Sadwrn y coroni: Beth sy'n digwydd heddiw?

Bydd hi'n benwythnos hanesyddol yn Llundain wrth i'r Brenin Charles III a'i wraig Camilla gael eu coroni'n swyddogol yn Abaty Westminster.

Mae disgwyl i'r gwasanaeth ddechrau am 11:00, gan blethu hanes, traddodiad a cherddoriaeth.

Mae'r canwr Bryn Terfel yn canu yn y Gymraeg a'r delynores o Bowys, Alis Huws, yn rhan o berfformiad o gyfansoddiad gan Karl Jenkins o Abertawe.

"Mae'n rôl i yn y digwyddiad yn adlewyrchu perthynas y Brenin efo Cymru a bydda i'n chwarae trefniant Karl Jenkins o 'Tros y Garreg', a bydd alaw werin yn cael ei chanu hefyd," meddai Alis Huws.

• Bryn Terfel: Canu yn y coroni 'i roi platfform i Gymru'

• Alis Huws: Telynores frenhinol yn 'rhan o hanes'

Mae'r orymdaith swyddogol yn cychwyn am 10:20 gyda'r Brenin a'i wraig yn teithio ar hyd rhai o strydoedd enwocaf Llundain, heibio miloedd o bobl, tuag at leoliad y seremoni.

Wedyn, wedi iddo gymryd llw, fe fydd Brenin Charles III yn gwisgo coron St Edward.

Bydd clychau'r abaty yn canu am ddau funud, yn ogystal â thrwmpedau, a bydd cyfarchion gwn yn cael eu tanio ledled y Deyrnas Unedig, gan gynnwys yng Nghaerdydd.

Wedi i'r seremoni grefyddol ddod i ben, fe fydd yna ail orymdaith drwy'r ddinas, yn gwau ei ffordd yn ôl tuag at Balas Buckingham.

Fe fydd bron i 4,000 o aelodau lluoedd arfog y Deyrnas Unedig yn cymryd rhan. Mae'r Weinyddiaeth Amddiffyn wedi disgrifio'r digwyddiad fel yr ymgyrch seremonïol filwrol fwyaf o'i fath ers cenhedlaeth.

Ceffyl o Gymru'n rhan o'r cyfan

Fe fydd ceffyl a fagwyd yng nghysgod Foel Cwm Cerwyn yn arwain yr orymdaith.

Mae Ed - neu Uwch-gapten Apollo i ddefnyddio ei enw newydd - yn geffyl drwm gyda'r Cafalri Brenhinol. Cafodd ei ddewis i fod yn rhan o orymdaith angladdol y Frenhines nôl ym mis Medi, ac fe fydd nawr yn arwain gorymdaith o geffylau'r Cafalri Brenhinol.

Fe yw'r ail geffyl o dri i gael eu gwerthu gan fferm Ceffylau Gwedd Dyfed yn Eglwyswrw i'r Cafalri Brenhinol. Mae'n dilyn ôl traed Celt, a gafodd ei ddewis fel ceffyl drwm yn 2008.

Bu Apollo a'r ceffylau eraill yn ymarfer y daith rhwng yr abaty a Phalas Buckingham fore Gwener

Mae Huw Murphy, sy'n rhedeg y ffarm gyda'i deulu, wedi bod yn Llundain yn gwylio paratoadau Apollo ar gyfer y diwrnod mawr, gan ddisgrifio'r profiad fel "braint fawr".

"Dyma'r Coroni cyntaf mewn 70 mlynedd ac i feddwl bod ceffyl gwedd o orllewin Cymru yn rhan o'r seremoni... mae'n rhywbeth i ni'n cymryd balchder mawr ynddo," meddai.

"Fe fydd ar flaen y prosesiwn - y ddau geffyl drwm yn cerdded o flaen band y Cafalri Brenhinol.

"Mae'r paratoadau wedi bod yn mynd 'mlaen ers wythnosau."

'Dim cyfiawnhad dros y gwariant'

Gwern Gwynfil yw prif weithredwr y mudiad YesCymru, sy'n ymgyrchu dros sicrhau annibyniaeth i Gymru.

"Dy'n ni ddim yn mynd i feirniadu'r Teulu Brenhinol, does dim diddordeb 'da ni yn hynny," meddai.

Ar fore'r coroni roedd sticeri wedi eu gosod unwaith eto ar flwch post yng Nghaerdydd - gyferbyn â thafarndy'r Owain Glyndŵr - sydd wedi ei baentio'n arbennig i nodi'r coroni

"Mae'r sefydliad yn edrych i ddefnyddio'r coroni fel modd o uno'r Deyrnas Unedig.

"Mae mwy a mwy o bobl yn meddwl a sylweddoli falle nad oes 'na unrhyw gyfiawnhad am hawlfraint drwy enedigaeth ac am awdurdod drwy enedigaeth."

Mae'r arian sy'n cael ei wario ar y coroni yn anodd i'w gyfiawnhau, ym marn Gwern Gwynfil

Mae Mr Gwynfil yn cwestiynu'r ddadl fod y Teulu Brenhinol yn rhoi hwb ariannol i'r wlad.

"Allai ddim gweld unrhyw gyfiawnhad am wario chwarter biliwn ar seremoni diwrnod," meddai.

"Ry'n ni'n aml yn clywed y stori 'ma bod nhw'n ychwanegu at dwristiaeth. Wel, ma' mwy o dwristiaid yn mynd i Versailles yn Ffrainc o lawer. Fi ddim yn credu bod hynna'n dal dŵr."

Mae llawer o bobl yn mwynhau pomp a rhwysg, medd crïwr tref Treffynnon, Chris Baglin

Roedd yna ddathliad cynnar yn nhref Treffynnon, Sir Y Fflint ddydd Gwener ar ddechrau penwythnos y coroni, gan gynnwys gorymdaith, te parti i breswylwyr cartrefi gofal, ffair, marchnad a pherfformiad gan blant cynradd lleol.

"Mae'r dref yn llenwi ac mae pobl wrth eu boddau yn dathlu," meddai crïwr y dref, Chris Baglin, sy'n disgrifio'i rôl fel un sy'n "rhan o'r pomp a'r rhwysg... a hanes gwledydd Prydain".

"Mae'n hwb i fusnesau lleol i gael pobl i ddod i'r dre' i wario a chefnogi'r farchnad a busnesau bach."

Mae gan Roberta Owen deimladau cymysg at y frenhiniaeth

Ychwanegodd un o drigolion y dref, Roberta Owen: "Dwi rili yn dilyn y coroni - mi wna'i edrych arno ar y teledu - ond dwi rhwng dau feddwl drwy'r amser am y frenhiniaeth.

"Ella bod o ddim yn rhy berthnasol i anghenion Cymru ond mae Charles wedi bod yn ddyn da iawn ac wedi gweithio yn galed iawn dros bobl ifanc - a'r amgylchedd, sydd mor bwysig iddo.

"Mae hefyd yn dibynnu ar bersonoliaeth y brenin a'r frenhines. Pe bai Andrew yn frenin 'sa hi'n ddiwedd ar y frenhiniaeth.

"Ond dwi'n meddwl hyd yn oed os y bydd Cymru yn annibynnol rhyw ddiwrnod, a dwi'n gobeithio y bydd o, 'dan ni dal yn perthyn i Ynys Prydain ac fel symbol o gyfeillgarwch rhwng gwledydd Prydain mae cyfle i rywun sy'n dda fel Charles i fod yna."

Ieuan ap Siôn: 'Di o ddim yn frenin i mi'

Roedd y dathliad yn beth da i siopau'r dref, medd Ieuan ap Siôn, ac mae ganddo sawl peth da i'w ddweud am y Brenin Charles, ond does dim bwriad ganddo i wylio'r coroni.

"Mae o'n ddigwyddiad hanesyddol ond 'di o'm yn frenin i mi," dywedodd.

"O ran Carlo mae'n chap da dros ben ac yn 50 mlynedd o flaen yr oes yn sôn am y tywydd a newid hinsawdd. Roedd pobl yn neud sbort am ei ben o ar y pryd, ond fo oedd yn iawn yn y diwedd.

"Mae'n foi da a phob hwyl iddo fo - ond 'di o ddim yn frenin i mi a dwi'n siarad fel Cymro."