Tribiwnlys i ddatrys anghydfod Eos a Radio Cymru?

Dydy BBC Radio Cymru ddim wedi defnyddio dros 30,000 o ganeuon ers dechrau Ionawr

Mae Cyfarwyddwr BBC Cymru, Rhodri Talfan Davies, wedi dweud ei fod yn obeithiol o hyd fod modd cael cytundeb gydag Eos heb fynd i dribiwnlys hawlfraint ond mae'n cyfaddef bod yna "fwlch sylweddol" yn parhau rhwng y ddwy ochr.

Ers dechrau'r flwyddyn dyw Radio Cymru ddim wedi cael chwarae dros 30,000 o ganeuon Cymraeg oherwydd anghydfod gydag Eos sy'n cynrychioli buddiannau nifer o gyfansoddwyr a cherddorion Cymraeg.

Dywedodd Cyfarwyddwr BBC Cymru fod opsiwn tribiwnlys yn bwysig: "Dwi'n meddwl bod yna ewyllys da, a byddai'n well gen i ddod i gytundeb heb orfod mynd i wrandawiad tribiwnlys a dyna rydyn ni'n parhau i weithio i'w gyflawni.

"Ond beth sy'n bwysig yw ein bod ni'n glir ynglŷn â'r broses. Os nad ydyn ni'n medru dod i gytundeb parhaol trwy gynnal trafodaethau gydag Eos dros yr wythnosau nesaf, byddai gwrandawiad tribiwnlys yn sicrhau bod yr holl ddadleuon yn cael eu clywed ac y gellid cyrraedd penderfyniad teg a thryloyw ...."

Ond dywedodd Dafydd Roberts o Eos ei fod "yn siomedig iawn" oherwydd penderfyniad y BBC i fynd i dribiwnlys.

Ychwanegodd fod Eos wedi cynnig trwydded dros dro i'r BBC yr wythnos diwethaf er mwyn caniatáu i Radio Cymru chwarae cerddoriaeth Gymraeg tra bod y trafodaethau yn parhau.

'Gweithio'n galed'

Dywedodd Cyafarwyddwr BBC Cymru eu bod eisoes wedi cynnig hyd at £50,000 o ran costau cyfreithiol Eos.

"Ond mae'r tribiwnlys eisoes wedi dweud y byddan nhw eisiau gweithio'n galed ac yn agos gyda ni a chydag Eos i leihau'r costau ac i sicrhau bod yna broses drefnus a chyflym i ddod i ddatrysiad.

"Maen nhw'n arbenigwyr materion hawlfraint. Nhw sydd ag arbenigedd mewn pwyso a mesur gwerth masnachol, dyna maen nhw'n 'i neud o ddydd i ddydd."

Daeth hi'n amlwg nos Fawrth fod y BBC wedi gofyn i'r tribiwnlys ddod i Gymru.

Dywedodd Mr Davies y byddai'n gyfle "i Eos ac o bosib i bartïon eraill ddod i'r tribiwnlys i sicrhau bod modd mesur nid dim ond gwerth masnachol ond gwerth diwylliannol y gerddoriaeth yma, sy'n amlwg yn sylweddol, bod yna ddealltwriaeth glir o'r gwerth hynny yn y tribiwnlys.

'Adfer perthynas'

"Fydden ni ddim yn dechrau'r broses tribiwnlys pe byddai pethau wedi agosáu yn sylweddol".

Mae'n dadlau bod rhaid i'r BBC weithredu er lles talwyr ffi'r drwydded yn ogystal ag er lles y cerddorion.

"Wrth gwrs, mae'r cerddorion yma'n bwysig i Radio Cymru, mae Radio Cymru yn hollbwysig i'r cerddorion hefyd.

"Mae'n berthynas agos a chreadigol iawn, ac mae'n bwysig ein bod ni'n adfer y berthynas yna mor fuan â phosib."

Ar y Post Cyntaf dywedodd Dafydd Roberts o Eos ei fod yn siomedig iawn.

"Mi oedd Eos wedi derbyn cynnig wnaeth y BBC ar yr 11eg o Ionawr, ond roedd yr amodau ddaeth ynghlwm â'r cynnig yna yn amhosib i gorff trwyddedu eu derbyn.

'Paratoi'

"Felly mae'n ymddangos mai sham oedd y trafodaethau i gyd, a bod y BBC yn y cyfamser wedi bod yn paratoi dogfennau a thystiolaeth ar gyfer y tribiwnlys."

"Pan fyddwn ni yn rhoi ein hachos ni o flaen y tribiwnlys, mi fydd y penderfyniad allan o ddwylo Eos.

"Mi fydd hefyd allan o ddwylo'r BBC ac felly o'n profiad ni o drafod efo'r BBC, gall hynny fod yn beth eitha' da.

"'Dan ni wedi cynnig trwydded dros dro gan ein bod ni yn bryderus am sefyllfa Radio Cymru ond 'dan ni ddim yn siŵr iawn pam felly bod y BBC hefyd wedi mynd i'r tribiwnlys i gael trwydded dros dro.

"Mae hynny wedi cael ei gynnig iddyn nhw ddydd Gwener diwethaf."