyr yn saff", meddai Lorna Jones.

"Da ni trio cadw pawb yn upbeat a da ni 'di trio cadw pawb yn saff am 10 mis ac mae o wedi gweithio."

Dywed cartref Meddyg Care eu bod i fod i dderbyn y brechlyn ddydd Mercher diwethaf

Gyda'r brechlyn eto i gyrraedd mae hi'n poeni'n fawr fod y cartref yn cael ei anghofio.

"Dyna sy'n poeni fi, dwi wedi clywed am gartrefi yng Nghaernarfon sydd wedi cael o.

"So ma'n codi cwestiwn - pam da ni'n heb - be di'r gwahaniaeth?

"'Da ni'n bwysig... 'da ni jest mor bwysig â phawb arall", meddai.

Yn ôl canllawiau blaenoriaeth brechu llywodraethau Cymru a San Steffan, staff a phreswylwyr cartrefi gofal ddylai dderbyn y brechlyn Covid-19 gyntaf.

Nod Llywodraeth Cymru yw brechu bob oedolyn erbyn yr Hydref.

"Wrth gwrs dwi'n meddwl fod pawb angen eu brechu", meddai rheolwr gyfarwyddwr Meddyg Care, Kevin Edwards.

"Ond dwi ddim yn deall pam fod y bwrdd iechyd wedi symud oddi wrth y rhestr blaenoriaethu yma.

"Ma'n amlwg - os oes 'na frechlynnau yn dod mewn i'r ardal - a ma'n amlwg bod 'na...

"Pam dyw ein preswylwyr heb eu cael nhw.. pam?"

Ymateb y bwrdd iechyd

Yn ôl Teresa Owen, cyfarwyddwr gweithredol iechyd cyhoeddus Bwrdd Iechyd Betsi Cadwaladr mae rhai "problemau logisteg" wedi bod yn yr ardal.

"Mae cyflenwad cychwynnol y brechlynnau i orllewin ardal y bwrdd iechyd wedi achosi rhai problemau o ran logisteg wrth i ni ddechrau ar y rhaglen hon, ond mae brechlynnau bellach wedi cael eu dyrannu i'r holl gartrefi nyrsio a phreswyl yn yr ardal", meddai.

"Yr wythnos ddiwethaf, fe wnaethom frechu bron i 10,000 o bobl yng ngogledd Cymru.

"Yr wythnos hon, bydd staff o feddygfeydd gofal cychwynnol yn mynd i'r cartrefi nyrsio a phreswyl lleol i roi'r brechlyn AstraZeneca i drigolion.

"Rydym yn ymroddedig i sicrhau bod y rhai sydd yn y grŵp agored i niwed hwn yn cael eu brechlyn cyn gynted â phosibl."

Yn ôl ffigyrau brechu diweddaraf Llywodraeth Cymru mae 86,039 o bobl wedi eu brechu yn erbyn Covid-19 ac mae'n fwriad ganddynt i frechu bob oedolyn erbyn yr Hydref.