Clo byr, llym: Cam angenrheidiol neu rhy hwyr i helpu?

  • Cyhoeddwyd

Bydd cyfnod clo llym yn dod i rym drwy Gymru gyfan am ychydig dros bythefnos o ddydd Gwener tan ddydd Llun, 9 Tachwedd.

Daw'r cyhoeddiad gan Lywodraeth Cymru mewn ymgais i atal y cynnydd mewn achosion coronafeirws yn y wlad.

Daeth y cyhoeddiad ar ddiwrnod pan gyhoeddodd Iechyd Cyhoeddus Cymru 626 achos newydd o Covid-19 yng Nghymru, gydag un farwolaeth yn rhagor.

Ar hyd a lled Cymru mae pobl wedi bod yn ystyried sut bydd y cyfyngiadau newydd yn effeithio ar eu bywydau, addysg, gwaith, ac ar y busnesau hynny fydd nawr yn gorfod cau.

'Talu am stoc Nadolig'

Disgrifiad o’r llun,

Dywedodd Janine Brown ei bod "yn amlwg yn siomedig"

Siom oedd ymateb Janine Brown, perchennog siop Crundles yn Abertawe. O'i siop mae hi'n gwerthu dillad merched a nwyddau i'r tŷ."Rwy'n amlwg yn siomedig bod yn rhaid i fusnesau bach fel fy un i gau.

"Rydw i newydd archebu yn fy holl stoc Nadolig ac mae'n rhaid i mi dalu amdano yr wythnos hon ond rydyn ni'n mynd i gael ein cau am bythefnos arall.

"Am y pythefnos nesaf fel tri mis yn flaenorol, nid ydw i'n ennill unrhyw beth, nid oes gen i incwm o gwbl.

"Mae gen i forgais i'w dalu a'r holl filiau hyn a nawr yn amlwg does gen i ddim incwm. Mae cymaint o bobl yn yr un cwch â mi ac rwy'n siomedig iawn."

'Rhy chydig, rhy hwyr'

Disgrifiad o’r llun,

Mae 'na bryderon am effaith y clo byr ar siopau mewn dinasoedd a threfi fel Bangor

Ym Mangor mae perchennog siop tatŵs yn y ddinas wedi galw am fwy o eglurder am y cymorth sydd ar gael yn dilyn y cyhoeddiad.

Dywedodd Jules Lee o siop Jules Tattoos: "Dydy'r neges ddim yn eglur - rydym am fod yn sicr sut rydym am gael y cymorth sydd ar gael.

"Rydym yn mynd i dderbyn £1,000 dwi'n meddwl, ond mae'n rhy 'chydig yn rhy hwyr.

"Mae gen i siop fawr a dydy hynny prin yn ddigon ar gyfer y rent - beth am y costau eraill sydd gen i?

"Fydda i ddim yn gallu cynnig gwasanaethau, fe fyddwn yn aros adref ac fe allwn i golli rhai cwsmeriaid o achos hyn a pan fyddwn yn dod allan o'r cyfnod clo fe fydd yn anodd adfer y busnes."

Ychwanegodd: "Am fod Bangor wedi mynd i gyfnod clo lleol roedd gen i gwsmeriaid yn dod o bob man nad oedd modd iddynt ddod felly roedd rhaid i mi ail-drefnu eu hapwyntiadau a nawr mae'r cyfnod clo ehangach yn digwydd dydyn nhw ddim yn gwybod pa wasanaeth fydd ar gael iddyn nhw - mae wedi effeithio llawer arnai."

'Angen gwneud rhywbeth sylweddol'

Disgrifiad o’r llun,

Guto Wyn ger mynedfa'r ysgol ym Mhwllheli, ble fydd disgyblion blynyddoedd 7 ac 8 yn cael mynd yn ystod y clo

Ymateb cymysg sydd gan Guto Wyn, pennaeth Ysgol Glan y Môr, Pwllheli i'r newyddion.

Dywedodd wrth BBC Cymru: "Fwy na dim dwi'n siomedig dros y disgyblion sy'n wynebu arholiadau, blynyddoedd 10 ac 11.

"'Da ni eisiau eu gweld nhw wyneb yn wyneb gymaint â fedra ni i'w paratoi nhw at beth bynnag ddaw yr haf yma.

"Ond ar y llaw arall, mae angen parchu cyfyngiadau a dwi'n gweld yr angen gwneud rhywbeth sylweddol i edrych ar ôl iechyd pawb.

"O safbwynt addysg, mi fasa wedi bod yn well gweld y rhai hŷn yn yr ysgol oherwydd eu bod nhw'n nes at amser arholiadau.

"O safbwynt iechyd, alla i ddeall o ran cadw rhai hŷn i ffwrdd am bod mwy o risg iechyd ac ella o ran amgylchiadau gwarchod plant i weithwyr allweddol hefyd."

Swyddi mewn perygl

Disgrifiad o’r llun,

Dydy lorïau cwmni Harlech Foodservice heb eu defnyddio ers tro o achos y diffyg galw, meddai David Cattrall

Mae cwmni dosbarthu bwyd wedi ysgrifennu at Mark Drakeford yn rhybuddio y bydd swyddi yn y fantol o achos y cyfnod clo newydd a chyfnodau clo lleol yn Lloegr.

Dywed Harlech Foodservice, sydd â safleoedd yng Nghricieth a Chaer, y bydd y cyfyngiad cenedlaethol newydd yn costio £2m i'r cwmni.

Roedd y cwmni wedi gorfod gosod gweithwyr ar gytundebau tymor byr yn barod, gan olygu gostyngiad o 40% i gyflogau.

Mae llawer o fusnes y cwmni ymysg y sector lletygarwch, "sydd wedi disgyn oddi ar ochr dibyn" o ganlyniad i don gyntaf y pandemig.

Bu'n rhaid i Harlech Foodservice ailstrwythuro ond mae'r cwmni'n rhybuddio y bydd y cyfnod clo newydd yn fygythiad gwirioneddol i swyddi.