Parc Cenedlaethol newydd yn 'gyfle unwaith mewn cenhedlaeth'

Fe allai Llyn Efyrnwy ym Mhowys ddod o fewn ffiniau'r parc newydd

Mae rownd nesaf cyfnod ymgynghori wedi dechrau ar gyfer creu parc cenedlaethol newydd fyddai'n ymestyn ar draws gogledd-ddwyrain Cymru a Phowys.

Parc Cenedlaethol Glyndŵr yw'r enw sy'n cael ei ddefnyddio ar gyfer y parc - a allai ymestyn o'r arfordir ym Mhrestatyn, Sir Ddinbych, hyd at Sir y Fflint, Wrecsam a gogledd Powys.

Fel rhan o'r ymgynghoriad 12 wythnos o hyd mi fydd cyfres o ddigwyddiadau'n cael eu cynnal wyneb yn wyneb ac ar-lein i bobl allu mynegi barn.

Yn ôl Cyfoeth Naturiol Cymru (CNC), sy'n cydlynu'r ymgynghoriad, "mae hwn yn gyfle unwaith mewn cenhedlaeth i amddiffyn natur, cefnogi cymunedau, a llunio dyfodol gwell i'r rhan hyfryd hon o Gymru".

Fe allai Parc Cenedlaethol Glyndŵr gynnwys Bryniau Clwyd a chopaon fel Moel Famau, ger yr Wyddgrug, Sir y Fflint

Ychwanegodd Ash Pearce o CNC eu bod yn "gwybod y gall newid fod yn anodd, ond gyda'r dull cywir, gallai Parc Cenedlaethol newydd ddod â manteision go iawn i bobl, bywyd gwyllt a'r economi leol".

Wrth siarad ar raglen Dros Frecwast ar Radio Cymru fe esboniodd Keith Davies o CNC eu bod wedi bod wrthi yn casglu tystiolaeth dros y blynyddoedd.

Mae'r dystiolaeth bellach i'w gweld ar wefan y prosiect sydd, yn ôl Keith Davies, yn dangos pam fod yr ardal yn "ateb y meini prawf i fod yn barc cenedlaethol".

Ymhlith y meini prawf hynny mae'r angen i allu arddangos "harddwch naturiol mewn cyd-destun cenedlaethol" a chynnig "cyfleoedd addas ar gyfer mwynhau gweithgareddau awyr agored".

Mewn ymgysylltiad cyhoeddus cychwynnol yn 2023 roedd 51% o'r rhai gafodd eu holi o blaid parc newydd, gyda 42% yn ei erbyn.

Roedd y rhai a oedd yn gwrthwynebu parc newydd yn poeni am yr effeithiau ar y rhai sy'n byw ac yn gweithio yn yr ardal.

Roedd y pryderon yn cynnwys cynnydd posib yn nifer yr ymwelwyr, effaith ar brisiau tai a newidiadau posib i reolau cynllunio.

Ar yr ochr arall, dywedodd y rhai sydd o blaid cael parc newydd y gallai'r parc amddiffyn ardaloedd gwledig rhag cal eu gorddatblygu, a byddai'n rhoi cydnabyddiaeth i'r ardal.

Parciau presennol yn denu 12 miliwn o ymwelwyr

Fe gafodd CNC eu comisiynu gan Lywodraeth Cymru i ystyried yr achos dros gael parc cenedlaethol newydd.

Gofynnwyd iddyn nhw ystyried tirwedd Bryniau Clwyd a Dyffryn Dyfrdwy, gan gynnwys mannau prydferth fel copa Moel Famau, ger yr Wyddgrug, Sir y Fflint, Rhaeadr yr Oernant yn Llangollen, Sir Ddinbych, yn ogystal â thirnodau fel Dyfrbont Pontcysyllte yn Wrecsam a Llyn Efyrnwy ym Mhowys.

Mae gan Gymru dri pharc cenedlaethol ar hyn o bryd - Eryri, Bannau Brycheiniog ac Arfordir Penfro.

Mae'r parciau hyn yn denu mwy na 12 miliwn o ymwelwyr y flwyddyn, sy'n gwario mwy na £1bn, yn ôl Parciau Cenedlaethol y DU.

Mae gan bob un ei awdurdod ei hun, gyda'r pŵer i wneud penderfyniadau cynllunio.

Maen nhw'n cael cyllid gan Lywodraeth Cymru - a oedd yn cyfateb yn 2024 i ychydig dros £11m ar gyfer y tri pharc.

Ar wahân i'r parciau hynny, mae gan Gymru dri llwybr cenedlaethol gan gynnwys Llwybr Glyndŵr, sy'n 135 milltir (217km) o hyd ym Mhowys.

Mi fydd y cyfnod ymgynghori hwn yn rhedeg tan 2 Rhagfyr.

Dilynwch Cymru Fyw ar Facebook, X, Instagram neu TikTok.

Anfonwch unrhyw syniadau am straeon i [e-mail] neu cysylltwch drwy WhatsApp ar 07709850033.

Lawrlwythwch yr ap am y diweddaraf o Gymru ar eich dyfais symudol.