Miloedd yn gwylio'r Fflam yng Nghymru

Kelvin Perrett yn croesi Pont Mynwy yn Nhrefynwy

Mae'r Fflam Olympaidd wedi cyrraedd y de-ddwyrain.

Am 10.40am fe groesodd y ffin mewn cerbydau i gyfeiriad Trefynwy cyn symud ymlaen i'r Fenni a Brynmawr.

Hwn yw'r diwrnod cyntaf yng Nghymru ac mae'r daith yn cynnwys Pont-y-pŵl, Casnewydd a Chaerdydd lle bydd dathliad yng nghanol y ddinas.

Gareth John oedd y rhedwr cyntaf i gael gafael yn y ffagl yng Nghymru, i mewn i Drefynwy.

Wedi cinio roedd y Fflam ym Mlaenafon, un o Safloedd Treftadaeth y Byd.

Ond ychydig iawn o bobl oedd yn dyst i'r cludwr cyntaf a aeth a'r Fflam i lawr i'r Pwll Mawr.

Mae eraill yn cludo'r Fflam ger y safle ac yn anelu am Abersychan.

Cyn Blaenafon roedd y Fflam yn Y Fenni er bod un sylw siomedig ar Twitter.

"Newydd weld y Fflam, roeddwn yng nghanol y dre ond aeth yr orymdaith ar hyd llwybr arall ...," meddai Loop the Loop.

Roedd 'na chwech o bobl yn cludo'r Fflam yno.

Dywedodd y gohebydd Alun Thomas bod 'na ferw gwyllt yng nghanol Y Fenni.

"Mae nifer o ysgolion wedi ymgasglu yn y dref i roi cyfle iddyn nhw weld y Fflam.

"Mae un o'r chwe rhedwr yn Y Fenni wedi gorfod codi'n gynnar, Sean Lewis o Ysgol Cwm Rhymni, er mwyn sefyll arholiad lefel A ffiseg cyn rhedeg gyda'r Fflam."

Yn Nhrefynwy dywedodd y gohebydd, Iola Wyn: "Dwi wedi gweld y ffagl, mae yn nwylo Gareth John, y cludwr cyntaf," meddai.

'Edrych ymlaen'

Dwy ffagl: Y 'gusan' gyntaf yng Nghymru

"Mae Gareth yn uwch swyddog Gemau Paralympaidd ac yn hybu athletau ymhlith pobl anabl.

"Cafodd drawiad ar y galon 20 mlynedd yn ôl.

"Er ei fod yn edrych yn betrusgar fe ddywedodd wrtha i ei fod yn edrych ymlaen at gario'r fflam."

Roedd miloedd o bobl yng nghanol Trefynwy, rhai wedi dechrau ymgasglu ers 8am.

Roedd bandiau yn chwarae a chorau yn canu wrth aros amdani yn y dref.

'Yn bwysig'

Roedd y Prif Weinidog Carwyn Jones ymhlith y dorf yn Nhrefynwy.

"Mae'n bwysig bob pawb yn cael cymryd rhan yn y Gemau Olympaidd," meddai.

"Mae'n bleser gweld y ffagl yn dod i Drefynwy ac mae'n bwsyig bod pawb yn cael cyfle i'w gweld.

"Mae Trefynwy yn edrych yn dda iawn ac mae'n bwysig dangos ein trefi a'n pentrefi ar eu gorau."

Rhoddodd Nadine Struijk naid o lawenydd wrth gario'r fflam rhwng Y Fenni a Brynmawr

Cyngerdd

Doedd dim llai o gyffro wrth i'r fflam symud ymlaen i bentrefi a threfi'r de-ddwyrain, ac roedd ymateb swnllyd yn Abersychan a Phont-y-pŵl.

Y ddinas gyntaf yng Nghymru i groesawu'r fflam oedd Casnewydd gyda Hywel Jenkins, llanc 17 oed o Gaerdydd ymhlith y rhedwyr yno.

Mae Hywel yn aelod o garfan pêl-foli dan-17 Cymru, a dywedodd:

"Bu farw fy nhad pan oeddwn yn wyth oed - roedd o i fod i deithio i'r Gemau Paralympaidd yn Athen.

"Mae'r rhan fechan yma o'r Gemau yn bwysig iawn i mi felly - mae'n teimlo fel fy mod yn parhau gyda rhywbeth pwysig."

Pan fydd y fflam yn cyrraedd Caerdydd nos Wener, fe fydd cyngerdd arbennig i estyn croeso, ac un o'r bandiau fydd yn perfformio yw Kids In Glass Houses.

Dywedodd canwr y grŵp o Gaerdydd, Aled Phillips: "Mae'n eitha' sbesial cael perfformio gartref yng nghysgod Castell Caerdydd, a chael bod yn rhan o ras gyfnewid y Fflam Olympaidd."