Gallai rhai plant cynradd fynd yn ôl i'r ysgol o 22 Chwefror

Mae'r mwyafrif helaeth o blant wedi bod yn derbyn eu haddysg o adref ers dechrau'r flwyddyn

Gallai plant ysgolion cynradd yng Nghymru ddechrau dychwelyd i'r dosbarth fesul dipyn o ddydd Llun, 22 Chwefror - yr wythnos wedi hanner tymor - os fydd cyfraddau heintio'n parhau i ddisgyn.

Mae'r cyhoeddiad yn rhan o adolygiad y Prif Weinidog, Mark Drakeford i reolau'r cyfnod clo, sy'n digwydd pob tair wythnos.

Yn y cyfamser mae Iechyd Cyhoeddus Cymru wedi cofnodi 29 yn rhagor o farwolaethau Covid-19 yn eu hystadegau ddydd Gwener, gyda 546 o achosion newydd.

Fel rhan o'r adolygiad i reolau'r cyfnod clo, dywedodd Mr Drakeford y byddai'r cyfyngiadau coronafeirws eraill yn parhau yng Nghymru am o leiaf y tair wythnos nesaf.

Mae gweinidogion wedi bod o dan bwysau i gyhoeddi'u cynlluniau er mwyn dychwelyd i ddysgu wyneb-yn-wyneb.

Dywedodd Llywodraeth Cymru mai'r flaenoriaeth ydy cael y plant ieuengaf yn ôl i'r ysgol.

Ond awgrymodd Mr Drakeford hefyd y gallai'r dychweliad graddol i'r ysgol gynnwys rhai disgyblion sydd i fod i sefyll arholiadau.

Aeth Cymru i mewn i'r cyfnod clo diweddaraf ychydig cyn y Nadolig.

Yn flaenorol roedd gweinidogion wedi rhybuddio i beidio disgwyl "llacio sylweddol" o'r rheolau oherwydd y pwysau sy'n parhau ar y Gwasanaeth Iechyd.

'Map allan o'r cyfnod clo'

Cafodd y penderfyniad ar ysgolion ei wneud wythnosau wedi i Lywodraeth Cymru gyhoeddi cyfnod clo lefel pedwar er mwyn atal ymlediad Covid-19.

Ers hynny mae nifer yr achosion newydd wedi gostwng.

Dywedodd Mr Drakeford fore Gwener bod achosion o'r coronafeirws yn "gostwng yn raddol" ond rhybuddiodd fod y "cyfraddau'n rhy uchel o hyd".

"Rydym yn gobeithio y bydd posib i ni gael ein dysgwyr ieuengaf yn ôl i'r ystafell ddosbarth ar ôl hanner tymor," meddai.

Mewn addasiad arall i'r cyfyngiadau presennol, dywedodd Mr Drakeford wrth BBC Radio Wales y bydd modd i berson wneud ymarfer corff yn yr awyr agored gydag un person arall sydd ddim o'r un aelwyd â nhw.

Dywedodd fod hynny'n rhannol mewn "ymateb i negeseuon a glywsom gan fenywod am beidio â theimlo'n ddiogel" wrth fynd allan i ymarfer corff ar eu pen eu hunain yn y tywyllwch.

"Bydd pobl yng Nghymru yn gallu ymarfer gydag un person arall o un cartref arall, ar yr amod bod yr aelwyd honno'n lleol i'r lle rydych chi'n byw," meddai.

Mae disgwyl iddo fanylu ar y cynlluniau yn y gynhadledd i'r wasg am 12:15 ddydd Gwener.

'Allwn ni ddim bod yn rhy araf eto'

Ddydd Iau galwodd arweinydd y Ceidwadwyr yn y Senedd, Andrew RT Davies am "fap allan o'r cyfnod clo", fyddai'n cynnwys "targedau hanfodol ynghylch dosbarthu brechlynnau... ac ailagor ysgolion a busnesau".

Ond roedd hefyd yn cydnabod "nad oes llawer o le ar hyn o bryd i wneud unrhyw newidiadau".

Fe wnaeth arweinydd Plaid Cymru, Adam Price, annog cyfres o fesurau gan gynnwys gwneud masgiau o safon meddygol yn orfodol i bawb, a chynyddu lefel a hyblygrwydd y gefnogaeth i'r rhai sy'n hunan-ynysu.

Dywedodd: "Ar ôl mynd i gyfnod clo yn rhy araf, allwn ni ddim bod yn rhy araf yn ystyried pob ffordd posib o ddod â'r amrywiolyn newydd dan reolaeth."