Ben Kellaway, y cricedwr amryddawn a thalent unigryw

Doedd buddugoliaeth Morgannwg dros Surrey yng nghwpan undydd y gêm ar yr Oval y llynedd ddim yn ddigon ynddo'i hun i greu'r penawdau.

Er yn fuddugoliaeth gyfforddus i'w chanmol yn Llundain, rhaid nodi fod mwy na thîm cyfan yn absennol i'r tîm cartref - naill ai ar ddyletswydd ryngwladol â Lloegr neu wrthi'n cystadlu yng nghystadleuaeth 'Y Cant'.

Ond ar brynhawn chwilboeth ym mis Awst fe ddigwyddodd rhywbeth arall am y tro cyntaf wrth i'r chwaraewr dawnus ifanc, Ben Kellaway, gipio wicedi wrth fowlio gyda'i law dde, ac yna'r chwith. Mae'n sgil unigryw sydd yn barod wedi dod â'r cricedwr o Sir Fynwy i amlygrwydd.

Ond cyn trafod y ddawn nodedig yma mae'n werth sôn am ei ddatblygiad a sut yn union y dechreuodd ei gariad at y gêm.

Cafodd Ben Kellaway ei eni yng Nghasnewydd yn 2004

"Yn rhyfedd iawn doedd dim traddodiad o unrhywun yn chwarae criced yn y teulu," meddai Ben.

"Roedd fy nhad a'n nhad-cu yn chwarae rygbi, ond roedd gen i fwy o ddiddordeb mewn pêl-droed yn ifanc iawn. Fe dyfodd y diddordeb a'r ysfa i chwarae criced pan o'n i'n wyth mlwydd oed gyda'r clwb lleol yng Nghas-gwent."

Ond mewn amser fe ddisgleiriodd doniau'r Cymro.

"Yn ffodus, roedd gen i rywfaint o ddawn ac fe ddatblygodd y sefyllfa'n gyflym, ac o fewn dim o'n i'n chwarae o fewn system ieuenctid Cymru ac yna academi Morgannwg.

"O'n i dal yn fy arddegau pan 'nes i dderbyn fy nghytundeb proffesiynol cyntaf gyda'r sir, ac roedd hynny'n freuddwyd i ddweud y gwir. Ond mae fy nyled i'n fawr i glwb Cas-gwent ble dechreuodd y cyfan, a dwi dal yn cael croeso mawr pan fydda i'n dychwelyd adref."

Dylanwad y chwaraewyr profiadol

Er gwaetha'r talent a'r addewid roedd Kellaway ei hun yn barod i gyfaddef bod cyrraedd yr uchelfannau mor gyflym yn brofiad brawychus ar adegau.

Roedd y teimlad swrreal o rannu'r ystafell newid â chwaraewyr adnabyddus byd-eang fel Marnus Labuschagne a Colin Ingram yn reit annifyr, ond bod Ingram yn enwedig wedi bod yn allweddol o ran estyn llaw a chymorth yn y blynyddoedd cynnar.

"Ma' Colin wedi bod yn ffigwr anferth ac ysbrydoledig o ran fy natblygiad. Mae wedi chwarae dros y byd ac mae ei gyfraniad i'r sir wedi bod yn anhygoel.

"Ond i fi yn bersonol mae e wedi bod yno i fi gael gair ar unrhyw adeg – mae ei ymwybyddiaeth o'r gêm yn wych ac mae ei gyngor a'i rôl fel mentor wedi bod yn amhrisiadwy."

Colin Ingram yn cynrychioli Morgannwg, 9 Mai, 2025. Mae Ingram wedi bod yn ddylanwad enfawr ar Kellaway ers iddo ennill ei le yn nhîm cyntaf y sir

Bowlio gyda'r ddwy law

Mae llwyddo fel chwaraewr amryddawn mewn criced yn dasg anodd, ond ei fwriad yw i barhau i serennu gyda'r bat a'r bêl.

Mae ei fatio eleni wedi mynd o nerth i nerth gan sgorio 181 heb fod mas yn erbyn Sir Caint, a dod o fewn pum rhediad i sgorio cant eto yn erbyn Northants ar Erddi Soffia.

Ond ag yntau eisoes wedi cipio 14 wiced ym mhob cystadleuaeth eleni mae ei ddawn gyda'r bêl yn amlwg i bawb hefyd.

Mae'r chwaraewr ei hun yn cydnabod mae ei fowlio sydd angen gwella tipyn ar hyn o bryd, a dyna pam y mae medru bowlio gyda'r ddwy law yn dipyn o arf.

"Dyw bowlio â'r llaw dde a'r chwith ddim yn rhywbeth dwi wedi gwneud erioed," meddai.

Fe wnaeth Kellaway ei ymddangosiad cyntaf dros Forgannwg ar lefel dosbarth cyntaf ym mis Medi 2023

"Cyn i'r tymor y llynedd ddechrau penderfynais drio ddyfalbarhau gyda'r grefft (bowlio gyda'r ddwy law) ac ymarfer yn ddwys, oherwydd mae'n sgil unigryw does dim llawr yn gallu gwneud a dwi'n teimlo felly does fawr gen i golli wrth fentro.

"Yr hyn sy'n rhyfedd ydi, ar wahân i fowlio dwi ddim yn gallu gwneud unrhywbeth arall gyda'n llaw chwith - dim hyd yn oed dal cyllell a fforc!

"Ond dwi'n teimlo os wna i ymarfer fe allai'r weithred brofi'n werthfawr yn ystod fy ngyrfa."

Mae Ben yn chwaraewr hynod ddawnus ac unigryw, ac mae deufis cyntaf y tymor hwn wedi rhoi cipolwg o'i wir botensial a'r dystiolaeth yn awgrymu bod ganddo ddyfodol disglair.