Cynllun adsefydlu: £632,000 i gyn Aelodau o'r Senedd

Gadawodd traean o aelodau blaenorol y Senedd y sefydliad eleni

Mae 20 Aelod o'r Senedd adawodd yn dilyn etholiad mis Mai wedi cael cyfanswm o £632,000 o dan gynllun adsefydlu.

Y swm unigol mwyaf oedd £50,963, a dalwyd i'r cyn Brif Weinidog Carwyn Jones, aelod cynulliad/Senedd ers 1999.

Talwyd £40,420 i aelod arall ers 1999, y Ceidwadwr David Melding, tra derbyniodd cyn arweinydd Plaid Cymru Leanne Wood £40,074.

Cafodd y ddau aelod o Blaid Diddymu'r Cynulliad, Mark Reckless a Gareth Bennett ychydig dros £32 mil yr un.

Mae'r symiau a dalwyd yn dibynnu ar hyd eu gwasanaeth a'u swyddi - gweinidog, Llywydd neu ddirprwy lywydd, cwnsler cyffredinol, cadeirydd pwyllgor neu arweinydd grŵp gwleidyddol.

Cafodd BBC Cymru y ffigurau gan ddefnyddio'r Ddeddf Rhyddid Gwybodaeth.

Sut mae'r cynllun yn gweithio?

Y Bwrdd Taliadau Annibynnol yw'r corff sy'n gyfrifol am bennu cyflogau, pensiynau a lwfansau Aelodau o'r Senedd a'u staff.

Mae'r grant adsefydlu i aelodau nad oeddent yn ymgeiswyr yn yr etholiad 50% yn llai nag ar gyfer ymgeiswyr a fethodd â chael eu hailethol.

O ganlyniad, er enghraifft, derbyniodd Kirsty Williams, aelod ers 1999 ond na cheisiodd cael ei hailethol, lai nag aelodau un tymor fel Mark Reckless a Caroline Jones.

Roedd Kirsty Williams wedi bod yn weinidog addysg ers 2016

Bu Kirsty Williams yn weinidog addysg Llywodraeth Cymru dros y pum mlynedd diwethaf, a bu'n cynrychioli Brycheiniog a Sir Faesyfed ers 1999.

Hi oedd arweinydd Democratiaid Rhyddfrydol Cymru rhwng 2008 a 2016, ac arweinydd benywaidd cyntaf unrhyw un o'r pedair prif blaid wleidyddol yng Nghymru. Ei grant adsefydlu oedd £29,807.

Llafur

Mae Carwyn Jones bellach yn athro'r gyfraith ym Mhrifysgol Aberystwyth

Ni cheisiodd y dirprwy lywydd Ann Jones, aelod Llafur dros Ddyffryn Clwyd ers 1999, gael ei hailethol.

Cyfanswm ei grant adsefydlu oedd £31,255.

Talwyd grant o £50,963 i Carwyn Jones, a oedd wedi cynrychioli Pen-y-bont ar Ogwr ers dechrau datganoli ym 1999, ac wedi bod yn weinidog hirhoedlog gan gynnwys naw mlynedd fel prif weinidog.

Ceidwadwyr

Dywedodd Angela Burns fod cynrychioli ei hetholaeth wedi bod yn "fraint enfawr"

Etholwyd Angela Burns, a benderfynodd gamu i lawr o Senedd Cymru yn yr etholiad, yng Ngorllewin Caerfyrddin a De Sir Benfro yn 2007.

Derbyniodd daliad o £34,319.

Cynrychiolodd Suzy Davies Orllewin De Cymru ers 2011 ond roedd yn bumed ar restr y Ceidwadwyr yn y rhanbarth yn etholiad 2021 ac felly nid oedd ganddi obaith o ennill sedd trwy'r llwybr hwnnw.

Yna tynnodd yn ôl fel ymgeisydd ar gyfer Pen-y-bont ar Ogwr. Cafodd grant o £37,259.

Ni cheisiodd David Melding gael ei ailethol, cynrychiolodd Ganol De Cymru ers creu'r cynulliad ym 1999, a gwasanaethodd am bum mlynedd fel dirprwy lywydd.

Derbyniodd £40,420.

Plaid Cymru

Bu Helen Mary Jones yn un o hoelion wyth Plaid Cymru yn y Senedd

Methodd Helen Mary Jones ag ennill Llanelli yn yr etholiad, a chan iddi gael ei dewis yn ail ar restr Plaid Cymru yn rhanbarth Canolbarth a Gorllewin Cymru ni ddychwelodd i'r Senedd.

Yn aelod cynulliad rhwng 1999 a 2011, dychwelodd i Fae Caerdydd yn 2018 yn dilyn ymddiswyddiad Simon Thomas.

Cafodd grant o £14,710.

Cynrychiolodd Dai Lloyd Orllewin De Cymru rhwng 1999 a 2011 cyn colli ei sedd, ond cafodd ei ailethol yn 2016.

Mae wedi colli ei sedd y tro hwn ar ôl ymgeisio yn sedd Gorllewin Abertawe yn unig, yn hytrach na defnyddio rhwyd ddiogelwch y rhestr ranbarthol hefyd. Cafodd grant o £31,622.

Wedi'i hethol gyntaf yn 2007, ni cheisiodd Bethan Sayed gael ei hailethol. Ei grant oedd £20,347.

Wedi'i hethol gyntaf yn 2003 i gynrychioli Canol De Cymru, enillodd Leanne Wood sedd y Rhondda yn 2016.

Roedd hi'n arweinydd Plaid Cymru rhwng mis Mawrth 2012 a mis Medi 2018. Cyfanswm ei grant adsefydlu oedd £40,074.

Grantiau eraill

• Caroline Jones, aelod annibynnol (UKIP yn flaenorol) - £32,786 ar ôl colli sedd

• Mandy Jones, Plaid Diwygio'r Deyrnas Unedig (UKIP yn flaenorol) - £16,912 ar ôl methu â chael ei hailethol

• David Rowlands (cynt o UKIP) Plaid Diwygio'r Deyrnas Unedig - £31,622 ar ôl colli sedd

• Gareth Bennett, annibynnol (UKIP gynt) - £32,742

• Mark Reckess, Plaid Diddymu'r Cynulliad (UKIP gynt) - £32,679 ar ôl colli sedd

• Michelle Brown, annibynnol (cyn AS UKIP) - £28,187 ar ôl colli sedd

• Dafydd Elis-Thomas, annibynnol (cyn AS Plaid Cymru) - £27,399 ar ôl sefyll i lawr

• Nick Ramsay, annibynnol (cyn-Geidwadwr) - £37,259 ar ôl colli sedd

• Neil McEvoy, plaid Propel (cynt o Blaid Cymru) - £28,187 ar ôl methu â chael ei ailethol

• Neil Hamilton o UKIP - £33,187 ar ôl colli sedd.